ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီ (၂၅)ရက္ေန႔၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက၊ ျမန္မာစစ္သားေဟာင္းတဦးရဲ႕ ျဖစ္ရပ္မွန္ ဘ၀ Burma Soldier မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ကို၊ မီဒီယာေတြကို ဘိတ္ၾကားျပသတဲ့ ပဲြမွာ၊ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခား ေရး၀န္ႀကီး ႏွစ္ဦးနဲ႔အတူ ဒီရုပ္ရွင္ထဲ ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္တဲ့၊ တပ္သားေဟာင္း ကိုမ်ိဳးးျမင့္ ပါ တက္ေရာက္ အမွာ စကား ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ေမလ(၁၈)ရက္ေန႔မွာ၊ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနအစီအစဥ္နဲ႔ HBOရုပ္ျမင္သံၾကား ကပါ၊ ဒီရုပ္ရွင္ကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ျပသမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာနဲ႔ ရိုက္ကူး ထားတဲ့ ဒီရုပ္ရွင္ဟာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ လည္း ပ်ံ႕ႏံွ႔ေနတယ္လို႔၊ ႏုိင္ငံျခားသတင္းေတြမွာ ေဖၚျပၾကပါတယ္။ ၂၀၁၀ Sundance Institute ၊၂၀၁၀ Irish ရုပ္ရွင္ပဲြေတာ္ဆုေတြ ရရိွခဲ့ၿပီး၊၂၀၁၀ ၿဗိတိန္၊ နယ္သာလန္၊ ေနာ္ေ၀၊ ရူေမးနီးယား နဲ႔ ၂၀၁၁ ေျမာက္ကာရိုလိုင္းနား၊ ေဘာ္စတြန္ ရုပ္ရွင္ပဲြေတာ္ေတြမွာ၊ အေကာင္းဆံုး ႏိုင္ငံတကာမွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ေတြအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျပသရာမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ Burma Soldier မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ထဲက ကိုမ်ိဳးျမင့္နဲ႔၊ ဦးေရာ္နီညိမ္းက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းၿပီး၊ ဒီသီတင္းပတ္ရဲ႕ “တပ္မႉးတပ္သား ေျပာစကား” က႑ကို စီစဥ္တင္ဆက္ထားပါတယ္။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက စစ္တပ္ထဲမွာ စစ္မႈထမ္းခဲ့တဲ့ ကာလအတြင္း၊ လူလူခ်င္း ႏိုင့္ထက္စီးနင္း ျပဳမူတဲ့ တုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားစရာ အျဖစ္အပ်က္ေတြ အမ်ားႀကီး ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္လို႔၊ သူ႔အေတြ႔အႀကံဳကို ေျပာခဲ့ သူကေတာ့၊ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ စစ္ေျမျပင္အင္ဂ်င္နီယာတပ္ရင္းတရင္းရဲ႕ တပ္ခဲြတခဲြမွာ အမႈထမ္းခဲ့သူ၊ စစ္္ သည္ေဟာင္း ကိုမ်ိဳးျမင့္ပါ။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ အင္မတန္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြက၊ က်ေနာ့္ စစ္သက္ (၈) ႏွစ္ေလာက္ အတြင္းမွာ အမ်ားႀကီး ႀကံဳခဲ့ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဥပမာ တခု ႏွစ္ခုေလာက္ ေျပာျပပါ။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ဥပမာ တခုက ဒီလိုဗ်။ အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္က ခလရ(၄)၊ မႏၱေလးက ပုသိမ္ႀကီးက တပ္။ အဲဒီတပ္နဲ႔ တဲြၿပီး က်ေနာ္က ေရွ႕တန္း ထြက္သြားတယ္။ လႈပ္ရွားစစ္ေၾကာင္းဆိုတာက စခန္းထိုင္ မဟုတ္ဘူး။ ဒီလိုပဲ ပတ္ၿပီးေတာ့…..။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ မႏၱေလးက ပုသိမ္ႀကီးက တပ္ဆိုေတာ့၊ တိုင္းတပ္လား တပ္မတပ္လား။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ တပ္မတပ္ပါ။ တပ္မ (၉၉) လက္ေအာက္ခံ ခလရ (၄)။ အရင္ No. (4) Gurkha လို႔ ေခၚတဲ့ တပ္ (ဒုတိယကမၻာစစ္မတိုင္ခင္၊ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာအတြင္း နီေပါႏိုင္ငံမွ ေဂၚရခါး တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဖဲြ႔ စည္းၿပီး၊ မႏၱေလး၊ ပုသိမ္ႀကီးတြင္ အေျခစိုက္ေသာ ေဂၚရခါး ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္း (၄) (No. 4 Gurkha Rifle Regiment)။ အဲဒီတပ္နဲ႔ တဲြၿပီး က်ေနာ္ ပါသြားေရာ။ တပ္ရင္းမႉးက (ဒု) ဗိုလ္မႉးႀကီးေမာင္ေမာင္စိုး။ လႈပ္ ရွားစစ္ေၾကာင္းဆိုတာက စခန္းထိုင္လို အေသထိုင္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ သြားေနရတာ စစ္ဆင္ေရးတပတ္လံုး။ အဲဒီလို သြားေနရေတာ့၊ ဥပမာ၊ ေပၚတာေတြ လိုလာမယ္၊ လားျမင္းေတြ လိုလာမယ္၊ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့၊ ေရာက္တဲ့ ရြာေတြကေန၊ ဆင့္ၿပီး ေခၚသြားရတာေပါ့။ တႀကိမ္မွာ က်ေနာ္တို႔ စစ္ေၾကာင္းက ရြာတရြာထဲကို ေရာက္လာတယ္။ ရြာတရြာထဲကို စစ္တပ္၀င္ၿပီ ေဟ့၊ ဆိုတာနဲ႔၊ ေယာက္်ားေတြ အကုန္လံုးက ထြက္ေျပးတာပဲ၊ ေတာထဲ သြားပုန္းတာပဲ။ အဲဒီလို မပုန္းရင္၊ ေပၚတာဆဲြမယ္ ဘာညာ တခုခုေပါ့၊ သူတို႔ ခံရေတာ့မယ္။ အဲဒီ ဘက္က ရြာေတြမွာက ေယာက္်ားေတြက သူႀကီး မလုပ္ရဲဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ေရာက္သြားေတာ့၊ အဲဒီရြာမွာ သူႀကီးက မိန္းမသူႀကီးမ။ သူႀကီးမက လုပ္ေပးတယ္။ စစ္ေၾကာင္း ျပန္ထြက္မယ္ဆိုေတာ့၊ ေပၚတာလိုတယ္ ဆိုေတာ့၊ ေယာက္်ားေပၚတာ မရိွဘူး။ မိန္းမေပၚတာအမ်ိဳးသမီးေတြ အေယာက္(၄၀)ကို သူႀကီးမက ဆင့္ေပး လိုက္တယ္။ အသက္အရြယ္ေတြကေတာ့ (၃၀) နဲ႔ (၄၀) ၾကားေတြေပါ့။ အမ်ိဳးသမီးအေယာက္ (၄၀)ကို က်ေနာ္ တို႔ ေခၚလာၿပီးေတာ့၊ ဒီစစ္ေၾကာင္းႀကီးက ဆက္ထြက္သြားတယ္။ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြက ဘာေတြ သယ္ရလဲဆို ေတာ့ (ေျပာင္း၀အက်ယ္) ၇၅မီလီမီတာ ေနာက္ပြင့္ရိုင္ဖယ္က်ည္ဆံေတြ (အေျမာက္ဆံကဲ့သို႔ ဗံုးသီးက်ည္ဆံ မ်ား)၊ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း၊ တျခား ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးေတြ သယ္ရတာေပါ့။ အဲဒီလိုထြက္လာၾကၿပီး၊ တေနရာ လည္း ေရာက္ေကာ၊ ညအိပ္မယ့္ေနရာလည္း ေရာက္ေကာ၊ ဒီေနရာမွာ စခန္းခ်မယ္၊ ညအိပ္မယ္ ဆိုေတာ့၊ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြ ေပၚတာအေယာက္ (၄၀)ကို ထြက္ေျပးမွာ စိုးတဲ့အတြက္၊ က်ေနာ့္ကို တဲြထားတဲ့ စစ္ေၾကာင္း ရံုးအဖဲြ႔၊ လံုၿခံေရးတပ္စု ကေနၿပီးေတာ့၊ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြ ေပၚတာ အေယာက္(၄၀)၊ ညဘက္ ထြက္မေျပးႏိုင္ ေအာင္ သူတို႔ကို ေစာင့္ဖို႔ဆိုၿပီး၊ တာ၀န္ေပးလိုက္တယ္။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ အဲဒါက ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြ ေလာက္ကေပါ့။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ က်ေနာ္ တိတိက်က်ေျပာရရင္၊ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္ (၁၁) လပိုင္း ေလာက္က။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ အဲဒီ အခ်ိန္အခါက ေတာင္မွပဲ၊ အခုလို မျဖစ္သင့္ မျဖစ္ထိုက္တာေပါ့။ ေပၚတာဆဲြတယ္ ဆိုရင္လည္းပဲ၊ အမ်ိဳးသားေတြကို ဆဲြတာက၊ နဲနဲၾကည့္ေကာင္းေသးတယ္။ ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ေပါ့။ တကယ္တမ္း ေတာ့လည္း မေကာင္းပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေပၚတာဆဲြတဲ့ဟာကို၊ အထက္အဆင့္ဆင့္ကေကာ လက္ခံ ၾကလား။ တပ္ရင္းမႉးက အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေပၚတာဆဲြမယ္ ဆိုရင္၊ သူက အထက္က ဗ်ဴဟာမႉးကို တင္ျပရ မယ္။ တခါ ဗ်ဴဟာမႉးကလည္း တပ္မမႉးကို တင္ျပရမယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြ မရိွဘူးလား။ “ေဟ့ မင္းတို႔ ဒါေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး။ အမ်ိဳးသမီးေတြေတာ့၊ သြား မလုပ္နဲ႔” ဆိုတာမ်ိဳး၊ ဒီလိုမ်ိဳး အထက္က ျပန္လာတဲ့ အမိန္႔မ်ိဳး မရိွဘူးလား။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ က်ေနာ္ သိသေလာက္ေတာ့ မရိွဘူး။ မရိွဘူး ဆိုတာက၊ ေရွ႕တန္းထြက္တဲ့ အခါက်ရင္၊ ဥပမာ ေထာက္ပို႔ေရးတပ္မွာ လားတပ္ ဆိုတာ ရိွတယ္။ ဒီတပ္က ေရွ႕တန္းထြက္တဲ့ စစ္ေၾကာင္းေတြကို လားေတြ ျမင္းေတြ ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔။ တကယ့္တကယ္မွာ က်ေနာ္လိုက္ခဲ့သမွ် စစ္ေၾကာင္းေတြမွာ၊ ေထာက္ပို႔တပ္ လား တပ္က လားျမင္းေတြ တေကာင္ကိုမွ မသံုးဘူး။ အရပ္သား ရြာသူရြာသားေတြရဲ႕ လားေတြကိုပဲ ဆဲြတာပဲ။ ဒါကို ၀န္တင္ ေခၚတယ္။ ၀န္ထမ္းလို႔ ေခၚတဲ့ ေပၚတာကို က်ေတာ့လည္း၊ ေယာက္်ား ရရင္ရ မရရင္ မိန္းမပဲ။ ဒီဥစၥာဟာ သင့္ေတာ္တယ္ မသင့္ေတာ္ဘူး၊ ဆိုၿပီး အထက္ကို တင္ျပျခင္း/မတင္ျပျခင္း၊ ေနာက္တခါ အထက္ ကလည္း ဒီဥစၥာဟာ မလုပ္သင့္ဘူး/လုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာ ဆံုးျဖတ္ေပးျခင္း/မေပးျခင္း၊ ဘာမွ မရိွဘူး။ အဓိက က၊ စစ္တပ္က သူသြားေနတဲ့ရည္မွန္းခ်က္ ေပါက္သြားဖို႔ပဲ။ က်န္တဲ့ကိစၥေတြ မစဥ္းစားဘူး။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဒါဆိုေတာ့၊ ဒါေတြက လုပ္ေနက် ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ေတြ၊ ရိုးေနၿပီ ဆိုတဲ့သေဘာ ျဖစ္ေနတာ ေပ့ါ။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ ဟုတ္တယ္။ အဲဒီထက္ ပိုဆိုးတာက၊ လူေတြကို ေပၚတာအျဖစ္ ေယာက္်ားမိန္းမ မခဲြပဲ ဆဲြတဲ့ အျပင္၊ အဲဒီဆဲြလာတဲ့ ေပၚတာေတြကို၊ တခါတေလ လိုအပ္လာရင္၊ ရန္သူကို ၀င္တိုက္ေတာ့မယ္ ရန္သူ႔အနား သြားေတာ့မယ္ ဆိုရင္၊ အဲဒီမွာ မိုင္းကြင္း ရိွေနရင္၊ သူတို႔ကို ‘လူသားမိုင္းရွင္းကိရိယာ’အျဖစ္ သံုးတဲ့ သေဘာ မ်ိဳးနဲ႔ စစ္ေၾကာင္းရဲ႕ ေရွ႕ကေန တြန္းတင္ပစ္လိုက္တာ။ မသြားရင္ ေနာက္ကေန ေသနတ္နဲ႔ ခ်ိန္ထားတာ။ မသြားလို႔ မရဘူး။ ေနာက္ျပန္ လွည့္တာနဲ႔ ေသမွာပဲ။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေပၚတာေတြနဲ႔ ဆဲြလာခဲ့တာမွာ၊ Burma Soldier မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ထဲ မွာ၊ ကိုမ်ိဳးျမင့္ ႀကံဳခဲ့ရတာကို ေျပာျပခဲ့တာကို၊ ခု ဒီမွာ၊ ျပန္ေျပာျပပါဦး။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ ခုန အမ်ိဳးသမီး ေပၚတာ အေယာက္ (၄၀) နဲ႔ ထြက္လာတယ္။ ညအိပ္မယ့္ ေနရာ၊ စခန္းခ်ထားတဲ့ ေတာင္ေစာင္း တခုမွာေပါ့။ ဒီ ေပၚတာ အေယာက္ (၄၀) ကို တေနရာထဲမွာ စုၿပီး ထားထား တယ္။ က်ေနာ္ အိပ္တဲ့ေနရာနဲ႔ ဘယ္ေလာက္မွ မေ၀းဘူ။ ေလးငါး ရွစ္ ကိုက္ေလာက္ပဲ ေ၀းတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ မွာ တပ္စုမႉးအရာရိွကေန တပ္စုတပ္ၾကပ္ႀကီးကို အမိန္႔ေပးေနတဲ့အသံ၊ က်ေနာ္ ၾကားေနရတယ္။ “ဟိုေကာင္မ ကြာ၊ ငါ့ ေက်ာပိုးအိပ္ သယ္လာတဲ့ ေကာင္မ၊ သြားေခၚလာခဲ့” တဲ့။ က်ေနာ္လည္း တခုခုေတာ့ ျဖစ္ၿပီ ဆိုတာ၊ သိလိုက္တယ္။ အဲဒီ အမ်ိဳးသမီးကို သြားေခၚလာတယ္၊ အဲဒီ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ ျငင္းသံ ဆိုသံ၊ ၿခိမ္းေျခာက္ ႀကိမ္း ေမာင္းေနတဲ့ အသံေတြ၊ အားလံုး က်ေနာ္ ၾကားေနရတယ္။ မိနစ္ ႏွစ္ဆယ္ အစိပ္ေလာက္လည္း ၾကာေရာ၊ တပ္စုမႉးက တပ္စုတပ္ၾကပ္ႀကီးကို ေခၚၿပီးေတာ့၊ “မင္းတို႔လည္း လုပ္္ခ်င္ လုပ္လိုက္၊ ႀကိဳက္သလို လုပ္ၾက။ ၿပီး ရင္ေတာ့ ဒီေကာင္မကို ေဖ်ာင္ပစ္လိုက္” တဲ့။ အဲဒီ အသံလည္း က်ေနာ္ ၾကားလိုက္ရတယ္။ မေတာ္မတရား ေတြ ျဖစ္ေနတာ၊ စဥ္းစားလို႔ ရေနၿပီ။ ဘာေတြ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာ။ ခဏေနေတာ့ သူတို႔ေတြ ေအာက္ဆင္း သြားတယ္။ လိွ်ဳထဲကို ဆင္းသြားတယ္၊ မေတာ္မတရား လုပ္ေနတဲ့ အသံေတြလည္း က်ေနာ္ ၾကားေနရတယ္။ ေနာက္ပိုင္း မနက္ (၄) နာ၇ီေလာက္လည္း က်ေရာ၊ ေသနတ္သံ ေလးငါးခ်က္ေလာက္ ၾကားလိုက္ရတယ္။ တခုတခု ျဖစ္သြားၿပီ ဆိုတာ၊ က်ေနာ္ သိလိုက္ရတယ္။ မိုးလင္းလို႔ ခရီး ဆက္ထြက္မယ့္အခ်ိန္မွာ၊ ေပၚတာ ေတြကို လူစစ္လိုက္ေတာ့၊ ေပၚတာေတြ (၃၉) ေယာက္ပဲ ရိွေတာ့တယ္။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ တေယာက္ မရိွေတာ့ဘူးေပါ့။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ မရိွေတာ့ဘူး။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ က်ေနာ္ သိခ်င္တာက၊ အဲဒါမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပ်က္ေနတာက၊ တပ္ရင္းတရင္း စစ္ေၾကာင္း တေၾကာင္း ေရွ႕တန္းထြက္တဲ့ အခါမွာ၊ အားလံုးက စိတ္ညီလက္ညီ ဒီလိုမ်ိဳး အားလံုး၀ိုင္းၿပီး အတူတူက်ဴးလြန္ ေနၾကတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ တခ်ိဳ႕က ဒါမ်ိဳးေတြ လက္မခံႏိုင္ဘူး၊ ဒါကို မေျပာရဲလို႔ ၿငိမ္ေနရတာတို႔၊ တခ်ိဳ႕က လည္း ဒီလိုမ်ိဳး အဖဲြ႔အစည္းထဲမွာေတာ့ ငါတို႔ မေနဘူးကြာ လို႔ ျဖစ္သြားတာမ်ိဳးတို႔၊ အဲဒါမ်ိဳးေတြေကာ မရိွဘူး လား။ မႀကံဳခဲ့ရဘူးလား။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ အဲဒါမ်ိဳးေတြက အမိန္႔ေပးလို႔ လုပ္ရတာမ်ိဳး အဲဒီပံုစံမ်ိဳးေတြ မဟုတ္ပဲနဲ႔၊ ဒါမ်ိဳး လုပ္တဲ့လူေတြ ကိုယ္ႏိႈက္ကိုက၊ သူတို႔ လုပ္ခ်င္လို႔ လုပ္ၾကတာ။ အရာရိွက လုပ္ရင္လည္း၊ အဲဒီအရာရိွက သူ လုပ္ခ်င္လို႔ လုပ္ တာပဲ။ သူ႔တပ္စုက အၾကပ္တပ္သားေတြက လုပ္တယ္ ဆိုရင္လည္း၊ သူတို႔ လုပ္ခ်င္လို႔ လုပ္တာပဲ။ ေနာက္ လိုက္ငယ္သားေတြက အဲဒီလို လုပ္ေနတာကို၊ တဦးခ်င္းနဲ႔ ဆိုင္တယ္ ဆိုေပမယ့