RFA | တရုတ္ႏုိင္ငံကို ၅ ရက္ၾကာခရီး ေရာက္ရွိေနတဲ့ ျမန္မာ စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊဟာ ဒီကေန႔ ခရီးစဥ္ အဆံုးသတ္အျဖစ္ တရုတ္ျပည္ေတာင္ပိုင္း ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ ရွန္ဇင္းၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိခဲ့တယ္လို႔ တရုတ္အစိုးရသတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေ႐ႊ အေၾကာင္း ဘင္နဒစ္ ေရာဂ်ားစ္ ေရးသားျပဳစုေသာ ျမန္မာအာဏာရွင္၏ မ်က္ႏွာဖံုးကို ခြာခ်ျခင္း (Than Shwe: Unmasking Burma's Tyrant) စာအုပ္ မ်က္ႏွာဖံုးပံု ျဖစ္ပါသည္။ (Image: RFA)
ျမန္မာစစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ဟာ ရွန္ဇင္းၿမိဳ႕က စက္မႈဇံုကို သြားေရာက္ဖို႔ရွိၿပီး တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ တခါးဖြင့္၀ါဒ က်င့္သံုးခဲ့တာေတြကို ေလ့လာမယ္လို႔ ဒီကေန႔ထုတ္ တရုတ္အစိုးရသတင္းစာ ျပည္သူ႔ေန႔စဥ္က ေရးသားပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊဟာ မေန႔က တရုတ္ႏုိင္ငံရဲဲ႕ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္တဲ့ ရွန္ဟိုင္းကို ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ၂ ႏုိင္ငံအၾကား ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ့္ အလားလာေတြကို ေလ့လာ ခဲ့တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊဟာ ေဘက်င္းၿမိဳ႕ေတာ္မွာ တရုတ္သမၼတ အပါအ၀င္ တရုတ္ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး ၾကာသပေတးေန႔က ရွန္ဟိုင္းၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးလို႔ အစိုးရသစ္ တက္လာရင္လည္း တရုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေျပာင္းလဲမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာ တရုတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟိုဦးစီးအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရံုး အဖြဲ႔၀င္နဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရး ဗဟိုေကာ္မရွင္ ဒုတိယအတြင္းေရးမွဴး ဟီေယာင္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ နီေပါႏုိင္ငံေတြကို ဒီကေန႔ ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီး ထြက္ခြာသြားတယ္လို႔ တရုတ္အစိုးရပုိင္ ဆင္ဟြာသတင္းဌာနက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရ ခ်စ္ၾကည္ေရးအဖြဲ႔အေနနဲ႔ တရုတ္ခရီးစဥ္အတြင္း စီးပြားေရးကိစၥေတြထက္ တျခား ႏုိင္ငံေရး စစ္ေရးကိစၥေတြကို အေလးအနက္ထား ေဆြးေႏြးခဲ့ဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက ဆိုပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္း အာအက္ဖ္ေအ ၀ိုင္းေတာ္သား ကို၀င္းႏိုင္က စုစည္း တင္ျပထားပါတယ္။
နားဆင္ရန္
source by :http://www.rfa.org
Saturday, September 11, 2010
ဗိ္ုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊ တရုတ္ခရီးစဥ္ အဆံုးသတ္
ေ႐ြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္ေရး လႈ႔ံေဆာ္မႈ စစ္အစိုးရ႐ွႈတ္ခ်
VOA | ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုဝင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔က်ရင္ က်င္းပမယ့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ မဲမထည့္ဝင္ၾကဖို႔ လႈ႔ံေဆာ္ေနသူေတြကို စစ္အစိုးရ သတင္းစာေတြက ႐ွႈတ္ခ်သြားပါတယ္။ ျပည္သူေတြဟာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ မဲမေပးဘူးဆိုရင္ တာဝန္မဲ့ရာ ေရာက္တယ္လို႔ သတင္းစာေတြထဲမွာ ေရးထားပါတယ္။ အထိန္းသိမ္းခံျမန္မာ့ ဒီမိုကေရဒီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ျပည္သူေတြ မဲမေပးခ်င္ရင္ မဲမေပးပဲ ေနႏိုင္ခြင့္႐ွိတယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကအတည္ျပဳျပဌာန္းခဲ့တဲ့ အေျခခံဥပေဒပါ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းမက်တဲ့အခ်က္ေတြနဲ႔ မွ်တမႈမရွိတဲ့ တျခား ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ၀င္ဘူးဆိုၿပီး အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD က ပါတီအျဖစ္ မွတ္ပံုမတင္ဖို႔ ဒီႏွစ္အေစာပိုင္းမွာ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ျပည္သူေတြ မဲမေပးေအာင္ ေႏွာက္ယွက္ လုပ္ေဆာင္သူေတြကို ေထာင္ဒါဏ္ခ်မယ္၊ ဒဏ္႐ိုက္မယ္လို႔ သတိေပးထားပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အတြက္ ၄၉၈ ေနရာကို ေ႐ြးခ်ယ္ရမွာျဖစ္ၿပီး ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္အတြက္ ေနရာေပါင္း ၆၆၄ ေနရာကို ေရြးခ်ယ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
နားဆင္ရန္
source by : http://www.voanews.com
ေရြးေကာက္ပြဲအား သပိတ္ေမွာက္ျခင္း
တတိယလွိဳင္းဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရး လွဳပ္ရွားမွဳေတြ ကမာၻတ၀ွမ္းမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚလာျပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ လွဳပ္ရွားမွဳေခါင္းေဆာင္ေတြက ဦးစီးက်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြက ဦးစီးက်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြနဲ႔ အာဏာရွင္ေတြက ဦးစီးက်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ဆိုျပီး ေရြးေကာက္ပြဲအမ်ိဳးမ်ိဳးက အသြင္သ႑ာန္မ်ိဳးစံုနဲ႔ ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ အမ်ားအျပား ေပၚထြက္လာတာနဲ႔အမွ် ဒီေရြးေကာက္ပြဲေတြရဲ႕ တရားမွ်တမွဳရွိမရွိ၊ လြတ္လပ္မွဳရွိမရွိ စတဲ့ အခ်က္ေတြေပၚမွာ အေျခခံျပီး ေရြးေကာက္ပြဲကို ဆန္႔က်င္သပိတ္ ေမွာက္မွဳေတြလဲ ေပၚထြက္လာျပန္ပါတယ္။ ဒီလိုေပၚထြက္လာတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက ဘာေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို သပိတ္ေမွာက္ၾကသလဲ၊ သပိတ္ေမွာက္ရာမွာ ဘယ္လိုသပိတ္ အမ်ိဳးအစားေတြကို ျပဳလုပ္ၾကသလဲ၊ သပိတ္ေမွာက္ျခင္းရဲ႕ အက်ိဳးဆက္က ဘာေတြလဲ၊ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ဟာ ထိေရာက္မွဳ ရွိႏိုင္ပါသလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြကလဲ လူအမ်ားၾကားမွာ သံုးသပ္ေဆြးေႏြးစရာ ျဖစ္လာျပန္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲအား သပိတ္ေမွာက္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမ်ား
၂၁ ရာစု မတိုင္မီကာလက ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းေတြကို ပညာရွင္ေတြက သံုးသပ္ေလ့လာၾကရာမွာ အေၾကာင္းရင္းႏွစ္ခ်က္ကို ေတြ႔ရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ပထမတခ်က္က ႏိုင္ငံေရးတည္ျငိမ္မွဳ အားနည္းခ်က္ (Lack of Political Stability) ျဖစ္ျပီး၊ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ပါတီစနစ္ အင္စတီက်ဴရွင္းနာလိုင္းေဇးရွင္း အားနည္းခ်က္ (Lack of Party system institutionalization) တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၁ ရာစုထဲ ေရာက္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲတရားမွ်တမွဳ မရွိျခင္း (electoral unfairness) က ပိုျပီး ေရပန္းစားလာခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ကလဲ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းဟာ တရားမွ်တမွဳမရွိျခင္းေၾကာင့္ တခုတည္း မဟုတ္ပဲ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ျပိဳင္တဲ့အခါ ေသခ်ာေပါက္ အရွံဳးေပၚျခင္း (Certain Loss) ကို ရင္မဆိုင္လိုျခင္းေၾကာင့္လိုလဲ ဆိုၾကပါတယ္။
လက္တင္အေမရိကတိုက္က ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေတြရဲ႕ ပါတီစနစ္ အင္စတီ က်ဴရွင္နာလိုင္းေဇးရွင္းကို ေလ့လာခဲ့တဲ့ Mainwaring နဲ႔ Scully တို႔ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြဟာ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပတဲ့ အစိုးရရဲ႕ တရား၀င္မွဳ (legitimacy) ကို တိုက္ရိုက္ စိန္ေခၚခ်က္ေတြျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ျပီး အႏိုင္ယူျခင္းထက္ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ တရား၀င္မွဳကိုသာ ေမးခြန္းထုတ္စိန္ေခၚမွဳ ျပဳလုပ္ျခင္း ျဖစ္တဲ့ inchoate party systems ကို အသံုးျပဳတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္လဲ အတိုက္အခံပါတီေတြအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲတရား၀င္မွဳကို ေမးခြန္းထုတ္စိန္ေခၚမွဳ ျပဳလုပ္ရျခင္းဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ တရားမွ်တမွဳ မရွိျခင္းေၾကာင့္လား၊ ႏိုင္ငံေရးမတည္ျငိမ္မွဳေၾကာင့္ ေပၚေပါက္လာတဲ့ reflexive reaction ေၾကာင့္လား၊ ေသခ်ာေပါက္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အရွံဳးေၾကာင့္လား ဆိုတာကိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ေရးသားခ်က္ေတြထဲမွာ ဆန္းစစ္ထားျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။
အာဖရိကတိုက္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္မွဳေတြကို ေလ့လာခဲ့တဲ့ Michael Bratton ကေတာ့ အာဖရိကတိုက္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္မွဳေတြ ေပၚထြက္လာျခင္းနဲ႔ ဒုတိယအၾကိမ္ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ထပ္မံ က်င္းပရျခင္းဟာ ေရြးေကာက္ပြဲတရားမွ်တမွဳ မရွိျခင္း (electoral unfairness) နဲ႔ ပိုျပီး ဆက္စပ္တယ္လို႔ ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရက်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ အမွန္တကယ္ မဲခိုးလိမ္လည္မွဳေတြ ရွိလာတဲ့ အခါမွာ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို ဆန္႔က်င္သပိတ္ေမွာက္ျပီး ဒုတိယအၾကိမ္ ေရြးေကာက္ပြဲထပ္မံက်င္းပဖို႔ ေတာင္းဆိုမွဳေတြ ေပၚထြက္လာတတ္တာေတြ ရွိသလို၊ အစိုးရက မဲခိုးမဲလိမ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိတယ္လို႔ ယူဆလာၾကတဲ့ အခါမွာလဲ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ၾကိဳတင္ဆန္႕က်င္ သပိတ္ေမွာက္မွဳေတြ ရွိလာႏိုင္ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အာဖရိကတိုက္ ေရြးေကာက္ပြဲ (၅၃) ခုကို ေလ့လာခဲ့တဲ့ Lindberg ဆိုသူကလဲ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြ ပါ၀င္မွဳဟာ လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ႏိုင္ျခင္း ရွိမရွိ ဆိုတဲ့ အခ်က္အေပၚ ဆန္းစစ္သံုးသပ္မွဳေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႔ရွိခဲ့ပါတယ္။
အျခားတဘက္မွာလဲ အခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ေတြက ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္မွဳေတြ ေပၚထြက္လာရျခင္းဟာ ေရြးေကာက္ပြဲတရားမွ်တမွဳနဲ႔ ပတ္သက္ဆက္စပ္မွဳ မရွိေၾကာင္း ျငင္းဆိုခဲ့ၾကျပန္ပါတယ္။ Robert Pastor ဆိုသူက အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ရျခင္းဟာ သူတို႔ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို သိျမင္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အရွံဳးေပၚမွာ စိုးရိမ္ျခင္းေၾကာင့္လို႔ အဆိုျပဳခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္အရွံဳးကို ျပည္သူေတြဆီ ခ်ျပလိုက္ရျခင္းထက္ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ျပီး အစိုးရအေပၚ သံသယၾကီးမားလာေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းက ပိုျပီး သိကၡာရွိႏိုင္ေၾကာင္း ယူဆခ်က္ေတြေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြ ေပၚထြက္လာရတာလို႔ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕က ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပတဲ့ အစိုးရေတြရဲ႕ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားကလဲ အလားတူ မွတ္ခ်က္မ်ိဳးကို ေဖာ္ျပေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ ၁၉၉၅ ခု၊ ေဟတီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္မွဳအေပၚ အစိုးရ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားက ' အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီမွာ လူထုေထာက္ခံမွဳ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရင္ ရွံဳးမယ္ဆိုတာ သိတဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ မ၀င္ပဲ သပိတ္ေမွာက္တာ ျဖစ္တယ္' လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္၊ ဗင္နီဇြဲလား ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္မွာလဲ Chavez က 'မဲခိုးတယ္ဆိုတာဘာကို ေျပာတာလဲ။ အတိုက္အခံေတြဘက္မွာ လူထုရဲ႕ ေထာက္ခံမွဳ မရွိဘူးဆိုတဲ့ အမွန္တရားကို လက္ခံဖို႔သင့္ျပီ။ အမွန္တရားကို လက္မခံပဲ သပိတ္ေမွာက္တာဟာ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ၾကံတာပဲ' လို႔ ဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Beaulieu နဲ႔ Hyde ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာက အကဲခတ္ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူေတြ ရွိေနခ်ိန္ေတြမွာ ေပၚထြက္လာတတ္တယ္လို႕ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ တခါတရံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတဲ့ အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံတကာက ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြကို ဖိတ္ၾကားျပီး၊ ေရြးေကာက္ပြဲတရားမွ်တမွဳ ရွိသေယာင္ အေပၚယံဗန္းျပမွဳေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ ေနာက္ကြယ္မွာေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြ ေဖာ္ထုတ္လို႔ မရႏိုင္မယ့္ overt fraud ေတြကို အသံုးျပဳျပီး အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြ အရွံဳးေပၚေအာင္ ျပဳလုပ္လာပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးပညာရပ္က ဒါကို Prudent manipulation လို႔ ေခၚေ၀ၚသတ္မွတ္ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းလမ္းကို အစိုးရက က်င္းပလာတဲ့အခါ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ အစိုးရကို overt fraud လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြ သိျမင္သြားေစလိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။
သပိတ္အမ်ိဳးအစားမ်ား
ေရြးေကာက္ပြဲဆန္႔က်င္ေရး သပိတ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳ သပိတ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေက်ာင္းသား အခြင့္အေရးသပိတ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားအခြင့္အေရးသပိတ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သပိတ္ေမွာက္ရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး ကြဲျပားႏိုင္ေပမယ့္ သပိတ္သ႑ာန္ အမ်ိဳးအစားၾကီး ႏွစ္မ်ိဳးအေပၚမွာပဲ ျမစ္ဖ်ားခံလာတတ္ပါတယ္။ ပထမတမ်ိဳးကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အၾကမ္းမဖက္ေရးလမ္းစဥ္ေပၚ အေျခခံတဲ့ (Gandhian) သပိတ္အမ်ိဳးအစား ျဖစ္ျပီး၊ ဒုတိယသပိတ္ အမ်ိဳးအစားကေတာ့ လူထုလွဳပ္ရွားမွဳသပိတ္ေတြမွာ လက္နက္အင္အားကို ေပါင္းစပ္အသံုးျပဳတဲ့(Fearonian)သပိတ္အမ်ိဳးအစားပဲျဖစ္ပါတယ္။
Gandhian သပိတ္အမ်ိဳးအစားကို လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားအသံုးျပဳမွဳမရွိတဲ့ အတိုက္အခံေတြက သံုးစြဲေလ့ရွိပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြမွာ Gandhianသပိတ္အမ်ိဳးအစားကို ဦးေဆာင္ဆင္ႏႊဲတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက ျပည္တြင္းမဲေပးမယ့္ ျပည္သူလူထုနဲ႕ ျပည္ပႏိုင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ိုင္းက လူေတြရဲ႕ မ်က္လံုးမွာ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပမယ့္ အစိုးရနဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲကို တရားမ၀င္သူေတြအေနနဲ႔ ျမင္သြားေစေရးကိုပဲ ဦးစားေပးလုပ္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ သူတို႔ပါတီရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးပန္းတိုင္ေရာက္ရွိေရးကို ျပည္သူလူထုနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက ကူညီေဆာင္က်ဥ္း ေပးသြားမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကပါတယ္။ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ျခင္းအေပၚမွာ ျပည္သူလူထုက အားေပးေထာက္ခံျပီး မဲမေပးပဲ ေနျခင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲကို ဆန္႔က်င္ျခင္းေတြ ျပဳလုပ္လာမယ္လို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအေနနဲ႔လဲ ေရြးေကာက္ပြဲကို အသိအမွတ္မျပဳပဲ သံတမန္ေရးရာ ဖိအားေတြ ျပဳလုပ္လာမယ္လို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားနဲ႔ အမာခံလူထုအင္အား ျပည့္စံုေတာင့္တင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကေတာ့ Fearonian သပိတ္အမ်ိဳးအစားကို အသံုးျပဳပါတယ္။ သပိတ္စံု၊ သူပုန္ထနည္းလမ္းေတြကို အသံုးျပဳျပီး လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ လူထုတိုက္ပြဲကို ေပါင္းစပ္အသံုးျပဳပါတယ္။ Gandhian သပိတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ မတူတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ Fearonian သပိတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေရြးေကာက္ပြဲ legitimacy ကို စိန္ေခၚျပီး၊ လူထုနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာက သူ႔ အလိုလို အကူအညီေပးလာမယ့္ အခ်ိန္ကို ထိုင္ေစာင့္ေနသူမ်ား မဟုတ္ပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို အစိုးရဘက္က မလိုက္ေလ်ာရင္ အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္မယ့္ ေတာ္လွန္ေရးလွဳပ္ရွားမွဳေတြအတြက္ကိုပါ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္တည္ေဆာက္ျပီး စုဖြဲ႔ေလ့ရွိပါတယ္။ လူထုတရပ္လံုးပါ၀င္လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆန္႔က်င္ေရး လူထုလွဳပ္ရွားမွဳၾကီးေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းေလ့ရွိပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကို ပ်က္ယြင္းေစႏိုင္မယ့္ အင္အားကို စုစည္းျပီးမွ အစိုးရရဲ႕ တရား၀င္မွဳ ကို စိန္ေခၚျခိမ္းေခ်ာက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေနာက္ထပ္ခြဲျခားမွဳ သ႑ာန္တမ်ိဳးကေတာ့ သပိတ္ၾကီး (Major boycott) နဲ႔ သပိတ္ငယ္ (Minor boycott) ကြဲျပားမွဳ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္မွာ အတိုင္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီၾကီးအပါအ၀င္ အတိုက္အခံ အင္အားစုအမ်ားက ပါ၀င္တယ္ဆိုရင္ ဒါကို သပိတ္ၾကီးလို႔ ေခၚဆိုႏိုင္ပါတယ္။သပိတ္ၾကီးမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီၾကီးတခုအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးပါတီငယ္မ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပူးေပါင္းပါ၀င္ေလ့ရွိေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းအားလံုးက ညီညီညြတ္ညြတ္ စုေပါင္းဆင္ႏႊဲတဲ့ (Unified opposition election boycott) ကေတာ့ အေတာ္ရွားပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းၾကီးေတြ အားလံုးက သပိတ္ေမွာက္ေရးကို သေဘာတူညီခဲ့ရင္ေတာင္ အစိုးရရဲ႕ အာဏာစက္ကုိ မလြန္ဆန္ႏိုင္တဲ့ ပါတီငယ္ေလးေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါ၀င္ယွဥ္ျပိဳင္ေနဦးမွာ ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ တကယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီငယ္ေလးေတြနဲ႔ တဖြဲ႔စီပ်ံ႕က်ဲေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္တာဆိုရင္ေတာ့ ဒါကို သပိတ္ငယ္လို႔ သတ္မွတ္ေလ့ရွိပါတယ္။
၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းကာလ ကမၻာတ၀ွမ္းမွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြမွာ ဒီလို ကြဲျပားတဲ့ သပိတ္အမ်ိဳးအစားသ႑ာန္ေတြကို ေတြ႔ရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ (၁၉၉၀) မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အီဂ်စ္ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္နဲ႔ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဂ်ေမကာ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြမွာ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီအမ်ားစုက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ျပိဳင္ေရးကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႔ပဲ ျငင္းဆန္ခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ Major, Gandhian သပိတ္ အမ်ိဳးအစား အျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ (၁၉၉၃) ခုႏွစ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ပါကစၥတန္ေရြးေကာက္ပြဲကို MOM က သပိတ္ေမွာက္မွဳကိုေတာ့ Minor, Gandhian သပိတ္အမ်ိဳးအစား အျဖစ္ပဲ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ အရြယ္အစားနဲ႔ လူအင္အားအရ ၾကီးမားေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္မွဳမွာ တႏိုင္ငံလံုးအေရးကို ေတာင္းဆိုျခင္းမရွိပဲ အုပ္စုတစုအခြင့္အေရးကိုသာ ေတာင္းဆိုခဲ့တာေၾကာင့္ သပိတ္ၾကီးလို႔ သတ္မွတ္လို႔ မရႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
သပိတ္ငယ္ေလးေတြမွာ လက္နက္အင္အားသံုးေျဖရွင္းမွဳနဲ႔ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေတာ္လွန္မွဳေတြ ပါ၀င္လာတဲ့အခါ Minor, Fearonian သပိတ္အမ်ိဳးအစားလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ- ၁၉၈၈ ခု၊ သီရိလကၤာ ေရြးေကာက္ပြဲမွာတုန္းက ပါတီငယ္ေလးတခုျဖစ္တဲ့ JVP ပါတီဟာ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္ျခင္း၊ လံုျခံဳေရး၀န္ထမ္းမ်ား၊ အရပ္ဘက္၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ျခင္း စတာေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ Cote d’Ivoire ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္နဲ႔ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အင္ဒိုနီးရွား ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြမွာေတာ့ အစိုးရလက္ကိုင္ဒုတ္ေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုအၾကား ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္တဲ့ လူထုလွဳပ္ရွားမွဳေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့အတြက္ Major, Fearonian သပိတ္ အမ်ိဳးအစားလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြနဲ႔ ထိေရာက္ႏိုင္မွဳက ဦးေဆာင္သူေတြ က်င့္သံုးတဲ့ သပိတ္အမ်ိဳးအစားေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္ျခင္း၏ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္ျခင္းရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြကို မေဖာ္ျပခင္မွာ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းမက်ပဲ အာဏာရယူထားတဲ့ အစိုးရေတြက ဦးေဆာင္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရျခင္းရဲ႕ အေျခခံသေဘာတရားေတြကို ေလ့လာသိရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းမက်ပဲ အာဏာရယူထားတဲ့ အစိုးရေတြဆိုတာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အာဏာကို လက္နက္နဲ႔ ျခိမ္းေခ်ာက္ျပီး သိမ္းပိုက္ရယူထားတဲ့ အစိုးရေတြနဲ႔ မသမာနည္းလမ္းေတြအသံုးျပဳျပီး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အာဏာရယူထားတဲ့ အစိုးရေတြကို ဆိုလိုပါတယ္။ ဒီလို အစိုးရေတြအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမက်င္းပပဲ အာဏာကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းထားလို႔ မရႏိုင္ဘူးလားလို႔ အခ်ိဳ႕က ဆိုတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပပဲ အာဏာဆက္ယူထားတဲ့အခါ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွာ တရား၀င္မွဳ (legitimacy) မရတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံေရး၊ သံတမန္ေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရးေတြမွာ အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီး ေတြ႔ၾကရပါတယ္။ အဆိုးဆံုးက ျပည္သူေတြက အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းမွဳေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအခါမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ တခု ျပဳလုပ္မလား၊ မလုပ္ဖူးလားဆိုတာကို စတင္တြက္ခ်က္လာရပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကို မလုပ္ရင္ ျပည္သူေတြက တခ်ိန္မဟုတ္တခ်ိန္မွာ ဒီအစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပျပီး၊ legitimacy ရလာႏိုင္မယ့္ အခြင့္အေရးကို အစိုးရဘက္က စတင္ၾကိဳးပမ္းလာေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီလိုက်င္းပတဲ့အခါမွာ လြတ္လပ္ျပီး၊ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပဖို႔ ၾကိဳးပမ္းတဲ့ အစိုးရဆိုတာကေတာ့ အေတာ္ကို ရွားပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အစိုးရပါတီ ကိုယ္တိုင္ (သို႔) အစိုးရခါးပိုက္ေဆာင္ ပါတီေတြ အႏိုင္ရဖို႔အတြက္ကိုပဲ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ၾကိဳးပမ္းေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါကို ျပည္သူေတြက မရိပ္မိတဲ့ အခ်ိန္ေတြနဲ႔ ရိပ္မိေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရးႏိုးၾကားမွဳ ေရခ်ိန္က ေလ်ာ့ပါးေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ဆိုရင္ ဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာ လူထုပါ၀င္မွဳ ရာခိုင္ႏွဳန္းျမင့္မားျပီး အစိုးရပါတီ (သို႔) အစိုးရခါးပိုက္ေဆာင္ပါတီေတြက အႏိုင္ရသြားေလ့ရွိပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ေရြးေကာက္ပြဲအသစ္နဲ႔ ျပန္ျပီး တက္လာတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ legitimacy ရသြားႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Schedler ကေတာ့ ဒါကို electoral autocracy လို႔ ေခၚေ၀ၚသတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မူလအစိုးရ (သို႔) ခါးပိုက္ေဆာင္ႏိုင္ငံေရးပါတီက အႏိုင္ရျပီး၊ legitimacy ရသြားတဲ့ အေပၚမွာ လူအမ်ားကေတာ့ အစိုးရဘက္က ႏိုင္သြားျပီ၊ ပြဲျပီးသြားျပီလို႔ တြက္ခ်က္တတ္ၾကပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္လဲ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ျပည္သူလူထုနဲ႕ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြဘက္က အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္မယ့္ အခြင့္အေရးေတြအားလံုး ဆံုးရွံဳးသြားတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြ စုစည္းျပီး အစိုးရရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ေရြးေကာက္ပြဲအတု (fraudulent elections) ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မဲခိုးမဲလိမ္ထားမွဳမ်ား ရွိေၾကာင္းကို သက္ေသအေထာက္အထားေတြနဲ႔ လူထုကို ခ်ျပႏိုင္ခဲ့ရင္ ျပည္တြင္းတရား၀င္မွဳ (domestic legitimacy) ကိုသာမက ျပည္ပတရား၀င္မွဳ (international legitimacy) ကိုပါ ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ အစိုးရရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲစီမံကိန္း ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ပ်က္စီးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြဟာ အစိုးရရဲ႕ election fraud ေၾကာင့္ ေပၚထြက္လာမယ့္ coordination deficiencies ေတြကို ေက်ာ္လႊားျပီး၊ Point of coordination တခုကို လူထုၾကားမွာ တည္ေဆာက္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆံုမွတ္ကေန အစိုးရဆန္႕က်င္ေရး၊ ျဖဳတ္ခ်ေရး၊ ၾကားျဖတ္အစိုးရဖြဲ႔စည္းေရး စတာေတြကို အဆင့္တိုးျမွင့္ လုပ္ေဆာင္လို႔ ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လဲ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ဖို႔အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ လုပ္ေနစဥ္ကာလမွာကတည္းက ျပင္ဆင္မွဳ အခင္းအက်င္းေတြလိုအပ္ပါတယ္။
Major Fearonian Boycott ကို ဦးေဆာင္ၾကမယ့္ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြမွာ ျပင္ဆင္သင့္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းပံုစံေတြ ရွိရပါမယ္။ ဦးေဆာင္မယ့္ အတိုက္အခံအဖြဲ႕ဟာ ႏိုင္ငံေရးပါတီၾကီးတခု ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Olson က privileged group လို႔ ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲခဲ့တဲ့ သပိတ္ေခါင္းေဆာင္ အုပ္စုတစုကို ဖြဲ႔စည္းထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီအုပ္စုမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီၾကီးမွ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ားပါ၀င္ျပီး သပိတ္ၾကီးကို ဦးေဆာင္ဆင္ႏႊဲရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီတခုတည္းကေန သပိတ္ကို ဦးေဆာင္ႏိုင္မယ့္ စြမ္းေဆာင္ရည္ မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ ပ်ံ႕က်ဲေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔ အစည္းေတြအားလံုးကို စုစည္းျပီး၊ ႏိုင္ငံေရး ပညာရွင္ Shelling က k-group လို႔ ေခၚေ၀ၚသတ္မွတ္ခဲ့တဲ့ သပိတ္ေခါင္းေဆာင္ အုပ္စုကို ဖြဲ႔စည္းထားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီအုပ္စုထဲမွာ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္တဲ့ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းစံုက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ စုစည္းျပီး၊ သပိတ္ၾကီးကို ဦးေဆာင္ဆင္ႏႊဲရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ privileged group ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ k-group ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အုပ္စုတစုကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီ ကာလမွာကတည္းက ေပၚေပါက္ေနဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ရဲ႕ အခရာျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္း ကာလမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေရြးေကာက္ပြဲလြန္ကာလမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လူထုအေရးေတာ္ပံုကို အရွိန္ျမွင့္ဦးေဆာင္ရမယ့္အုပ္စုျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။
Major Gandhian boycott ကို ဦးေဆာင္မယ့္ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြမွာလဲ အခင္းအက်င္းေတြ ျပင္ဆင္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီသပိတ္သ႑ာန္ကို ေရြးခ်ယ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြဆီမွာ အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔၊ ေတာ္လွန္ဖို႔ ဆႏၵ မရွိတတ္ပါဘူး။ အဓိက ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္က အစိုးရရဲ႕ တရား၀င္မွဳကို လူအမ်ားက အသိအမွတ္ မျပဳေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ ျပည့္မွီေရးအတြက္ ပရိသတ္ႏွစ္မ်ိဳး လိုအပ္ပါတယ္။ ပထမတမ်ိဳးက ျပည္တြင္းက ျပည္သူလူထုျဖစ္ျပီး၊ ဒုတိယတမ်ိဳးက ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပရိသတ္ႏွစ္မ်ိဳးရဲ႕ ေထာက္ခံမွဳကို ရယူႏိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွသာ အစိုးရအား တရားမ၀င္အစိုးရအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း (de legitimizing the government) က ေအာင္ျမင္မွာပါ။
ဒီသပိတ္အမ်ိဳးအစားကို အသံုးျပဳတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ လူထုထဲကို တတ္ႏိုင္သမွ် စိမ့္၀င္ေရာက္ရွိေနေအာင္ ၾကိဳးပမ္းဖို႕ လိုပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရေရး ကင္ပိန္းတခုကို လုပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီၾကီးတခုလိုပဲ တက္တက္ၾကြၾကြနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္ေရး ကင္ပိန္းကို တိုင္းျပည္တ၀ွမ္းလံုးမွာ ျပဳလုပ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ တျပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးအုပ္စုငယ္ေလးေတြ ဖြဲ႔စည္းျပီး၊ ႏိုင္ငံတြင္းမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာသံရံုးမ်ားနဲ႔ diplomatic channels ေတြ ဖြင့္ရပါမယ္။ အစိုးရကို အားေပးကူညီေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ိုင္းကိုလဲ တရားမ၀င္အစိုးရအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳလာေအာင္ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
ဘယ္လိုသပိတ္အမ်ိဳးအစားကိုပဲ အသံုးျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ ျဖစ္ေပၚေနဆဲ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနကို ထင္ဟပ္ေစမယ့္ ႏိုင္ငံေရးပန္းတိုင္ကို ခ်မွတ္ျပီး၊ ကိုက္ညီမယ့္ သပိတ္အမ်ိဳးအစားကို ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ဖို႔က အလြန္ပဲ အေရးၾကီးပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ကေန လူထုလွဳပ္ရွားမွဳၾကီးေတြ ေပၚေပါက္လာျပီး အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔အထိ ႏိုင္ငံေရးပန္းတိုင္ ခ်မွတ္ထားရင္ေတာ့ Major Fearonian Boycott ကို ေရြးခ်ယ္ေဖာ္ေဆာင္ရမွာပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပတဲ့ အစိုးရနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ တရား၀င္မွဳကို လူထုနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္မျပဳေရးဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးပန္းတိုင္ကို ခ်မွတ္ထားရင္ေတာ့ Major Gandhian boycott ကို ေရြးခ်ယ္ေဖာ္ေဆာင္ရမွာပါ။ ဒီအမ်ိဳးအစားႏွစ္ခုကို ေဖာ္ေဆာင္ရမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြ မတူပါဘူး။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ျပဳလုပ္ရျခင္းရဲ႕ အေျခခံႏိုင္ငံေရးပန္းတိုင္ကို တိတိက်က် မေဖာ္ထုတ္ပဲနဲ႔ သပိတ္ျပဳလုပ္မွဳေတြ ရွိလာခဲ့ရင္ ေပၚထြက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေတြက Major Fearonian Boycott လိုလို၊ Major Gandhian boycott လိုလိုေတြ ျဖစ္ျပီး မေရမရာနဲ႔ ထိေရာက္မွဳ မရွိပဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အစိုးရျဖဳတ္ခ်ေရး၊ ၾကားျဖတ္အစိုးရဖြဲ႕စည္းေရးဆိုတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံကို ေအာ္ျပီး၊ ခင္းက်င္းေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းက Major Gandhian boycott ကို ခင္းက်င္းေနရင္ လူထုရဲ႕ ယံုၾကည္ကိုးစားမွဳ ေလ်ာ့နည္းသြားႏိုင္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲတရား၀င္မွဳမရရွိေရးကို ဦးတည္ျပီး၊ ခင္းက်င္းေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းက Major Fearonian Boycott ျဖစ္ေနျပန္ရင္လဲ ဆင္ေတာ္နဲ႔ ခေလာက္ျဖစ္ျပီး တပ္ကၽြံတာေတြ၊ မလိုအပ္ပဲ အင္အားျဖဳန္းတီးမိတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္တိုင္းမွာ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္ေတြ ရွိစျမဲမို႔ ေရတို၊ ေရရွည္ႏိုင္ငံေရး အက်ိဳးဆက္ေတြကို ဆန္းစစ္ျပီး၊ သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ေရတို၊ ေရရွည္ ႏိုင္ငံေရးမူ၀ါဒေတြ ခ်မွတ္ထားဖို႔လဲ လိုအပ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္၏ ေရတိုႏိုင္ငံေရး အက်ိဳးဆက္မ်ား
ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္အမ်ိဳးအစားေပၚမွာ မူတည္ျပီး ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ႏိုင္ငံေရး အက်ိဳးဆက္ေတြကလဲ ကြဲျပားမွဳ ရွိပါတယ္။ Major boycott ေတြကေတာ့ Minor boycott ေတြထက္ ပိုျပီး ၾကီးမားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္ေတြ ရွိပါတယ္။ Major boycott မွာလဲ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကို တိုက္ရိုက္စိန္ေခၚတဲ့ အာဏာရွင္စနစ္ဆန္႔က်င္ေရး၊ လူထုအေရးေတာ္ပံု ေပၚထြက္ေရး၊ ၾကားျဖတ္အစိုးရ ဖြဲ႔စည္းေရး ေၾကြးေၾကာ္သံေတြပါတဲ့ Major Fearonian Boycott ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အက်ိဳးဆက္ေတြနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ အသိအမွတ္မျပဳေရး ေၾကြးေၾကာ္သံေတြပါတဲ့ Major Gandhian boycottရဲ႕ႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္ေတြက မတူညီျပန္ပါဘူး။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ အမ်ိဳးအစားအားလံုးအတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါ၀င္မဲေပးတဲ့ လူဦးေရ ရာခိုင္ႏွဳန္း နည္းႏိုင္သမွ် နည္းေစဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးပညာရပ္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ပါ၀င္မဲေပးမယ့္ လူဦးေရ အေရအတြက္ကို voter turnout လို႔ သံုးစြဲပါတယ္။ Fearonian boycott ကို ျပဳလုပ္သူေတြကလဲ voter turnout နည္းပါးျခင္းအားျဖင့္ အစိုးရကို ဆန္႔က်င္သူအေရအတြက္ မ်ားေၾကာင္း သက္ေသျပႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။ Gandhian boycott ကို ျပဳလုပ္သူေတြကလဲ voter turnout နည္းပါးျခင္းအားျဖင့္ အစိုးရက က်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ တရား၀င္မွဳ (legitimacy) ကို လူထုက အသိအမွတ္မျပဳေၾကာင္း သက္ေသျပႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆထားၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ voter turnout နည္းပါးမွဳဟာ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ရဲ႕ ေရတို ႏိုင္ငံေရး အက်ိဳးဆက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးဆံုးသြားခ်ိန္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ ထိေရာက္မွဳရွိမရွိကို တိုင္းတာႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းတခုလဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနနဲ႔ voter turnout ေလ်ာ့ေနေစေရးကို လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္အေနနဲ႔ ထိထိမိမိ ျပဳလုပ္ႏိုင္မွသာ ဒီေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ဟာ ထိေရာက္မွဳ ရွိပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔အတြက္ voter mobilization ျပဳလုပ္ရပါတယ္။ ဒီလို ျပဳလုပ္ရာမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီၾကီးေတြကေန ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ျပီး မယွဥ္ျပိဳင္တာနဲ႔ ပါတီမွတ္ပံုတင္ျပီးမွ ေရြးေကာက္ခံကိုယ္စားလွယ္က ျပန္ျပီး ႏွဳတ္ထြက္ျခင္း (candidate withdrawl) ဆိုျပီး နည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ပထမတမ်ိဳးက အစိုးရကို တိုက္ရိုက္စိန္ေခၚျပီး လူထုအၾကားမွာ သတင္းစကား ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားေစေရးအတြက္ အသံုး၀င္ပါတယ္။ ဒုတိယတမ်ိဳးက ေရြးေကာက္ပြဲကို အသိအမွတ္ျပဳသေယာင္ေယာင္ ျပဳလုပ္ျပီးမွ တရားမွ်တမွဳ မရွိတာေတြကို ေဖာ္ထုတ္ျပီး ႏွဳတ္ထြက္ျခင္း ျပဳလုပ္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံေရးေရခ်ိန္ျမွင့္ဖို႔ အသံုး၀င္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ ဒီလို voter mobilization ကို တဘက္က လုပ္ေနစဥ္မွာပဲ ျပည္သူလူထုကို မဲမေပးပဲေနဖို႔ စည္းရံုးလွံဳ႕ေဆာ္မွဳေတြကလဲ တျပိဳင္နက္တည္း ျပဳလုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
voter turnout ေလ်ာ့နည္းျခင္းဟာ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြက မီးေမာင္းထိုးျပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတရားမွ်တမွဳမရွိျခင္း၊ လြတ္လပ္မွဳမရွိျခင္းေတြကို သက္ေသထူႏိုင္ရံုသာမက ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို ႏိုင္ငံတကာက အျပည့္အ၀ ေထာက္ခံ အားေပးမွဳေတြကိုပါ ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္နဲ႔ မဲေပးတဲ့ လူဦးေရ ရာခိုင္ႏွဳန္း နည္းပါးမွဳ (low rates of voter turnout)ကို ေပါင္းစပ္ႏိုင္ခဲ့ရင္ ေရြးေကာက္ပြဲကေန ထြက္ေပၚလာမယ့္ အစိုးရသစ္ဟာ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီကို ေဆာင္က်ဥ္းေပးႏိုင္မယ့္ အစိုးရမဟုတ္ဘူး ဆိုတာကို ျပည္သူလူထုနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာကို ခ်ျပသြားႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ ျပည္သူေတြကို မဲမေပး၊ မေနရလို႔ အစိုးရက ကန္႔သတ္ထိန္းခ်ဳပ္လာခဲ့ရင္ေတာ့ ေပးရမယ့္ မဲေတြကို ပယ္မဲေတြ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ (၁၉၆၀)၊ (၁၉၇၀) ကာလေတြတုန္းက အာဂ်င္းတီးနားမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ဒီနည္းလမ္းကို အသံုးျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။
တျပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ voter turnout နဲ႕ ပတ္သက္ျပီး အစိုးရေတြက ျပဳလုပ္တတ္တဲ့ election fraud ေတြကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ၾကရပါတယ္။ voter turnout နည္းပါးျခင္းဟာ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ legitimacy ကို က်ဆင္းေစတယ္ဆိုတာကို အစိုးရကလဲ မသိတာ မဟုတ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ သိကၡာကို ထိန္းဖို႕အတြက္ voter turnout ျမင့္မားေအာင္ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ မဲခိုး၊ မဲလိမ္တာေတြ လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ မဲရံုၾကီးၾကပ္သူမ်ားကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းျခင္း၊ မဲဆႏၵနယ္အလိုက္ voting pattern ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး အဖြဲ႔မ်ားကို ေျမေပၚေျမေအာက္ အသြင္သ႑ာန္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း စတာေတြကို ျပဳလုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြမွာ voter turnout နည္းပါးမွဳကို လုပ္ငန္းစဥ္တရပ္အေနနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကရာမွာ ထိေရာက္မွဳ ရွိတာေတြလဲ ရွိသလို မထိေရာက္တာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ၁၉၉၂ခုႏွစ္မွာ ဂါနာမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေၾကာင့္ မဲေပးသူရာခိုင္ႏွဳန္း ၅၀.၂ ကေန ၂၃.၈ အထိ က်ဆင္းသြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေၾကာင့္ မဲေပးသူ သံုးဆယ့္ေလး ရာခိုင္ႏွဳန္း က်ဆင္းသြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဘယ္လ္လားရပ္စ္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္မွာေတာ့ မဲေပးသူ ရာခိုင္ႏွဳန္းက မက်ဆင္းသြားခဲ့ပါဘူး။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္နဲ႔ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တို႔မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ Cameroon ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္မွာေတာ့ မဲေပးသူ ရာခိုင္ႏွဳန္းက မက်ဆင္းပဲ တက္သြားခဲ့ပါတယ္။ (၁၉၉၀) ခုႏွစ္ကေန (၂၀၀၂) ခုႏွစ္အတြင္း ႏိုင္ငံေပါင္း (၃၂) ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္မွဳ ေပါင္း (၁၃၄) ခုကိုလဲ ပညာရွင္ေတြက ေလ့လာဆန္းစစ္ခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ ဒီလိုေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ေတြအရ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္မွဳဟာ voter turnout ရာခိုင္ႏွဳန္းကို ပ်မ္းမွ် ၅.၄ ရာခိုင္ႏွဳန္းအထိ ေလ်ာ့က် ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ voter turnout ေလ်ာ့နည္းမွဳဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္မွဳရဲ႕ေရတိုႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္လို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္မွဳရဲ႕ ေနာက္ထပ္ ေရတိုႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္တခုကေတာ့ Election-related violence ပါ။ တကယ္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာက ပါ၀ါခြဲေ၀မွဳေတြကို violence နည္းလမ္းေတြ မသံုးပဲ ျပဳလုပ္ေပးတဲ့ alternative mean တခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လဲ ဒီ ေရြးေကာက္ပြဲအခ်ိန္မွာမွ violence affairs ေတြက ေပၚထြက္လာရျပန္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲ တိုင္းျပည္ေတြမွာပါ။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္၊ အယ္လ္ဂ်ီးရီးယား ေရြးေကာက္ပြဲအခ်ိန္မွာတုန္းက လူေပါင္း ၃၉၀ ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ ဗံုးေပါက္ကြဲမွဳေတြလဲ ျဖစ္ပြားေလ့ရွိပါတယ္။ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ ပီရူးႏိုင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ၁၉၉၄ခုႏွစ္ ေတာင္အာဖရိက ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ၁၉၉၆ခုႏွစ္ အိႏၵိယ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႕ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ေဟတီ ေရြးေကာက္ပြဲ ကာလေတြမွာ ဗံုးေပါက္ကြဲမွဳေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲရံုေတြမွာ ပ်က္စီးေစမွဳနဲ႔ ပါတီေတြ အခ်င္းခ်င္း အမတ္ေလာင္းေတြကို လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မွဳေတြလဲျဖစ္ပြားေလ့ရွိပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ election-related violence ကို ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ဦးေဆာင္သူေတြက ၾကိဳးပမ္းတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ (၁၉၈၃) ခုႏွစ္၊ ဂ်ေမကာ ေရြးေကာက္ပြဲမွာတုန္းက သပိတ္ဦးေဆာင္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္က သပိတ္ေမွာက္သူမ်ားမွ စည္းကမ္းရွိၾကရန္နဲ႔ အကယ္၍ အစိုးရဘက္မွ စတင္ျပီး အၾကမ္းဖက္လာပါက သူ႔ဆီက စကားသံမၾကားရပဲ မည္သူမွ် ျပန္လည္တုန္႔ျပန္ျခင္း မျပဳရန္ စတဲ့ အခ်က္ေတြကို သပိတ္ေထာက္ခံသူေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ election-related violence ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းကို ေလ့လာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Wilkinson ဆိုသူကေတာ့ election-related violence ဟာ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ႔ တိုက္ရိုက္မပတ္သက္ပဲ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရေတြနဲ႔သာ ပတ္သက္တယ္လို႔ ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေမွာက္သူေတြဘက္က ဘယ္ေလာက္ပဲစည္းကမ္းရွိရွိ၊ အစိုးရဘက္ေတာ္သားေတြက election-related violence ျဖစ္ေအာင္ စတင္ျပဳလုပ္လာမွာပဲလို႔ သူက ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
သူ႔အဆိုနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံေပါင္း မ်ားစြာက election-related violence ေတြကို ပညာရွင္ေတြက ေလ့လာဆန္းစစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီဆန္းစစ္ခ်က္ေတြအရ ႏိုင္ငံအနည္းငယ္မွာသာ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးသမားေတြက စတင္ျပဳလုပ္တဲ့ election-related violence ေတြ ရွိခဲ့ျပီး၊ မ်ားေသာအားျဖင့္ကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ သပိတ္ေမွာက္သူမ်ားကို အစိုးရဘက္က စတင္ျပီး violence လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေပါင္းေလးဆယ္ေက်ာ္က ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ေလ့လာခဲ့တဲ့ ဆန္းစစ္ခ်က္တခုအရ election-related violence ကို အတိုက္အခံေတြဘက္က စတင္ခဲ့တာက ၁၁ ရာခိုင္ႏွဳန္းရွိျပီး၊ အစိုးရေတြဘက္က စတင္ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့တာက ၈၉ ရာခိုင္ႏွဳန္းရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ရဲ႕ ေရတိုႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္ဟာ election-related violence လို႔ ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ election-related violence ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေမွာက္တဲ့ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရတယ္လို႔ေတာ့ ေသခ်ာတပ္အပ္ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္၏ ေရရွည္ႏိုင္ငံေရး အက်ိဳးဆက္မ်ား
ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေတြတိုင္းမွာ ေရရွည္ႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္ေတြ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းေရးျဖစ္စဥ္ေပၚမွာ သက္ေရာက္မွဳေတြ ရွိပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြ ျပဳလုပ္တဲ့အခါမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ အဂါၤရပ္ေတြျဖစ္တဲ့ တရားမွ်တမွဳနဲ႔ လြတ္လပ္မွဳရဲ႕ တန္ဖိုးေတြ၊ မဲခိုးမဲလိမ္မွဳမ်ား ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေရး စတာေတြကို ျပည္သူအမ်ားက နားလည္သိရွိလာၾကပါတယ္။ ဒါေတြဟာ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ အႏွစ္သာရေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ Dahl က တိုင္းျပည္တခုမွာ
(၁) အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ အသင္းအပင္းမ်ား လြတ္လပ္စြာ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ရွိျခင္း၊ ပါ၀င္လွဳပ္ရွားခြင့္ရွိျခင္း
(၂) မိမိတို႔၏ ယံုၾကည္ခ်က္၊ အယူအဆမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ျပခြင့္ရွိျခင္း
(၃) မဲေပးခြင့္ ရွိျခင္း
(၄) ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ လြတ္လပ္စြာ စည္းရံုးႏိုင္ခြင့္ရွိျခင္း
(၅) မီဒီယာစာနယ္ဇင္းမ်ား အားေကာင္းျခင္း
(၆) လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္က်င္းပျခင္း
(၇) လူထုမွ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ထားေသာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားမွ အစိုးရမူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္ေရးသားျခင္း
စတဲ့ အခ်က္ေတြျပည့္စံုေနမယ္ဆိုရင္ ဒီတိုင္းျပည္ကို ဒီမိုကေရစီစနစ္က်င့္သံုးတဲ့ တိုင္းျပည္လို႔ ဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပထားခဲ့ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲေတြ ျပဳလုပ္တိုင္း ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမွဳလို႔ မဆိုႏိုင္ေပမယ့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ က်င့္သံုးဖို႔အတြက္ကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္က်င့္သံုးဖို႔အတြက္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္တဲ့ essential condition တခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တရားမွ်တမွဳမရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ျခင္းဟာ ေရရွည္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမွဳအတြက္ အေရးပါတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္ေတြ ရွိေစပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေတြဟာ အစိုးရေတြကို အနည္းနဲ႔ အမ်ား ဖိအားစေပးလာႏိုင္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေနာက္မွာ လူထုအင္အားပါတယ္ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရကို ဖိအားေပးႏိုင္ရံုသာမက ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ ျဖဳတ္ခ်မွဳကိုပါ ျပဳလုပ္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းအေနနဲ႔ကလဲ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ true colour ကို ရိပ္မိသိရွိသြားႏိုင္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းျပည္သူလူထုကိုလဲ ေရြးေကာက္ပြဲသေဘာတရားနဲ႔ ဒီမိုကေရစီသေဘာတရားေတြကို Public awareness ရွိလာေအာင္ လုပ္လိုက္ျပီးသား ျဖစ္သြားပါတယ္။
တျပိဳင္နက္တည္းမွာပဲ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအေနနဲ႔ လူထုပညာေပးေရးနဲ႔ လူထုစည္းရံုးေရးကိုသာ စနစ္တက် လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ အစိုးရတိုက္ထားတဲ့ ၀ါဒမွိဳင္းလံုး ကန္႔လကာေတြကို တလႊာခ်င္း ခြာခ်ႏိုင္လာပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳ (Political Reform) ကို ဦးတည္သြားေစႏိုင္ပါတယ္။ (၁၉၉၇) ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အင္ဒိုနီးရွား ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေၾကာင့္ အာဏာရွင္ ဆူဟာတို ႏွဳတ္ထြက္သြားရျပီး၊ တိုင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳေတြ စတင္လာခဲ့ပါတယ္။ (၂၀၀၀) ခုႏွစ္က Azerbaijan မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ေၾကာင့္ အတိုက္အခံႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို ဥပေဒျပင္ပ ပါတီေတြအျဖစ္ ေၾကျငာထားျခင္းကို အစိုးရက ရုတ္သိမ္းေပးခဲ့ရပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲအလြန္ကာလမွာလဲ အျခားသပိတ္တိုက္ပြဲေတြကို အရွိန္မပ်က္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳမ်ားစြာကို အစိုးရက လုပ္ေပးခဲ့ရပါေတာ့တယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲအလြန္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္မ်ားက ေလ့လာဆန္းစစ္ခဲ့ၾကရမွာ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္မရွိပဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳ ရွိခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ေလးရာခိုင္ႏွဳန္းရွိျပီး၊ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္အျပီးမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳ ရွိခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ႏွစ္ဆယ့္သံုးရာခိုင္ႏွဳန္း ရွိပါတယ္။ ဒီကိန္းဂဏာန္းေတြအရ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ရဲ႕ ေရရွည္ႏိုင္ငံေရးအက်ိဳးဆက္ဟာ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳလို႔ ရာႏွႈန္းျပည့္မဆိုႏိုင္ေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ရွိလာျခင္းက သပိတ္မရွိျခင္းထက္ ပိုျပီး ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳကို ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ေပၚထြက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳကလဲ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ပိုမ်ားလာေလ့ရွိပါတယ္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္၊ အင္ဒိုနီးရွား ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္အျပီးမွာ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒနဲ႔ သမၼတ အာဏာဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲမွဳေတြ ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ၂၀၀၀ခုႏွစ္၊ ေဟတီး ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္အျပီးမွာ ေရြးေကာက္ပြဲစီမံခန္႔ခြဲေရး အဖြဲ႔အစည္းတခု ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္အျပီးမွာ ေနာင္က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ မတိုင္မီမွာ ၾကားေနအိမ္ေစာင့္အစိုးရကို ၾကိဳတင္ဖြဲ႔စည္းေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒထြက္လာပါတယ္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္၊ Mauritania ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္အျပီးမွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြသံုးစြဲခြင့္ ဘတ္ဂ်က္ခ်မွတ္ျခင္း၊ proportional representation electoral system ကို အသံုးျပဳျခင္း စတဲ့ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳေတြကို အစိုးရက ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ရပါတယ္။
နိဂံုး
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ သပိတ္ေတြ ေပၚထြက္လာတဲ့အခါ လူအမ်ားၾကားမွာ ေရပန္းစားတဲ့ ေဆြးေႏြးခ်က္ေလး တခု ရွိပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ထိေရာက္မွဳ ရွိပါသလားဆိုတဲ့ ေဆြးေႏြးခ်က္ပါ။ ေဆြးေႏြးၾကရင္းနဲ႔ ထိေရာက္မွဳရွိတယ္၊ မရွိဘူး ဆိုျပီး ျငင္းခုန္ေနမွဳေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ အလုပ္တခု ထိေရာက္မွဳ ရွိမရွိဆိုတာက အဲဒီအလုပ္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ပံုနည္းလမ္း ေရြးခ်ယ္မွဳေတြေပၚမွာပဲ မူတည္ပါတယ္။ မီတာ (၁၀၀) ေျပးပြဲရဲ႕ ပန္းတိုင္ေတြ၊ ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ပံုေတြနဲ႔ မာရသြန္ေျပးပြဲရဲ႕ ပန္းတိုင္ေတြ၊ ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ပံုကေတာ့ တူညီမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္မွာလဲ ဒီအတိုင္းပါပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္က်င္းပရျခင္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ပန္းတိုင္က အစိုးရရဲ႕ တရား၀င္မွဳကို ျပည္သူလူထုနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္မျပဳေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းလား (သို႔မဟုတ္) ေရြးေကာက္ပြဲမွာ voter turnout နည္းေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းလား (သို႔မဟုတ္) ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ကို အသံုးျပဳျပီး လူထုလွဳပ္ရွားမွဳေတြ ေဖာ္ေဆာင္ရာကေန အစိုးရျဖဳတ္ခ်ေရး၊ ၾကားျဖတ္အစိုးရဖြဲ႔စည္းေရးကို အရွိန္ျမွင့္ေရးအတြက္လား ဆိုတာက ၾကိဳတင္ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွလဲ သင့္ေလ်ာ္မယ့္ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း သ႑ာန္ကို ျပင္ဆင္တည္ေဆာက္ျပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မွာပါ။ ထိေရာက္မွဳရွိမရွိဆိုတာကိုေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာ သက္ဆိုင္ရာ ေရြးေကာက္ပြဲသပိတ္ရဲ႕ မူလက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကို ေအာင္ျမင္စြာ ေရာက္ႏိုင္ျခင္း ရွိမရွိဆိုတာနဲ႔ပဲ တိုင္းတာၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ခင္မမမ်ိဳး (၉၊ ၉၊ ၂၀၁၀)
ရည္ညႊန္းကိုးကား။
Ahmed, Nizam (2001) 'Bangladesh. Elections in Asia and the Pacific: A Data Handbook- Vol. 1', Middle East, Central Asia, and South Asia, Dieter Nohlen, Florian Grotz, and Christof Hartmann (eds), Oxford: Oxford University Press.
Bratton, Michael & Nicholas van de Walle (1992) Democratic Experiments in Africa: Regime Transitions in Comparative Perspective, Cambridge: Cambridge University Press.
Bratton, Michael (1998) 'Second Elections in Africa', Journal of Democracy 9, no.3: 18- 33.
Crain, Mark, Donald R. Leavens & Lynn Abbot (1987) 'Voting and Not Voting at the Same Time', Public Choice, 53: 221-9.
Dahl, Robert A. (1971) Polyarchy: Participation and Opposition, New Haven: Yale University Press.
Huntington, Sammuel P. (1991) The Third Wave: Democratization in the Late Twentieth Century, Norman; London: University of Oklahoma Press.
Hyde, Susan Dayton & Emily Beaulieu. (2004) 'Election Boycotts, Election Observers, and Competition: Do international election observers give parties an incentive to boycott elections?', Presented at the American Political Science Association, annual meeting in Chicago.
Mainwaring, Scott & Timothy R. Scully. (1995) Building Democratic Institutions: Party Systems in Latin America, Stanford: Stanford University Press.
Nelson, Michael H. (2001) Thailand. Elections in Asia and the Pacific: A Data Handbook, Vol. II- South East Asia, East Asia, and the South Pacific, iDieter Nohlen, Florian Grotz & Christof Hartmann (eds) Oxford: Oxford University Press.
Pastor, Robert (1998) 'Mediating Elections', Journal of Democracy 9, no.1: 154-63.
Schedler, Andreas (2002) 'Elections without Democracy: The Menu of Manipulation', Journal of Democracy 13, no.2.
Schelling, Thomas C. (1978) Micromotives and Macrobehavior, New York: W.W. Norton & Company.
Friday, September 10, 2010
စစ္အစိုးရပိုင္ သတင္းစာမ်ားတြင္ ပဲခူးၿမိဳ႕ရွိ လူငယ္ ႏွစ္ဦးအား သတ္ျဖတ္မွဳ ကို လြဲမွားစြာ ေဖာ္ျပ
ထိုသတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အမွဳ ျဖစ္စဥ္မႇာ ပဲခူးဘူတာ လံုျခံဳေရး တာ၀န္ယူ ထားသည့္ တပ္ဖြဲ႔မႇ အရာရႇိ တစ္ဦး ႏႇင့္ အျခား တပ္မႇ အရာရႇိ တစ္ဦးတို႔သည္ ဘီယာ ေသာက္ၿပီး ဆိုင္ကယ္ ကယ္ရီျဖင့္ ဘူတာသို႔ ျပန္လာစဥ္ စက္တင္ဘာ ၄ ရက္ည ၁၀ နာရီ ၀န္းက်င္တြင္ ပဲခူးၿမိဳ႕မႇ လူငယ္ ၇ ဦး စီးနင္း လိုက္ပါ လာသည့္ သံုးဘီး ဆုိင္ကယ္ ႏႇင့္ ပြတ္တိုက္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ ပြတ္တိုက္ မႈေၾကာင့္ ဆိုင္ကယ္ လဲသြားစဥ္ လူငယ္ ၇ ဦး ႏႇင့္ အရာရႇိ ႏႇစ္ဦးတို႔ ခိုက္ရန္ ျဖစ္ပြား ခဲ့ေၾကာင္း၊ လူငယ္ ၇ ဦးမႇာ အရက္ေသစာ ေသာက္စား ထားေၾကာင္း ၊ ထို႔ေနာက္ အေဖာ္ပါလာသူ အရာရႇိသည္ ထြက္ေျပးၿပီး ပဲခူး ဘူတာရႇိ လံုျခံဳေရး စစ္သည္မ်ားအား သြားေရာက္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းေနာက္ အဆိုပါ အရာရႇိ ႏႇင့္အတူ လံုျခံဳေရး စစ္သည္ ၄ ဦး ျပန္လည္ ေရာက္ရႇိ လာရာ ျမလမ္း ထိပ္တြင္ အခင္းျဖစ္ရာ၌ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ လူငယ္ ၇ ဦး ႏႇင့္ ျပန္လည္ ဆံုေတြ႔ကာ ထပ္မံ ခိုက္ရန္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ၊ လံုျခံဳေရး စစ္သည္ တစ္ဦးက ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ ခဲ့သည့္ အတြက္ ေမာင္စိုးပိုင္ေဇာ္ (၁၉ႏႇစ္) ႏႇင့္ ေမာင္ေအာင္သူဟိန္း (၂၃ႏႇစ္) တို႔ ေသနတ္ ထိမႇန္ ဒဏ္ရာရရႇိ ေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္း မွားယြင္းစြာ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတ႔ြရွိရသည္။
ေသဆံုး ခဲ့သည့္ လူငယ္ ႏႇစ္ဦးအား စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲ ပိုင္းတြင္ ဆင္ျဖဴကြင္း သုသာန္၌ သၤၿဂိဳဟ္ ခဲ့ေၾကာင္း သက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရႇိသူမ်ားကလည္း ေသဆံုးသူ လူငယ္ ႏႇစ္ဦး၏ မိသားစု၀င္မ်ားအား သြားေရာက္ ေတာင္းပန္ခဲ့ေၾကာင္း ႏွင့္ ယခုျဖစ္စဥ္ ႏႇင့္ ပတ္သက္၍ ေနာက္ကြယ္မႇ လႈံ႕ေဆာ္မႈမ်ားကိုလည္း အေရးယူ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တို႔ပါ ေဖာ္ျပထားသည္။
source by : http://www.hanthawaddy.org
Thursday, September 9, 2010
တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ စီးပြားဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေပမဲ့ ျမန္မာလူထု အက်ဳိးမခံစားရ
VOA | ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြက တ႐ုတ္နဲ႔ ျမန္မာ ၂ ႏိုင္ငံအၾကား ဆက္ဆံေရးေတြ ပိုၿပီး တိုးျမႇင့္ေနသလို တ႐ုတ္ရဲ႕ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကလည္း ျမန္မာျပည္မွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားလာေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြက ရတဲ့အက်ဳိးအျမတ္ေတြကို ျမန္မာျပည္သူေတြ ထိထိေရာက္ေရာက္ မခံစားရဘဲ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေနသူေတြက ေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ကို ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း သြယ္တန္းတဲ့ ကိစၥေၾကာင့္လည္း ေဒသခံ ျမန္မာျပည္သူေတြ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ခံရမွာလည္း စိုးရိမ္ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ စင္ကာပူႏိုင္ငံၿပီးရင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွမႈ အမ်ားဆံုး လုပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တုန္းက ၂ ႏိုင္ငံ အျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္မႈ ပမာဏဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၉ ဘီလီယံအထိ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ထုတ္ျပန္တဲ့ စာရင္းေတြအရ ျမန္မာျပည္မွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ ေငြပမာဏဟာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၈ ဘီလီယံ ရွိတယ္လို႔ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ ဆင္ဟြြာ သတင္းဌာနက ဆိုပါတယ္။ ဒီပမာဏဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၁၁.၅% ကို တ႐ုတ္က လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သေဘာပါပဲ။
တ႐ုတ္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မ်ားေနေပမဲ့လည္း ျမန္မာျပည္သူေတြကေတာ့ အက်ဳိးအျမတ္ ခံစားရတာေတြ နည္းေနတယ္လို႔ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးကို ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေနသူ တဦးျဖစ္တဲ့ ထိုင္းအေျခစိုက္ အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမရဲ႕ ႏိုင္ငံျခားေရးမႉး ဦးညိဳအုန္းျမင့္က ေျပာပါတယ္။
“တ႐ုတ္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ပိုၿပီး မ်ားလာတာကေတာ့ ျမန္မာျပည္ေပၚမွာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈကို အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ျပဳလုပ္ထားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တ႐ုတ္အစုိးရ အေနနဲ႔ ၿပိဳင္ဘက္မရွိ လုပ္ႏုိင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြက ျမန္မာျပည္သူေတြ အေပၚမွာ တခ်ဳိ႕တ၀က္ေတာ့ အက်ဳိးရွိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဓိက သူ႔ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အားလုံးက တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြ၊ တ႐ုတ္ရဲ႕ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ပုိၿပီး အက်ဳိးရွိတယ္လို႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။”
တ႐ုတ္ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ ကိစၥေတြကို အခုေနာက္ပိုင္း ပိုၿပီး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္လာပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းနဲ႔ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ကပ္လ်က္ တ႐ုတ္ျပည္ ယူနန္နယ္ထဲကို ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္း သြယ္တန္းမႈလည္း စေနပါၿပီ။ ဒီလို ပိုက္လိုင္းသြယ္တန္းမႈကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ တ႐ုတ္ဟာ ျမန္မာျပည္ကို စီးပြားေရးအရ လႊမ္းမိုးမႈ ႀကီးႀကီးမားမား လုပ္ထားတဲ့ သေဘာပဲလို႔ ဦးညိဳအုန္းျမင့္က ဆိုပါတယ္။
“ဒါ အင္မတန္မွ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခု ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ဘက္က ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဓာတ္ေငြ႕ပုိက္လိုင္းကို ခ်ထားျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ သူ႔ရဲ႕ ရင္ခြင္ပုိက္ တုိင္းျပည္ေလးတခုအျဖစ္ က်ေရာက္ေနၿပီဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔အားလုံး သတိထားသင့္ပါတယ္။”
ျမန္မာျပည္ကေန ထိုင္းကို ေရာင္းခ်ေနတဲ့ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရးနဲ႔ ပိုက္လိုင္း သြယ္တန္းမႈေတြေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အခု တ႐ုတ္နဲ႔ လုပ္ေနတဲ့ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္း သြယ္တန္းမႈမွာလည္း ဒီလိုျပႆနာေတြ ျဖစ္လာမွာကို စိုးရိမ္ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“တ႐ုတ္အစိုးရဘက္က အခုေနာက္ပိုင္း သူတုိ႔ရဲ႕ ေပၚလစီအသစ္ေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ သူတုိ႔အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဆုိတာကိုလည္း ဦးစားေပးတာကို ရွိပါတယ္။ ဒါေပမ့ဲ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အပုိင္းေတြကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ဖို႔ကို ၀န္ေလးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
“ဥပမာ စစ္တပ္က ေပၚတာဆြဲၿပီးေတာ့ ေငြမရဘဲနဲ႔ လုပ္ရမယ့္ အလုပ္သမားေတြ၊ ေပၚတာဆြဲခံရမယ့္ ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီး ႀကဳံလာႏုိင္ပါတယ္။ ေဒသခံ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ တင္းက်ပ္မႈကို တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြကိုယ္တုိင္ ခံစားေနရတဲ့အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရ အေနနဲ႔လည္း ဒီအေပၚမွာ အခက္အခဲ အမ်ားႀကီး ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ သိထားပါတယ္။”
သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြကို စြမ္းအင္ေတြ ေရာင္းခ်ေနေပမဲ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ထဲမွာ ျပည္သူေတြ မီးမမွန္၊ ေရမမွန္ ျဖစ္ေနတာေတြကို စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ဂ႐ုမစိုက္ဘူးလို႔လည္း ဦးညိဳအုန္းျမင့္က ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ တ႐ုတ္အၾကား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးကလည္း အဓိက က်ပါတယ္။ အခုတေလာ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ရွိေနတဲ့ စစ္အစိုးရနဲ႔ အပစ္ရပ္ထားတဲ့ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ စစ္အစိုးရအၾကား မေျပလည္မႈေတြ မ်ားလာတာဟာ တ႐ုတ္အတြက္ စိုးရိမ္စရာပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။
“ယူနန္ျပည္နယ္ရဲ႕ အဓိက စီးပြားေရး မိတ္ဘက္က ျမန္မာႏုိင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား အပစ္ရပ္ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ နအဖၾကားထဲမွာ တင္းမာမႈေတြက ယူနန္ျပည္နယ္မွာ ရွိေနတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြ၊ ကုန္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ထိခုိက္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ တ႐ုတ္အစုိးရ အေနနဲ႔လည္း နအဖရဲ႕ အခုလက္ရွိ ေသာင္မတင္ ေရမက် ျဖစ္ေနတဲ့ အပစ္ရပ္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးၾကားမွာ သူ႔အေနနဲ႔ အထူးစုိးရိမ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
စစ္အစုိးရေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊတို႔အဖြဲ႕ တ႐ုတ္ျပည္ကို ေရာက္ေနတာ ၃ ရက္ ရွိသြားပါၿပီ။ သူမျပန္ခင္ တ႐ုတ္ျပည္က စီးပြားေရး ထြန္းကားတဲ့ ရွန္ဟိုင္းၿမိဳ႕က ကုန္စည္ျပပြဲနဲ႔ ရွန္ဇန္းၿမိဳ႕ေတြကိုလည္း သြားဖို႔ရွိပါတယ္။ မၾကာခင္တုန္းက ျမန္မာျပည္ကို ေရာက္လာခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေပါင္ရဲ႕ ခရီးစဥ္မွာတုန္းက စီးပြားေရး အပါအ၀င္ ၂ ႏိုင္ငံ ပူးတြဲ ေဆာင္ရြက္ၾကမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ ၁၅ ခုကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါတယ္။ အခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ ခရီးစဥ္မွာလည္း စီးပြားေရးနဲ႔ တျခားကိစၥေတြ တိုးခ်ဲ႕ လုပ္ကိုင္ၾကမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ပါလာဦးမွာ မလြဲဘူးလို႔လည္း ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူေတြက ခန္႔မွန္းထားၾကပါတယ္။
နားဆင္ရန္
source by : http://www.voanews.com
ျပည္တြင္းက သူေတြကို သတိေပး ေပးၾကပါ
ဆိုင္ပိုင္ရွင္မွ ေျပာဆိုရာမွာေတာ့ လာေရာက္ သံုးစြဲတဲ့ လူငယ္ေတြက အမ်ိဳးသမီး ဝန္ထမ္းေတြပဲ ဆိုၿပီး သိပ္ၿပီး ဂရုမစိုက္ၾကတဲ့အတြက္ အနၲရာယ္မ်ားေၾကာင္း ... စအဖ မွ အင္တာနက္ ဆိုင္ရွင္မ်ားကို ဖိအားေပးၿပီး အတင္းလာေရာက္ ထည့္ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုင္ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ထည့္ထားေၾကာင္း.. ယခု ရက္ပိုင္း အတြင္း လာေရာက္ ထည့္သြင္းထားတာ ျဖစ္ေၾကာင္း... ဆိုင္ပိုင္ရွင္မ်ားလည္း စိတ္ညစ္ေနရေၾကာင္း ဒီသတင္းကို ဆက္လက္ ျဖန္႔ေဝ ေပးေစလိုေၾကာင္း ဆက္သြယ္ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ျပည္တြင္းက ညီအကို ေမာင္ႏွမမ်ား အားဆက္လက္ ျဖန္႔ေဝ ေပးၾကပါရန္....
Wednesday, September 8, 2010
စစ္ေရး အနီးကပ္ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖို႔ တ႐ုတ္က ျမန္မာကို တုိက္တြန္း
RFA | စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊဟာ တ႐ုတ္သမတ Hu Jintao နဲ႔ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ဒီကေန႔ စက္တင္ဘာ ၈ ရက္ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ ညေန ငါးနာရီေလာက္က ေတြ႕ဆံုၿပီးတဲ့ေနာက္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္မႈ၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မႈနဲ႔ ယံုၾကည္မႈေတြ ပိုမိုတိုးပြားဖို႕ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
တ႐ုတ္သမတ ဟူဂ်င္ေတာင္ (အလယ္-ဝဲ)ႏွင့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊ (အလယ္-ယာ) တို႔ကို စက္တင္ဘာ ၈ ရက္ေန႔က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၊ ဘီဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္ ျပည္သူ႔ခန္းမေဆာင္တြင္ က်င္းပေသာ ႀကိဳဆိုေရး အခမ္းအနားတြင္ ေတြ႔ရပံု ျဖစ္ပါသည္။ (Photo: AFP)
တ႐ုတ္သမတ ဟူဂ်င္ေတာင္ကလည္း ျမန္မာနဲ႔ တ႐ုတ္ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ဖို႔ တ႐ုတ္က အထူးအေလးထားေၾကာင္းနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသ တည္ၿငိမ္ေရးဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးအတြက္ အင္မတန္ အေရးပါေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
အဂၤါေန႔ကေတာ့ တ႐ုတ္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ Chen Bingde နဲ႔ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ လက္ရွိ နံပါတ္(၃) အဆင့္ သူရ ဦးေ႐ႊမန္းတို႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံစစ္ေရးကိစၥ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကေတာ့ ျမန္မာနဲ႔ တ႐ုတ္ႏွစ္ႏိုင္ငံ စစ္ေရးအရ ပိုၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖို႔ ေဆြးေႏြးပဲြအၿပီးမွာ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
အေရွ႕နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕မွာ အေမရိကန္နဲ႔ စစ္ေရး ပူးေပါင္းေလ့က်င့္မႈေတြ အရင္ကထက္ ပိုၿပီး ရွိလာတာကို တ႐ုတ္အေနနဲ႔ စိုးရိမ္လာတဲ့အတြက္ အခုလိုအိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံေတြနဲ႔ စစ္ေရးအရ ပိုၿပီး ထင္ထင္ေပၚေပၚ ပူးေပါင္းဆက္ဆံလာတာ ျဖစ္တယ္လို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာေနသူ ေဒါက္တာလွေက်ာ္ေဇာက RFA ကို ေျပာပါတယ္။
“အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ၊ အထူးသျဖင့္ အေရွ႕အာရွမွာ အေမရိကန္က ျပန္လည္ လႈပ္ရွားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂ်ပန္နဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ေကာ၊ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ေကာ အေမရိကန္ စစ္သေဘၤာေတြေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အေမရိကန္ရဲ့ စစ္အေျခခံစခန္းက ဂ်ပန္မွာလည္း သူက ေလးေသာင္းေက်ာ္ ရွိတယ္ စစ္သား။ ေတာင္ကိုရီးယားမွာလည္း ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္။ အဲဒီေတာ့ သူ႔စိတ္ထဲမွာ သူက အဝိုင္းခံေနရတယ္၊ တ႐ုတ္က။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ သူကလည္း လက္ဦးမႈရွိရွိ သူ႔ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္က၊ အထူးသျဖင့္ သူ႔ေဘးပတ္ဝန္းက်င္က ႏိုင္ငံေတြ သူက လက္ဦးမႈရွိရွိ ပူးေပါင္းတာ ေဆာင္႐ြက္တာ၊ သူကိုယ္တိုင္က တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္တာ ရွိတယ္။”
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေ႐ႊအေနနဲ႔ သူ႔ခရီးစဥ္မွာ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ အတိအက် မသိရေပမဲ့ လာမဲ့ ႏိုဝင္ဘာလမွာ က်င္းပမဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပဲြအတြက္ တ႐ုတ္ရဲ့ ေထာက္ခံမႈရဖို႔ ႀကိဳးစားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဝဖန္ ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။ ဒါအျပင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥနဲ႔ နယ္စပ္ေဒသ အေရး အေလးထား ေျပာဆိုဖို႔ ရွိတယ္လို႔လည္း ယူဆၾကပါတယ္။
ၾကာသပေတးေန႔မွာေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Wen Jiabao နဲ႔ အျခားဝန္ႀကီးေတြ႕ဆံုအၿပီး ရွန္ဟိုင္းၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေနတဲ႔ ကမၻာ႔ကုန္စည္ျပပဲြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း တရွိန္ထိုးတိုးျမွင့္လာတဲ႔ ရွန္ဇန္းၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒသတြင္း မိတ္ဖက္ ကုန္သြယ္စီးပြားေရး တိုးခ်ဲ႕ဖို႕အတြက္ တ႐ုတ္က အဓိက ဦးတည္လာတဲ႔ ေနရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလည္း စည္း႐ံုးလာတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာလွေက်ာ္ေဇာက ေျပာပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို RFA မွ မအင္ၾကင္းႏုိင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
source by :http://www.rfa.org
ပခုကၠဴေသြးစက္
ပခုကၠဴေသြးစက္
ပခုကၠဴမွာ
က်ခဲ့ရတဲ့
သံဃာ့ေသြးစက္ေတြ
ေျမေပၚမွာ
ေျခာက္ေသြ႕ခ်င္
ေျခာက္ေသြ႕သြားလိမ့္မယ္၊
ငါတို႕ႏွလံုးသားထဲမွာေတာ့
မေျခာက္ေသးဘူးေဟ့။
ေသြးစုပ္မိစာၦ
အာဏာရွင္စနစ္ဆိုး
ျမန္မာျပည္မွာ
ကြယ္ေပ်ာက္ေစရမယ္၊
ငါတို႕ႏွလံုးထဲက
ေၾကြးေၾကာ္သံေတြ
ေပါင္းဆံုလာတဲ့ေန႕။
ေရႊ၀ါေရာင္စိတ္ဓာတ္ ရွင္သန္ေနဆဲ
လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က အခုလို စက္တင္ဘာလထဲမွာပဲ သံဃာေတာ္ေတြ ဦးေဆာင္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခဲ့ၾကတဲ့ လူထု ဆႏၵျပပြဲေတြကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ ေခ်မႈန္းခဲ့တာပါ။ ဒီလို ရဟန္းရွင္လူေတြ ေသြးေျမက်ခဲ့တဲ့ ေရႊ၀ါေရာင္ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈကို ျပည္သူေတြက ေမ့ေလ်ာ့သြားၾကပါၿပီလား၊ စက္တင္ဘာ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈမွာ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ လက္ရွိ သံဃာ့တပ္ေပါင္းစု အဖြဲ႕ရဲ႕ ျပည္ပတာ၀န္ခံ ဆရာေတာ္ အရွင္ ပညာေဇာတက အခုလို မိန္႔ပါတယ္။
“ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြက ဒီေန႔အထိ သူတို႔ရဲ႕ ရင္ထဲ ႏွလုံးသားထဲမွာ ကိန္းေအာင္းေနတုန္း ရွိေနေသးတယ္ ဆုိတာကို ဦးဇင္းတုိ႔ သိရတယ္၊ ၾကားရတယ္။ ထုိ႔အတူပဲ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာေတာ့ သံဃာေတာ္မ်ားဟာ ျပန္ၿပီး ေပၚထြက္လာလိမ့္မယ္လို႔ လူေတြကလည္း သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ အေပၚမွာ ယံုၾကည္မႈေတြ ရွိေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုခ်ိန္မွာ နအဖအစိုးရကေတာ့ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြ၊ ဖိႏွိပ္မႈေတြ၊ ေစာင့္ၾကည့္မႈေတြ ရွိေနတဲ့ ၾကားထဲကပဲ သံဃာေတာ္ေတြက လႈပ္ရွားမႈေတြ ရွိေနတာ ေတြ႕ရတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္၊ လူေတြကလည္း ေမွ်ာ္လင့္ေနတယ္ ဆိုတဲ့ဟာေတြ ၾကားရတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအေပၚမွာ ဒီေန႔အထိ စိတ္၀င္စားမႈ ရွိေနေသးတယ္၊ ေလ်ာ့မသြားေသးဘူးလုိ႔ ဦးဇင္းတုိ႔ အဲဒီလို သိပါတယ္။”
စက္တင္ဘာ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္ပြားၿပီးကတည္းက စလို႔ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈတာေတြ အဆက္မျပတ္ ရွိခဲ့သလို ခုခ်ိန္ထိလည္း ေလ်ာ့မသြားေသးတဲ့ အေၾကာင္းကိုေတာ့ စက္တင္ဘာ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈ ဦးေဆာင္ ဆရာေတာ္တပါးျဖစ္တဲ့ အရွင္ ေဂါသိတက အခုလို မိန္႔ပါတယ္။
“ကန္႔သတ္မႈေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါ။ အခုလို စက္တင္ဘာ နီးလာေလေလ ကန္႔သတ္မႈေတြ မ်ားလာေလေလပဲ။ သံဃာေတာ္ေတြကို ဟုိမသြားရ၊ ဟိုမလာရ၊ ဒီမသြားရ၊ ဒီမလာရဆိုတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြေတာ့ မ်ားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္လိုပင္၊ ဘယ္ေလာက္ပင္ မ်ားပါေစ၊ အထဲထဲမွာ ဦးဇင္းတုိ႔နဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြက သူတုိ႔ တတ္ႏုိင္တဲ့ ေနရာက၊ သူတုိ႔ တတ္ႏုိင္တဲ့ဘက္က တုိင္းျပည္အတြက္၊ ကုိယ့္ရဲ႕ ဒကာ၊ ဒကာမေတြအတြက္၊ သာသနာအတြက္ လုပ္ေနတယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ ဦးဇင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ျမန္မာစစ္အစိုးရက သံဃာေတာ္ေတြအေပၚ ဘယ္လိုပဲ ကန္႔သတ္မႈေတြ လုပ္လုပ္ ျမန္မာႏုိင္ငံက ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူေတြ ၾကားမွာေတာ့ ေရႊ၀ါေရာင္စိတ္ဓာတ္ အလြယ္တကူ ေပ်ာက္သြားမွာ မဟုတ္သလို ျပည္တြင္း ျပည္ပက သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေတြ ဆက္ၿပီး ရွိေနေသးတယ္လို႔လည္း ဒီဆရာေတာ္ ၂ ပါးစလံုးက မိန္႔ပါတယ္။
အခုခ်ိန္မွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပဖို႔ ျပင္ဆင္ေနသလို ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ လြတ္လပ္ တရားမွ်တၿပီး အမ်ားပါ၀င္ႏုိင္ျခင္း မရွိတာေၾကာင့္ ဒီေရြးေကာက္ပြဲေတြေတြကို လက္မခံေၾကာင္းနဲ႔ ခုလိုခ်ိန္မွာ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑က အေရးႀကီးတယ္လို႔လည္း အရွင္ ပညာေဇာတက အခုလို မိန္႔ပါတယ္။
“ေရႊ၀ါေရာင္က အရွိန္ေတြဟာ ဒီေန႔အထိ ရွိေနတုန္းပါပဲ။ ျပည္သူ ျပည္သားေတြကလည္း သံဃာေတာ္ေတြက ဘာေျပာသလဲ၊ သံဃာေတာ္ေတြက ဘာလုပ္ေနလဲ ဆုိတာကို သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ အေပၚမွာ ျပည္သူေတြက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတယ္၊ စိတ္၀င္စားေနၾကတယ္။ ထုိ႔အတူပဲ သံဃာေတာ္မ်ားကလည္း အေျခအေန ေပးလာရင္ ေပးလာတာနဲ႔အမွ် လုပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္တာေတြ ရွိတယ္။
“ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ ဒီကာလမွာဆုိရင္ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ ေတာ္ေတာ္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးေနၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ သံဃာေတာ္ေတြက မက္ေဆ့ခ်္ ေပးႏုိင္ရပါမယ္၊ ဒီအခ်ိန္မွာ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ ျပည္သူ ျပည္သားေတြက သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ စကားကို နားစြင့္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္မွာ နအဖလုပ္မယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘယ္နည္းနဲ႔မွ မဲမေပးသင့္ပါဘူး။ ဒီလို မဲမေပးသင့္ဘူးဆုိတဲ့ အေၾကာင္းကို သံဃာေတာ္မ်ားကလည္း ေဟာေျပာဖုိ႔၊ သြန္သင္ဖုိ႔၊ ၫႊန္ျပဖို႔ လုိသလုိ ျပည္သူမ်ားကလည္း စစ္အစိုးရက သူ အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ လုပ္မယ့္မဲကို လုံး၀ မဲမေပးဘဲနဲ႔ သပိတ္ေမွာက္ဖို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
“ဒါဟာ ေရႊ၀ါေရာင္ကုိ သက္ေသထူတာ ျဖစ္သလုိ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကိုလည္း သက္ေသထူတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ မဲမေပးဘဲ ေနဖို႔ သံဃာမ်ားရဲ႕ကုိယ္စား ျပည္သူေတြကိုလည္း ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။ သံဃာေတာ္မ်ားကလည္း ေဟာေျပာေပးဖုိ႔အတြက္ ေလွ်ာက္ထားခ်င္ပါတယ္။”
စက္တင္ဘာ သံဃာ့လႈပ္ရွားမႈမွာ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး လက္ရွိ သံဃာ့တပ္ေပါင္းစု အဖြဲ႕ရဲ႕ ျပည္ပတာ၀န္ခံ ဆရာေတာ္ အရွင္ ပညာေဇာတ မိန္႔ၾကားသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔က ပခုကၠဴၿမိဳ႕မွာ သံဃာေတာ္ အပါး ၅၀၀ ေက်ာ္ ေမတၱာပို႔ လမ္းေလွ်ာက္ ဆႏၵျပေနတာကို စစ္အစိုးရ အာဏာပိုင္ေတြက ႐ိုက္ႏွက္ ၿဖိဳခြဲမႈေတြ လုပ္ခဲ့ရာကေန ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူေတြ မခံမရပ္ႏုိင္ျဖစ္ၿပီး ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာပါ။ ဒီဆႏၵျပမႈေတြကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက အင္အားသံုးၿပီး အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈေတြ လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
source by : http://www.voanews.com
Tuesday, September 7, 2010
ျမန္မာေ႐ြးေကာက္ပဲြမွာ မစြက္ဖက္ဖို႔ တ႐ုတ္သတိေပး
RFA | ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို အဂၤါေန႕က အလည္အပတ္ခရီး ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းအေနနဲ႔ ျမန္မာ ေ႐ြးေကာက္ပဲြကို ဝင္ေရာက္ မစြက္ဖက္ၾကဖို႔ တ႐ုတ္အစိုးရက သတိေပးေျပာလိုက္ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊ (ယာ) စက္တင္ဘာ ၇ ရက္ေန႔က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၊ ဘီဂ်င္း ႏိုင္ငံတကာ ေလဆိပ္သို႔ ဆိုက္ေရာက္လာပံု ျဖစ္ပါသည္။ (Photo: AFP)
ဒါဟာ ေ႐ြးေကာက္ပဲြၿပီးရင္ တက္လာမဲ့ အစိုးရဟာ အရပ္ဝတ္ ေျပာင္းလိုက္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြပဲဆိုတာ ေသခ်ာေနတာေၾကာင့္ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ အက်ဳိးစီးပြားၾကည့္ၿပီး ေျပာလိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာေနတဲ႔ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာက ေျပာပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေ႐ႊရဲ့ ခရီးစဥ္မွာ တ႐ုတ္သမတ ဟူဂ်င္ေတာင္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ နိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးရဲ႕ ခရီးစဥ္ဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရး ႏွစ္ ၆၀ ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တ႐ုတ္နဲ႔ ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစဥ္အလာမျပတ္ ဆက္ဆံေရးကေန ေဒသဆိုင္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ပါ ႀကိဳးပမ္းသြားဖို႔ ဆႏၵရွိတယ္လို႔လည္း သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕သေဘာထားကို ေမးျမန္းရာမွာ ျပန္လည္ေျဖဆိုျခင္း မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းအေနနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရကို အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အကူအညီမ်ဳိး ေပးဖို႔ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေ႐ႊဟာ တ႐ုတ္နိုင္ငံခရီးစဥ္မွာ ေလးရက္ၾကာျမင့္မွာ ျဖစ္ၿပီး Shanghai ၿမိဳ႕မွာက်င္းပေနတဲ႔ ကမၻာကုန္စည္ျပပဲြနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး တရွိန္ထိုး တက္လာတဲ့ တ႐ုတ္ျပည္ေတာင္ပိုင္းက Shenzhen ကို သြားေရာက္ ၾကည့္႐ႈမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေ႐ြးေကာက္ပဲြက်င္းပကာနီး တ႐ုတ္ျပည္ အလည္အပတ္သြားတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ခရီးစဥ္ရဲ႕ ထူးျခားခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မအင္ၾကင္းႏိုင္က စုစည္းတင္ျပမွာပါ။
နားဆင္ရန္
source by :http://www.rfa.org
ဂႏၶာလရာဇ္သြား ဗိုလ္သန္းေရႊ
ရဲေဘာ္ဖိုးသံေခ်ာင္း| ဗိုလ္သန္းေရႊတေယာက္ ကုလားျပည္ သြားၿပီးေနာက္ တ႐ုတ္ျပည္ဆီကို ကူးျပန္ၿပီ။ (၇၀) ေက်ာ္၊ (၈၀) နီးပါးႀကီး တယ္လဲ ခရီးထြက္လွ ပါကလား။ ပံုမွန္ အေျခအေနဆိုရင္ေတာ့ ကုလားျပည္နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္ ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးႏွစ္ခုအၾကား တည္ရွိေနၿပီး အဲဒီအခ်က္ကို အခြင့္ေကာင္းယူ လႈပ္ရွားလုပ္ကိုင္ေနသူမို႔ ဒီလိုကူးလား သန္းလားလုပ္တာဟာ မဆန္းဘူးလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေျပာစရာျဖစ္ေနတာက အခ်ိန္ကာလပါ။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ဒါေလာက္နီးေနတဲ့အခ်ိန္က်မွ သြားတာျဖစ္ေနေတာ့ သံသယျဖစ္မႈေတြ အမ်ားႀကီး ေပၚထြက္ေတာ့တာပါပဲ။ လွ်ိဳ႕၀ွက္လုပ္ကိုင္တာ၊ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ကိုယ့္ျပည္သူလူထုကို အမွန္္ အတိုင္းမေျပာဘဲ စဥ္းစားခိုင္းထားရတာအေပၚမွာ အေက်နပ္ႀကီး ေက်နပ္ေလ့ရွိတဲ့ နအဖဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ လုပ္နည္း လုပ္ဟန္အတိုင္းမို႔ သို႔ေလာ-သို႔ေလာေတြ အပံုအပင္ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒီခရီးမွာ သူတို႔ဟာ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲအေၾကာင္း ထံုးစံအတိုင္း ဗာရာဏသီခ်ဲ႕ၿပီး ရွင္းျပမွာေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ဗိုလ္သန္ေရႊ ရွင္းမျပလည္း ဒီေရြးေကာက္ပြဲကို ဆန္႔က်င္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုလည္း နအဖေခါင္းေဆာင္ေတြက သိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ တခါတရံေတာ့ သံသမန္လုပ္ငန္းဆိုတာဟာ ဟန္ေဆာင္တာေတြခ်ည္းပါလားလို႔ေတာင္ ထင္စရာျဖစ္ေစပါတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဗိုလ္သန္းေရႊ အခုလိုသြားလိုက္ေတာ့ ဟိုေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ပါးစပ္ကေျပာတာကို နားနဲ႔ ဆက္ဆက္ၾကားရတယ္ျဖစ္မွာေပါ့။ ဟိုလူႀကီးေတြအဖို႔ေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘာမွမေျပာဘဲ မသိလိုက္ မသိဘာသာ ေနလိုက္မယ္ဆိုတာမ်ဳိး လုပ္လို႔မရေတာ့ဘူး ျဖစ္သြားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။
ဒီခရီးစဥ္မွာ ဗိုလ္သန္းေရႊအေနနဲ႔ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို “ခင္ဗ်ားတို႔ေစာင့္ၾကည့္ပါ၊ ႀကံ႕ဖြံ႔ပဲႏိုင္မွာပါ” လို႔ ေျပာမေျပာ သိခ်င္စရာေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ စကားေျပာရင္း ေလရလာ၊ အရွိန္ရလာရင္ေတာ့ ေျပာထြက္သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဗိုလ္သန္းေရႊတို႔က ရည္ရြယ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မရည္ရြယ္သည္ျဖစ္ေစ သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္ဟာ ေနာက္တက္မယ့္ အစိုးရအတြက္ တင္ႀကိဳၿပီး ေရႊလမ္းေဖာက္တဲ့ အဓိပၸာယ္ေတာ့ မုခ်ျဖစ္မွာပါ။ စဥ္းစားရမွာက “က်ေနာ္တို႔မရွိလည္း ေနာက္တက္မယ့္ က်ေနာ့္လူေတြကိုလည္း က်ေနာ့္လိုပဲ သေဘာထား အားေပးပါ” လို႔ ေျပာမလား၊ ေနာင္မွာ “က်ေနာ္တို႔ကို ေတာင္ရွည္ပုဆိုးနဲ႔ ေတြ႔ရင္လည္း အခုယူနီေဖာင္း ၀တ္ထားသလိုပဲ ဆက္ဆံပါ၊ အားေပးပါ” လို႔ ေျပာေလမလား ဆိုတဲ့အခ်က္ပါ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီတေခါက္ ဗိုလ္သန္းေရႊရဲ႕ခရီးစဥ္မွာ ေခၚသြားသူေတြထဲမွာ ေနာက္တက္မယ့္ အစိုးရရဲ႕ ထိပ္သီးေတြပါႏို္င္တယ္လို႔ အကဲခတ္ေတြက တြက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ ဗိုလ္ေန၀င္း၊ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီးတို႔ကအစ ျမန္မာျပည္က စစ္အုပ္စုအဆက္ဆက္ရဲ႕ သေဘာကို လက္ဖ၀ါးေပၚတင္ၾကည့္သလို သေဘာေပါက္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ ၿပံဳးပဲေနလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။
ဗိုလ္သန္းေရႊတို႔ဟာ အခုလိုအေျခအေနမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ေထာက္ခံမႈကို အေသအလဲ လိုခ်င္ေနတာျဖစ္ေပမယ့္ သူတို႔ဟာ တ႐ုတ္ဆိုတဲ့ ညာဘက္လက္ထဲက ကိုင္းကို တခဏမွ လက္မလႊတ္ပါေၾကာင္း၊ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္တို႔အၾကားမွာ ခေလာက္ဆန္လိုစိတ္၊ ကစားလို စိတ္မရွိေၾကာင္း သိေအာင္ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ သိေအာင္ တနည္းနည္းနဲ႔ေျပာမယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ အလားတူပဲ ဗိုလ္သန္းေရႊတို႔ဟာ ကုလားနဲ႔ တ႐ုတ္အၾကား ေအာင္သြယ္ေတာ္အခန္းက ပါမွာလည္း မဟုတ္တာ ေသခ်ာပါတယ္။ သူ႕ေၾကာင့္ အဲဒီႏိုင္ငံႀကီးႏွစ္ခု ျပႆနာတက္တာ မျဖစ္ေအာင္ပဲ အစြမ္းကုန္ႀကိဳးစားပါလိမ့္မယ္။
အားလံုးစိတ္၀င္စားေနၾကတဲ့ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ နယ္ျခားေစာင့္တပ္လုပ္ေရးကို လက္မခံေသးတဲ့ အပစ္ရပ္ အဖြဲ႕ေတြရဲ႕ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥကို တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ စိုးရိမ္ပူပန္ေနၾကတာကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ စက္တင္ဘာ (၁) ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုးဆိုၿပီး ေျပာလိုက္ကတည္းက နယ္စပ္တေလွ်ာက္ တ႐ုတ္ဘက္မွာ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေကာင္းတဲ့ ဒုကၡသည္ကိစၥအတြက္ အႀကီးအက်ယ္ အလုပ္ေတြ႐ႈပ္ကုန္တာကိုၾကည့္ရင္ တ႐ုတ္ေတြဘက္က ပူပန္မႈကို သေဘာေပါက္ႏိုင္ပါတယ္။ နအဖေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း တ႐ုတ္ဘက္က ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျမန္မာျပည္ကိုလာရင္ျဖစ္ေစ၊ သူတို႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြ တ႐ုတ္ျပည္ကိုသြားရင္ျဖစ္ေစ ဒါဟာ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္က အပစ္ရပ္အဖြဲ႔ေတြကို ေခ်မႈန္းခြင့္ ကိစၥကို ေျပာၾကတာပဲ၊ မၾကာခင္ခ်ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ သတင္းမ်ဳိးေတြ လႊင့္ေလ့ရွိတာကိုလည္း အခုေနာက္ပိုင္းမွာ အေတာ္ ေတြ႔ေန၊ ၾကားေနရပါတယ္။
ဒီေတာ့ ဒီခရီးစဥ္မွာ အဲဒီကိစၥကို ဗိုလ္သန္းေရႊတို႔အေနနဲ႔ တခုခုေျပာကိုေျပာရမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ လက္ရွိ အေျခအေနအရေတာ့ နအဖစစ္ဗိုလ္ေတြအေနနဲ႔ ေျပာတဲ့အခါမွာ မာမာမေျပာေလာက္ဘူးလို႔ပဲတြက္ရပါတယ္။ ဒါက်ဳပ္တို႔ျပည္တြင္းေရး ျဖစ္တယ္ဆိုတာမ်ဳိးေတာင္ ေျပာမွာမဟုတ္ပါဘူး။ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ စိတ္မပူေအာင္ ေၾကာင္ေခ်းလို အေပ်ာ့ဆြဲ ဆြဲပါလိမ့္မယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ နအဖစစ္အုပ္စုကေတာ့ သူတို႔တေတြ ႏိုင္ငံတကာမွာ လႈပ္ရွားလုပ္ကိုင္ႏို္င္ေၾကာင္း တကမာၻလံုးကို ျပသႏိုင္တယ္လို႔ လက္မေထာင္မွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီေန႔လို သူတို႔ခါးပိုက္ေဆာင္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေကာလာဟလသတင္းေတြအမ်ဳိးမ်ဳိး ထြက္ေနခ်ိန္မွာ (သူတို႔က တမင္လႊင့္ထားတာေတြ) ဒင္းတို႔ထိပ္သီးတေတြ “ညီၫြတ္ေရးနဲ႔ အသက္ရွည္ရွည္ ခင္ခင္မင္မင္၊ လက္ရည္တျပင္တည္း၊ ေရွးကထက္ပိုခ်စ္ၾကပါေၾကာင္း ကမာၻကိို ေၾကညာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
နအဖရဲ႕ အဲဒီမာနဟာ လာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးလာရင္ ပိုလို႔သာ ေထာင္လာစရာရွိပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကို၀င္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲကေန အဲဒီမာနကို ခ်ဳိးဖို႔ဆိုတာ လံုး၀မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ေစာင့္ၾကည့္ပါ။ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္သြားသူေတြသာ ေျခသုတ္ပုဆိုး ေႁမြစြယ္က်ဳိး ျဖစ္ဖို႔မ်ားပါတယ္။
ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ တေထာင့္သံုးရာငါးဆယ္ျပည့္-ရွစ္ေလးလံုးအေရးေတာ္ပံုႀကီးက ဗိုလ္ေန၀င္းကို မ်က္ရည္ေပါက္ေပါက္က်၊ ငိုသံပါႀကီးနဲ႔ ကိုယ့္ေယာင္ ကိုယ္ဆြဲၿပီး နန္းထဲက ထြက္သြားေစခဲ့တာကို ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ပါဘူး။ အဲဒီအရွိန္နဲ႔ တ႐ုတ္သံ႐ံုးအပါ သံ႐ံုးေပါင္းစံုက အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို လာေတြ႔ၾကတာကေရာ ေမ့ႏိုင္စရာတဲ့လား။
source by : http://www.khitpyaing.org
Monday, September 6, 2010
မိမိတို႔၏စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိုပင္ ျပစ္ထားခဲ့ၿပီး စစ္တပ္မွပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈကို မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ေနၾကသည့္ ပဲခူးၿမိဳ႕ခံလူထု
တ႐ုတ္ခရီးစဥ္အတြင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး ဖိအားေပး ခံရဖြယ္ရွိ
VOA | ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊဟာ သူ႔ရဲ႕ အရင္းႏွီးဆုံး မဟာမိတ္ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ သြားေရာက္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ စစ္အစိုးရကို ပံ့ပုိးေထာက္ခံေနတာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ၾကာေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ ဒီသီတင္းပတ္ထဲ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ သြားေရာက္ လည္ပတ္ခ်ိန္မွာ အိမ္ရွင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဆီက ျပင္းထန္တဲ့ ေျပာၾကားမႈေတြကုိ ၾကားရဖို႔ ရွိတယ္လို႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေဘဂ်င္းက ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ ပီတာ ဆင္မ္စန္ (Peter Simpson) က သတင္းေပးပုိ႔ထားပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊဟာ အဂၤါေန႔ကစၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ၄ ရက္ခရီးကို စတင္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ ျမန္မာစစ္အစိုးရအတြက္ အနီးကပ္ဆုံး ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေပးထားတဲ့ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံ ျဖစ္တာမို႔ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူဂ်င္းေတာင္ (Hu Jintao) နဲ႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က်ားေဘာင္ (Wen Jiabao) ဆီက စီးပြားေရး အရေရာ၊ သံတမန္ေရး အရပါ ပံ့ပုိးေထာက္ခံမႈေတြ ဆက္ၿပီး ရေနေစဖို႔အတြက္ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြက ႀကိဳးစားမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိ၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္က လက္ခံလာေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔လည္း ရွိပါတယ္။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ စစ္တပ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ နီးပါး ေနလာခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အရပ္ဘက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေျပာင္းလဲေရးမွာ အဓိကက်တဲ့ ေျခလွမ္းတရပ္ အျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပုံေဖာ္ေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံ အမ်ားအျပားနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြကေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ အတုအေယာင္သာ ျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ဖယ္ရွားေပးမယ့္ အရိပ္အေယာင္ မျမင္ရဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရ က်န္းယု (Jiang Yu) က ေၾကညာခဲ့ေပမဲ့ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေတာ့ မေျပာၾကားခဲ့ပါဘူး။
“ႏွစ္ႏုိင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ျပည္တြင္းဖြံ႕ၿဖဳိးမႈဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြကို အျပန္အလွန္ ေျပာၾကားဖို႔ ရွိတယ္။” လို႔ တ႐ုတ္ဘာသာနဲ႔ ေျပာသြားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ျဖစ္ေပၚေနတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံကို စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တတိယအႀကီးဆုံး ကုန္သြယ္ဘက္ႏုိင္ငံ ျဖစ္တဲ့ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ေ၀ဖန္မႈေတြ သိပ္လုပ္ေလ့ မရွိပါဘူး။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ေ၀ဖန္သံကို သိပ္မၾကားရေပမဲ့ ဒီတခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊရဲ႕ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္မွာေတာ့ သီးသန္႔ ေတြ႕ဆုံပြဲေတြမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေျပာဆုိခံရႏုိင္ဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးကို ေလ့လာေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရး သုံးသပ္သူေတြက ေျပာပါတယ္။
ၿဗိတိန္အေျခစုိက္ ျမန္မာ့အေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ Burma Campaign UK အဖြဲ႕ရဲ႕ ဒါ႐ုိက္တာ မာ့ခ္ ဖာမနာ (Mark Farmaner) ကေတာ့ ...
“သူတုိ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတဲ့အခါ အတတ္ႏုိင္ဆုံး ႏုိင္ငံတကာ လက္ခံမႈရေအာင္ လုပ္ဖို႔ သန္းေရႊကို ေျပာၾကမွာပါ။ ဒါကလည္း ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီမွာေရာ အာဆီယံနဲ႔ တျခား ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ေတြ႕ဆုံပြဲေတြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေခ်အတင္ ျငင္းခုန္ေနရတာမ်ဳိး သူတို႔ မလိုခ်င္လို႔ပါ။” လုိ႔ ေျပာသြားပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆီက တြင္းထြက္သတၱဳေတြ၊ သစ္နဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ေတြ ၀ယ္ယူေနတဲ့အျပင္ လူသုံးကုန္ေတြ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ေရာင္းခ်ေနရတာမို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ သူတို႔အတြက္ အဖုိးတန္တဲ့ ကုန္သြယ္ဘက္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ႏုိင္ငံေရး အကဲခတ္ေတြက သုံးသပ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကေတာ့ တ႐ုတ္တုိင္းရင္းသား ကုိးကန္႔တပ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္တုိ႔ၾကား ျဖစ္ပြားတဲ့ တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထဲကို ဒုကၡသည္ေပါင္း ၃၀,၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ေျပး၀င္ ခုိလႈံခဲ့တာမို႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္နဲ႔ လူသိရွင္ၾကား ရွားရွားပါးပါးပဲ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊဟာ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ ေတြ႕ဆုံမွာ ျဖစ္တဲ့အျပင္ လက္ရွိ စီးပြားေရး အခ်က္အခ်ာက်တဲ့ ေနရာေတြျဖစ္တဲ့ ရွန္ဟုိင္း ကုန္စည္ျပပြဲနဲ႔ ေဟာင္ေကာင္တဘက္ကမ္းက ရွန္ဇန္းကိုလည္း သြားေရာက္ဖုိ႔ ရွိပါတယ္။
ဂြမ္ဂ်ဳိး ဆြန္ယက္ဆင္ တကၠသိုလ္ အာရွ၊ ပစိဖိတ္ ေလ့လာေရးေက်ာင္းက ပါေမာကၡ ၀ွမ္ယုက်င္ (Huan Yunjin) ကေတာ့ ...
“တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔အျမင္ကုိ ထုတ္ၿပီး မေျပာႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊက အကူအညီ ေတာင္းခဲ့ရင္ေတာ့ စီးပြားေရးလမ္းကို ဘယ္လိုဖြင့္ရမယ္ဆုိတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ အေသးစိတ္ ေျပာျပႏုိင္တဲ့အျပင္ ဘယ္လုိလုပ္ရမယ္ ဆုိတာကုိပါ ၫႊန္ျပႏုိင္လိမ့္မယ္။” လို႔ တ႐ုတ္ဘာသာနဲ႔ ေျပာသြားပါတယ္။
Burma Campaign UK က မာ့ခ္ ဖာမနာကေတာ့ ...
“သူတုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿပိဳကြဲမွာကို စုိးရိမ္ေနတာမို႔ ႏုိင္ငံတည္ၿငိမ္မႈရေအာင္ စစ္အစုိးရ လုပ္ေဆာင္ေစခ်င္တာပါ။ ဒါ့အျပင္ သူတုိ႔နဲ႔ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတႏုိင္ငံက အေနာက္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ႐ုပ္ေသး႐ုပ္လို ျဖစ္ေနတာကို မလုိခ်င္ပါဘူး။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြဘက္ကုိ ပုိၿပီး ယိမ္းေနတာမို႔ ဒါမ်ဳိး မျဖစ္ေစခ်င္ပါဘူး။”
နယူးေယာက္ အေျခစုိက္ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ အဖြဲ႕ႀကီးကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ လာေရာက္တဲ့ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို အခုက်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ပြင့္လင္းစြာ က်င္းပေပးဖို႔နဲ႔ က်ဴးလြန္ထားတဲ့ ဆုိး၀ါးတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တာ၀န္ခံမႈ ရွိေစဖို႔အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရက ဖိအားေတြေပးဖို႔ ေတာင္းဆုိလိုက္ပါတယ္။
နားဆင္ရန္
source by : http://www.voanews.com
ပဲခူးလူငယ္ ၂ ဦး စစ္တပ္ ပစ္သတ္ခံရမႈ အေရးယူမႈ မရွိေသး
VOA | ျပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ကုန္ စေနေန႔ည သန္းေခါင္ေက်ာ္ အခ်ိန္မွာ ပဲခူးၿမိဳ႕ ဇိုင္းဂႏိုင္းေတာင္ပိုင္း ျမလမ္းမွာ ေနထုိင္တဲ့ အရပ္သား လူငယ္ေတြနဲ႔ ခလရ ၅၉ စစ္တပ္က စစ္သားေတြ ဆိုင္ကယ္ခ်င္း တိုက္မိရာက အေခ်အတင္ စကားမ်ားၿပီးေနာက္ ထြက္ေျပးတဲ့ လူငယ္ ၂ ေယာက္ကုိ လုိက္လံ ပစ္ခတ္တဲ့အတြက္ ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆုံးသြားခဲ့ၾကပါတယ္။ တရားခံေတြ ဘယ္သူဘယ္၀ါျဖစ္တယ္ ဆိုတာကို စစ္တပ္က ဖံုးကြယ္ထားဆဲ ျဖစ္သလို လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕က လူသတ္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တရားဥပေဒေၾကာင္း အရဆိုရင္ စစ္ခံု႐ံုးကသာ စီရင္လို႔ ရႏုိင္ေၾကာင္း ဥပေဒ အက်ဳိးေဆာင္ေတြက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို မေအးေအးမာက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ပဲခူးၿမိဳ႕က အသက္ ၁၈ ႏွစ္နဲ႔ ၂၂ ႏွစ္အရြယ္ ေမာင္ေအာင္သူဟိန္းနဲ႔ ေမာင္စုိးပုိင္ေဇာ္တို႔ ၂ ဦးကို ခလရ ၅၉ က စစ္သားေတြက ပစ္သတ္သြားတယ္ ဆုိတာကိုပဲ သိထားရၿပီး တရားခံေတြကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ အေရးယူျခင္းေတြကို မေတြ႕ရေသးပါဘူး။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အာဏာပိုင္ေတြက ဖံုးကြယ္ထားဆဲျဖစ္ၿပီး ဒီအမႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တရားစဲြဖို႔အတြက္ဆိုရင္ အရပ္သားေတြ အေနနဲ႔ တရားစဲြဆုိ ေလ်ာ္ေၾကးေတာင္းတာက လဲြရင္ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ ဒီအမႈကို စစ္ခံု႐ံုးကသာ စီရင္ႏိုင္မယ္လုိ႔ ပဲခူးၿမိဳ႕က ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအးျမင့္က ေျပာပါတယ္။
“သူတို႔ဆီက မေျပာဘဲ ႏႈတ္ဆိတ္၊ ေရငုံေနတာလို႔ပဲ ေျပာရလိမ့္မယ္။ အရပ္သားနဲ႔ အရပ္ဘက္ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္း၊ ေနာက္တခု ရဲတပ္ဖြဲ႕၊ သူတုိ႔က သြားၿပီးေတာ့ တပ္ကုိ ေမးျမန္းပုိင္ခြင့္ မရွိဘူး။ ေမးခဲ့ရင္လည္း ေျဖမွာမဟုတ္တဲ့အတြက္ အၿမဲတမ္း တပ္ဆုိရင္ တုန္ေနေအာင္ ေၾကာက္ၾကတာပဲေလ။ လူသတ္မႈမ်ဳိးက်ေတာ့ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ ဥပေဒဆုိတာ ရွိတယ္။ ေနာက္တခု ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ရဲတရား႐ုံး ဥပေဒဆုိတာ ရွိတယ္။ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြမွာရွိတဲ့ လူေတြကို ဥပေဒအရ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆုိရင္ တပ္ရင္း တပ္ဖြဲ႕၊ တပ္ကသာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တယ္။ ေဆာင္ရြက္ေလ့ ေဆာင္ရြက္ထ ရွိတယ္။”
ကေလးေတြကို ပစ္သတ္သြားတဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပဲခူးၿမိဳ႕ခံေတြက အေတာ္ မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာပဲ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ ၀ါဒျဖန္ခ်ိေရး သတင္းဌာနေတြက ေသနတ္လုလို႔ ပစ္မိပါတယ္ ဆိုတာေတြကို ေျပာေနတာေၾကာင့္ မိသားစုက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“လက္နက္လုတယ္ဆုိရင္ အဲဒီမွာတင္ ျဖစ္သြားမွာေပါ့၊ ပစ္သတ္မွာေပါ့။ အခုဟာ မပစ္သတ္ဘဲ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး အေ၀းေျပးလမ္းႀကီးကို ေက်ာ္ၿပီးေတာ့မွ က်မတုိ႔ဘက္ကုိ လာၿပီးေတာ့မွ၊ ဇုိင္းဂႏုိင္းေတာင္ပုိင္းမွာ က်မတုိ႔က၊ သူတုိ႔က ေျမာက္ပုိင္းမွာ ျဖစ္တာေလ။ ေျမာက္ပုိင္းမွာ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးေတာ့မွ ေတာင္ပုိင္းကို ကိုက္ ၉၀၀ ေလာက္အကြာမွာမွ လာျဖစ္သြားတာ။
“အေမကေတာ့ နည္းနည္း စိတ္မေကာင္းဘူးေပါ့။ ကိုယ့္တူေတြ သားေတြကလည္း ဘာမွ အျပစ္မရွိဘဲနဲ႔လည္း ပစ္သတ္ခံရေသးတယ္၊ ရန္ျဖစ္လို႔ ပစ္သတ္ခံရေသးတယ္၊ အဲဒီလိုမ်ဳိး ေျပာတယ္ဆုိေတာ့ စိတ္မေကာင္းဘူးေပါ့။”
အေလာင္းကို ျပန္ေတာင္းေပမဲ့ ေဆး႐ံုက ရင္ခဲြ႐ံုမွာသာ ထားၿပီး ဒီေန႔က်မွပဲ အေလာင္းၾကည့္ခြင့္ ရခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေထာင္နဲ႔ခ်ီရိွတဲ့ ပဲခူးၿမိဳ႕ခံ လူထုကေတာ့ အေလာင္းကို သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈေနဆဲ ျဖစ္ၿပီး အာဏာပိုင္ေတြကလည္း အေလာင္းကို ၂၄ နာရီ လံုၿခံဳေရး အေစာင့္ေတြနဲ႔ ထားထားပါတယ္။ မိသားစုက မနက္ျဖန္မွာေတာ့ အေလာင္းကို သၿဂဳႋဟ္ဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“အေမလုပ္တဲ့လူကေတာ့ စိတ္မေကာင္းဘူးေပါ့။ စိတ္မေကာင္းေတာ့ ေတာင္းဆုိတာေပါ့၊ အေလာင္းလုိခ်င္တယ္ ဆုိၿပီး၊ အေလာင္းလုိခ်င္တယ္ ဆုိေတာ့ သူတို႔ကလည္း မေပးႏုိင္ဘူးတဲ့။ မေပးႏုိင္ဘူးဆုိတာ သူတို႔ေျပာတာေတာ့ ဆူပူမႈျဖစ္ရင္ သူတို႔လည္း မထိန္းသိမ္းႏုိင္ဘူး၊ က်မတုိ႔လည္း မထိန္းသိမ္းႏုိင္ဘူးေပါ့။ အဲဒီလို ေျပာတာေပါ့။ ေျပာၿပီးေတာ့ ပိုက္ဆံ ၁၀ သိန္းေပးတာေပါ့။ တေယာက္ကုိ ၁၀ သိန္း၊ ျမလမ္းထဲက ကေလးေလးကိုလည္း ၁၀ သိန္း၊ က်မတို႔ကုိလည္း ၁၀ သိန္းေပးတယ္။
“က်မတို႔ကလည္း ေျပာလုိက္တယ္၊ အေမေရာ အမေရာက ေျပာခဲ့တယ္၊ သားသမီးအသက္ေလာက္ တန္ဖုိးမရွိဘူး၊ ယူလည္း မယူဘူး၊ အဲဒီလုိ ေျပာခဲ့တယ္။ ကိုယ့္ဘာသာကုိယ္ပဲ ျဖစ္သမွ်အေၾကာင္း သၿဂဳႋဟ္ပါ့မယ္။ အသုဘခ်ရင္ေတာင္ အဲဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြ မလာပါနဲ႔လို႔ အေမက ေျပာခဲ့တယ္။ ေခြးေသ၊ ၀က္ေသ ပစ္သတ္သြားတဲ့အတြက္ က်မတုိ႔လည္း ၁၂ နာရီထုိး အတိေလာက္မွပဲ လာထုတ္ပါ့မယ္၊ သူတို႔ကေတာ့ အေလာင္းျပင္ဖုိ႔ ဘယ္ႏွစ္နာရီေလာက္ ႀကိဳၿပီး လုိခ်င္လဲေပါ့။ မလိုခ်င္ဘူး၊ ရတယ္လို႔ အေမက ေျပာခဲ့တယ္။ ၁၂ နာရီထုိးခ်မွာ၊ ၁၂ နာရီထုိးအတိ လာထုတ္မယ္ေပါ့၊ အဲဒီလိုေျပာခဲ့တယ္။
“သူတို႔က မေန႔က ေျပာလုိက္တာ ႏွစ္ေယာက္မွာ တေယာက္ကို တနာရီခြဲၿပီး ခ်ေပးပါေပါ့။ အဲဒါနဲ႔ ဟိုဘက္က နာေရးေကာင္ေလးေတြက လက္မခံဘူး။ သူ႔သူငယ္ခ်င္းေတြက လက္မခံဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ေယာက္အတူတူ ေသတဲ့အတြက္ တၿပိဳင္တည္းပဲ ခ်မယ္။ အဲဒီလိုေျပာခဲ့တယ္။ တၿပိဳင္တည္းကို ၁၂ နာရီတိတိခ်မွ က်ေနာ္တုိ႔ လက္ခံမယ္ေပါ့၊ အဲဒီလိုေျပာခဲ့ေတာ့ သူတို႔ကလည္း လုိက္ေလ်ာေပးပါတယ္။ အခု ၁၂ နာရီအတိေပါ့၊ ႏွစ္ေယာက္ကုိ။”
အခုဆိုရင္ စစ္တပ္နဲ႔ ရဲက ေသဆံုးသူေတြရဲ႕ မိသားစု၀င္ အိမ္ေတြမွာ လံုၿခဳံေရး ယူမယ္ဆိုၿပီး ရပ္ကြက္အာဏာပုိင္ေတြက တဆင့္ ေျပာလာတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ပဲခူးၿမိဳ႕မွာလည္း လံုၿခံဳေရးကို အထူးတင္းက်ပ္ၿပီး ဆႏၵျပမႈ ျဖစ္မွာကို စိုးရိမ္ေနတာေၾကာင့္ အေတာ္ေစာင့္ၾကပ္ေနတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။
ပဲခူးၿမိဳ႕ဟာ ကိုးေလးလံုး လူထုလႈပ္ရွားမႈ ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္တုန္းက အတက္ႂကြဆံုး ျဖစ္ခဲ့တာမို႔ အခုလို စက္တင္ဘာလဟာ အာဏာပုိင္ေတြအတြက္ အထူးစိုးရိမ္ ေစာင့္ၾကပ္ေနရတဲ့ ကာလလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
နားဆင္ရန္
source by : http://www.voanews.com
“ေသနတ္သံၾကားတိုင္း အသက္စြန္႔သြားတဲ့ညီအကိုမ်ားအတြက္ တစ္သက္တစ္ကမၻာမေၾက”
ၾကားလိုက္ရျပန္ျပီ..၊ ပစ္သတ္လိုက္ ၾကျပန္ျပီတဲ့၊ ပဲခူးမွာ စစ္တပ္က ပစ္သတ္လို႔ အျပစ္မဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ႏွစ္ေယာက္ ေသဆံုးရျပန္ျပီတဲ့၊ အေၾကာင္းအရာ အျပည့္အစံု မဖတ္ရခင္ သတင္းေခါင္းစဥ္မွာတင္ ေတာက္ေခါက္၊ အသားတဆတ္ဆတ္ တုန္ေနေအာင္ ေဒါသထြက္ ခံစားလိုက္ ရပါတယ္၊ႏုိင္ေနတယ္ဆိုျပီး ထင္တိုင္း ၾကဲေနလိုက္တာကြာ၊ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ ေအာက္မွာ ငါတို႔ျပည္သူေတြ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕အသက္ဟာ တိရိတၧာန္ေတြေလာက္မွ တန္ဘိုး မရွိေတာ့ဘူးလား၊ ဥပေဒမဲ့ သတ္ခ်င္တိုင္း သတ္ေနတာကို ငါတို႔ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ ဒီလိုပဲ ျငိမ္ခံေနၾကေတာ့မွာလား ။
ျဖစ္စဥ္က ၄.၉.၂၀၁၀ရက္ စေနေန႔ ည၁၂နာရီေလာက္မွာ၊ ပဲခူးျမိဳ႕လယ္ေခါင္ ဇိုင္းဂႏိုင္းေတာင္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ “ကယ္လီဖိုးနီးယား”ကာရာအိုေကဆိုင္ကေနမူးျပီး ထြက္လာတဲ့ ခလရ-၅၉ (ပဲခူးဘူတာ လံုျခံဳေရးယူထားတဲ့ နယ္ေျမခံတပ္)က အရာရွိႏွစ္ေယာက္ ငွားစီးတဲ့ ဆိုင္ကယ္နဲ႔ ေက်ာင္းသားလူငယ္ ငါးေယာက္စီးလာတဲ့ သံုးဘီးဆိုင္ကယ္ (ပဲခူးအေခၚတုတ္တုတ္) ခ်ိတ္မိ စကားမ်ား ရန္ျဖစ္ၾကရာက စစ္ဗိုလ္ႏွစ္ေယာက္က ပါလာတဲ့ စကားေျပာစက္နဲ႔ သိပ္မေ၀းတဲ့ တပ္အထိုင္ရွိရာ ပဲခူးဘူတာက စစ္သားေတြကို လွမ္းေခၚလိုက္ျပီး ခ်က္ျခင္းလို ေရာက္လာခ်ိန္မွာ ပစ္မိန္႔ေပးခဲ့လို႔ စစ္သားေတြက အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာ ပစ္ခတ္ရာက လက္နက္မဲ့ ေက်ာင္းသား လူငယ္ႏွစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ေမာင္စိုးပိုင္ေဇာ္(၁၈)ႏွစ္နဲ႔ ေမာင္ေအာင္သူဟိန္း (၂၂)ႏွစ္ တို႔ ပြဲခ်င္းျပီး ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။
ပဲခူးျမိဳ႕ဇိုင္းဂနိုင္း(ေတာင္)ရပ္ကြက္၊ မဂၤလာလမ္း၊ အိမ္အမွတ္၂၀၀ေန အဘဦးျမတ္သူရဲ႕ သား ေမာင္ေအာင္သူဟိန္းက ၆ခ်က္ ထိမွန္ျပီး ဇိုင္းဂနိုင္း(ေတာင္) ရပ္ကြက္၊ျမလမ္း၊အိမ္အမွတ္ ၁၇၇ေန အဘဦးဟုတ္ၾကည္ရဲ႕သား ေမာင္စိုးပိုင္ေဇာ္က ၄ခ်က္ ထိမွန္ခဲ့ပါတယ္၊ျမလမ္းထိပ္မွာပဲ ပစ္ခတ္မွဳ ျဖစ္တာျဖစ္ျပီး ေသြးသံတရဲ ရဲလမ္းမေပၚလဲက်သြားၾကခ်ိန္မွာ စစ္သားတေယာက္က“ စစ္တပ္ ကိုစမ္းခ်င္တဲ့ေကာင္ စမ္း ေသခ်င္းဆိုးနဲ႔ ေသသြားမယ္” လို႔ ၾကိမ္းေမာင္းေအာ္ဟစ္ပါတယ္၊ ရဲေတြေရာက္လာခ်ိန္မွာ စစ္တပ္ ကေရွာင္ထြက္သြားျပီး ဘယ္သူမွ ထြက္ၾကည့္လို႔မရေအာင္ ရဲေတြက ပိတ္ဆို႔ေပးထားပါတယ္ ၊ အေလာင္းကို ေဆးရံုသယ္တာ ေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေဆးရံုကားနဲ႔မသယ္ပဲ ဆိုကၠားနဲ႔ျဖစ္သလိုသယ္ခဲ့ပါတယ္ ။
၅.၉.၂၀၁၀ ေန႔မွာ ခ်က္ခ်င္း အသုဘစီစဥ္ဘို႔ အာဏာပိုင္ေတြက ဖိအားေပးခဲ့ပါတယ္၊ မိဘေတြ အေ၀းေရာက္ေနလို႔ ျပန္လာခ်ိန္ရေအာင္ ေစာင့္ခြင့္ေပးပါ၊ အိမ္ ျပန္သယ္ခြင့္ ေပးပါလို႔ သက္ဆိုင္ရာ မိသားစု၀င္ေတြက အာဏာပိုင္အဆင့္ဆင့္ဆီ ခြင့္ေတာင္းခဲ့ေပမဲ့ (မတရားသတ္ျဖတ္မွဳကို ဖံုးကြယ္ခ်င္တဲ့ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ထံုးစံအတိုင္း) အေလာင္းကိုေတာ့ အိမ္ျပန္သယ္ခြင့္ မျပဳခဲ့ပါဘူး၊ ပဲခူးတျမိဳ႕လံုး အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္းျဖစ္ျပီး ေထာင္ဂဏန္းရွိမဲ့လူထုက ပဲခူးေဆးရံု ရင္ခြဲရံုကို သတင္းစံုစမ္း သြားေရာက္ ေလ့လာၾကေပမဲ့ ရဲလံုျခံဳေရး အမ်ားအျပားနဲ႔ အရပ္၀တ္ ေထာက္လွမ္းေရးေတြက တားဆီး ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္တဲ့ ။
သတင္းအျပည့္အစံု ဖတ္ျပီးခ်ိန္မွာ ေသဆံုးသူေတြရဲ႕ မိသားစုေတြနဲ႔ထပ္တူ ေၾကကြဲစိတ္မေကာင္းျဖစ္စိတ္၊ နာက်ည္းခံျပင္း စိတ္ေတြေၾကာင့္ ဒင္းတို႔ကို နိုင္ေအာင္ ျပန္မတိုက္နိုင္ေသးတဲ့ အေျခအေနကိုပဲ တနံု႔နံု႔ ေတြး အားမလို အားမရျဖစ္ေနမိပါတယ္၊ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ ဒီ့ထက္ဆိုးတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ျဖစ္စဥ္ေတြကို အခါခါျမင္ဘူး ကိုယ္တိုင္လဲ ခံစားဘူးပါရဲ႕၊ ေဟာဒီႏွလံုးသားက ထံုက်င္ အသားက်မေနဘူး၊ ၾကားလိုက္ရတိုင္း နာတယ္၊ ျမင္လိုက္ရတိုင္း နာတယ္ ၊ ေတြးမိတိုင္းလဲ နာတယ္ဗ်ာ ။
ရပ္ရြာေအးခ်မ္းသာယာေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ စည္းဇိမ္ တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးဆိုတဲ့ သတင္းစာေတြ တီဗီြဖန္သားျပင္ေတြ ေပၚက ဟန္ေဆာင္ ပန္ေဆာင္ ေျပာေျပာေနတဲ့စကားေတြ ဘယ္မွာလဲ၊ ဒါလား တရားဥပေဒစိုးမိုးတာ၊ ဒါလား ျပည္သူေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္တာ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမွဳေတြေၾကာင့္ မလူးသာမလြန္႔သာတဲ့ ျပည္သူေတြကို ပိျပားေနေအာင္နင္းဖိထားျပီး အမ်ားျပည္သူ မျမင္ကြယ္ရာ ေက်းလက္ေတာရြာေတြမွာ ထင္သလို လုယက္၊ မုဒိန္းက်င္႔၊ လူသတ္ လုပ္ေနတဲ့ဇရိုက္ေတြ ခုလို ျမိဳ႕ျပေပၚထိ ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း အတင့္ရဲက်ဴးလြန္လာတာ တုန္႔ျပန္မွဳမရွိ ျငိမ္ခံေနၾကရင္ေတာ့ ရုပ္ရွင္ေတြ ဗီဒီယိုေတြထဲ ေတြ႔ဘူးတဲ့ ဖက္စစ္ေခတ္ ဂ်ပန္ေတြထက္ ဆိုးလာေတာ့မယ္ ။
“စစ္တပ္ဆိုတာ လက္နက္အားကိုး တန္ခိုးျပဘို႔ မဟုတ္ဘူး၊ စစ္တပ္က ျပည္သူေတြကို လက္နက္နဲ႔ အနိုင္က်င့္ဖိႏွိပ္ဘို႔မဟုတ္ဘူး၊ စစ္တပ္ဟာ ျပည္သူရဲ႕ အေစခံပဲျဖစ္ရမယ္ ျပည္သူဟာ စစ္တပ္ရဲ႕အေစခံ ဘယ္ေတာ့မွ မျဖစ္ရဘူး” လို႔ေျပာခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသာ သက္ရွိထင္ရွားရွိလို႔ စစ္တပ္ရဲ႕ ဒီလိုရက္စက္ ယုတ္မာမွဳေတြကိုသာသိရင္ ဆရာတင္ေခၚလာခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္ကိုျပန္ခ်သလို သူတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့စစ္တပ္ကို “ရရာလက္နက္နဲ႔ျပန္ခ်ၾကေတာ့”လို႔ ျပည္သူကိုႏွိဳးေစာ္ျပီး သူကိုယ္တိုင္ ေတာ္လွန္စစ္ကို ဦးေဆာင္ ဆင္ႏႊဲမယ္ထင္ပါရဲ႕ ။
“ညီအကိုတို႔ ေပတရာေပၚမွာ စီးတဲ့ေသြးေတြ မေျခာက္ေသးဘူး ၊ မေတြေ၀နဲ႔” တဲ့ ၊ ဒီေလာက္ ထပ္ထပ္သတ္ျပီး ေသြးေဟာင္းတို႔ စြန္းခဲ့တဲ့ေျမေပၚ ေသြးသစ္ေတြ အၾကိမ္ၾကိမ္စီးေနတာ အျပစ္မဲ့ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြ ခုလိုရက္ရက္စက္စက္ အသတ္ခံရမွဳမ်ိဳးကို မၾကံဳဘူး မခံစားဘူးလို႔ ကိုယ္ခ်င္းမစာႏိုင္ေသးတဲ့ ညီငယ္ေတြလဲ သတိမူ စဥ္းစားၾကဘို႔ လိုပါျပီ ။
၁၉၈၈ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေခတ္ကေတာ့ လက္သဲဆိတ္ခံရခ်ိန္မွာ လက္ထိပ္သာမက ရင္ထဲအသဲထဲ ေသြးသားထဲကပါ နာခဲ့ၾကလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေအာင္ျမင္မွဳ တစ္စံုတစ္ရာရရွိသည္အထိ တိုက္ပြဲ၀င္ရဲခဲ့ၾကတယ္ ၊ ကိုဖုန္းေမာ္နဲ႔ကိုစိုးနိုင္တို႔ ရန္ကုန္စက္မွဳတကၠ သိုလ္၀န္းထဲမွာ ခုလိုရက္ရက္စက္စက္ပစ္သတ္ခံခဲ့ရမွဳကေန ေက်ာင္းသားသပိတ္၊ ေနာက္ဆံုး လူထုအံုၾကြမွဳၾကီး ဆက္ျဖစ္ျပီး စိန္လြင္လို စစ္ေခါင္းေဆာင္အစိုးရေတြနဲ႔ ေန၀င္းရဲ႕တပါတီအာဏာရွင္စနစ္ ကိုျဖဳတ္ခ်နိုင္ခဲ့တယ္ ။
ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တာ၀န္မေက်ခဲ့ပါဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမင္ခဲ့ မွီခဲ့တဲ့ ကိုဖုန္းေမာ္ ကိုစိုးနိုင္ကစလို႔ ၁၉၈၈ မတ္လမွာအသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ၁၉၈၈ ဇြန္လမွာ အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုၾကီးမွာ အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ၊ ျပည္သူေတြ၊ ဒီပဲရင္းမွာ မတရား ရိုက္သတ္ခံရတဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ၊ ၂၀၀၇ စက္တင္ ဘာမွာ ပစ္သတ္ခံရတဲ့ သံဃာေတာ္ေတြ၊ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ၊ ေတာထဲေတာင္ထဲမွာ က်ဆံုးေသဆံုးခဲ့တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ၊ အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာေသဆံုးခဲ့ရသူေတြအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တာ၀န္မေက်ေသးပါဘူး၊ သူတို႔ေသဆံုးခဲ့ရမွဳေတြ အတြက္ တရားမွ်တမွဳကိုမျဖစ္ေစေသးသမွ် ကၽြန္ေတာ္တို႔တာ၀န္ေၾကျပီ မေခၚနိုင္ပါဘူး ၊ ဒီအတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆက္လက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနရဦးမွာပါ ။
စစ္အာဏာရွင္ သက္တာရွည္ခဲ့ျပီ၊ အနိဌာရံုေတြမ်ားျပီ။ လူပံုအလယ္ ရက္ရက္စက္စက္ ပစ္သတ္တာမ်ိဳးေၾကာင့္ မဟုတ္ပဲလဲ စစ္အာဏာရွင္ေတြေၾကာင့္ ေန႔စဥ္ လူေတြေသေနၾကပါတယ္၊ ဆင္းရဲမြဲေတမွဳေၾကာင့္ အဟာရခ်ိဳ႕တဲ့၊ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါ ဘယထူေျပာ၊ ေဆးကုသစရိတ္ မတတ္နိုင္ေတာ့ ေရာဂါကနိုင္သြားျပီး တျဖည္းျဖည္းေသ၊ အဲလိုျပည္သူေတြလဲ အသတ္ခံ လိုက္ရတာပါပဲ၊ ကေလးမီးမဖြားနိုင္လို႔ ေသတယ္ ၊ ေျမြဆိပ္မိလို႔ ေသတယ္ ၊ ေဆးရံုကိုအခ်ိန္မွီမေရာက္လို႔ ေသတယ္ ၊ ေဆးရံု မွာေဆးမရွိလို႔ ေသတယ္ ၊ေဆးရံုေဆးခန္း မရွိလို႔ေသတယ္ ၊ ဆရာ၀န္မရွိလို႔ ေသတယ္ ၊ ၀ဋ္ေၾကြးမဟုတ္ဘူး ၊ ကံၾကမၼာ မဟုတ္ဘူး ၊ ျပည္သူေတြ ဘာျဖစ္ေနေန ငေတမာျပီးေရာ ကိုယ္က်ိဳးရွာေနတဲ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြသတ္တာ ။
နာတယ္..၊ လက္ထိပ္ကတင္ မဟုတ္ဘူး၊ ရင္ထဲ အသဲထဲ ေသြးသားထဲက ပါနာတယ္၊ခုလို ရက္ရက္စက္စက္ ပစ္သတ္ခံရတာမ်ိဳး ပိုနာတယ္၊
မေၾက ... ဘယ္ေတာ့မွမေၾက ... တစ္သက္တစ္ကမၻာမေၾက ...။
စစ္အာဏာရွင္ စနစ္က်ဆံုးသည္ထိ .....
“ေမာင္ေက်ာင္းသား”
Sunday, September 5, 2010
ပဲခူးၿမိဳ႕လူငယ္ႏွစ္ဦးအား စစ္တပ္မွပစ္သတ္မႈ သက္ေသခံမ်ား
source by : http://www.youtube.com
တိုင္းရင္းသားအေရး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စိုးရိမ္
VOA | တုိင္းရင္းသား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ေတြနဲ႔ စစ္အစုိးရၾကား မေျပမလည္ ျဖစ္ေနတာကုိ ၾကားသိရတဲ့ အတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။ စေနေန႔ ေန႔လယ္ပုိင္းက သူ႔ရဲ႕ အက်ဳိးေဆာင္ေရွ႕ေန အဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံစဥ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အခုလုိ ေျပာၾကားလုိက္တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပထားပါတယ္။
နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဖြဲ႔စည္းေရးအတြက္ စစ္အစုိးရက အဓမၼ ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့အေပၚ ၿငိမ္းအဖြဲ႔လုိ႔ေခၚတဲ့ အပစ္ရပ္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔တခ်ဳိ႕က လက္မခံတဲ့အတြက္ အဲဒီ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ စစ္အစုိးရၾကား တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိတဲ့အေၾကာင္း အက်ဳိးေဆာင္ေရွ႕ေနႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္းကတဆင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာလုိက္တာပါ။
“တိုင္းရင္းသား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ေတြ အဲဒီအဖြဲ႔ေတြဟာ အစိုးရနဲ႔ မေက်မလည္ ျဖစ္တာေတြ၊ ဒီသတင္းကို မီဒီယာေတြကေန သူၾကားတယ္။ သူကေတာ့ ဒါကို စိတ္မေကာင္းဘူးတဲ့။ ဒီကိစၥေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းမွသာ ေရရွည္အက်ိဳးရွိမယ္လို႔ အဲဒီလို ေျပာပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလအတြင္း မဲေပးတဲ့ေနရာေတြမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ ကုိက္ညီျခင္းရွိမရွိ ျပည္သူအမ်ားစု သိရွိလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔ တာရွိ၀န္ရွိတဲ့အေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာတယ္လုိ႔ ဦးဉာဏ္၀င္းက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“ေနာက္တခုက ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတဲ့ကာလမွာ မဲေပးတာေတြက တရားဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီျခင္း ရွိမရွိ၊ ဒါေတြ ဥပေဒမွာက ဘယ္လိုပါတယ္၊ ဘယ္လို ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြ ရွိတယ္ ဆုိတာ ျပည္သူအမ်ား သိဖို႔လိုတယ္တဲ့။ အဲဒီေတာ့ ကုိယ့္အဖြဲ႔အစည္း အေနနဲ႔ ကုိယ္တတ္ႏိုင္သမွ် ဒါကို လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္တဲ့။ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္တဲ့ပါတီေတြက ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ တာ၀န္ရွိပါတယ္လို႔ အဲဒီလို ေျပာပါတယ္။”
ႀကိဳတင္ဆႏၵမဲေတြ ေကာက္ယူၿပီး အာဏာပုိင္ေတြဖက္က အတင္းအက်ပ္ မဲေပးခုိင္းေနတဲ့ ကိစၥဟာလည္း တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးဆုိတာကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေထာက္ျပခဲ့တယ္လုိ႔ ဦးဉာဏ္၀င္းက ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
“လက္ရွိျပဌာန္းၿပီးသား ဥပေဒထဲက တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြ၊ ဥပမာအားျဖင့္ဗ်ာ ႀကိဳတင္ဆႏၵမဲ သတင္းေတြက ျဖစ္ျဖစ္ေနတယ္။ ႀကိဳတင္ဆႏၵမဲနဲ႔ မမွန္တာလုပ္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ သိပ္ေတာ့မသိပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ႀကိဳတင္ဆႏၵမဲဆိုေတာင္မွ အဲဒါက အဲဒီမဲေပးမယ့္ပုဂၢိဳလ္က မဲေပးလိုမွ ေပးလို႔ရတယ္ဆုိတာ ဥပေဒမွာ တခါတည္းပါတယ္ဗ်ာ။ အဲဒါေတြကို ျပည္သူေတြ သိဖို႔လိုတယ္တဲ့။ ခုနကလို အိမ္လာၿပီး မဲေပးလိုက္ပါဆိုၿပီး ဒီလို ေျပာခြင့္မရွိဘူး။ ဒါမ်ိဳးေတြကို ျပည္သူေတြ သိဖို႔လိုတယ္လို႔ နမူနာအားျဖင့္ ေျပာတာပါ။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အက်ဳိးေဆာင္ေရွ႕ေနလည္းျဖစ္၊ NLD ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္လည္းျဖစ္တဲ့ ဦးဉာဏ္၀င္း ေျပာျပခဲ့တာပါ။
အေျခခံဥပေဒမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ တရားမွ်တမႈ မရွိတဲ့အခ်က္ေတြ၊ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြက တရားမွ်တမႈ မရွိတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ ျပည္သူေတြ သိရွိႏုိင္ဖုိ႔ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ဥပေဒ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒီလုိ မသိဘဲနဲ႔ မဲဆႏၵရွင္ေတြက မဲေပးရင္ အဓိပၸာယ္မရွိႏိုင္ဘူးလုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔တုန္းကပဲ ဦးဉာဏ္၀င္းကတဆင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
NLD ကေတာ့ ႏုိ၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမယ့္ စစ္အစုိးရရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ သပိတ္ေမွာက္ဖုိ႔အတြက္ တရား၀င္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိ ထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။
ဦးဉာဏ္၀င္းနဲ႔အတူ တျခား အက်ဳိးေဆာင္ ေရွ႕ေနေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ဦးၾကည္၀င္းနဲ႔ ေဒၚခင္ေဌးႂကြယ္တုိ႔ ႏွစ္ေယာက္ဟာလည္း စေနေန႔ ေန႔လယ္ ၁ နာရီကေန ၃ နာရီအထိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ သြားေရာက္ ေတြ႔ဆုံခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
နားဆင္ရန္
source by : http://www.voanews.com
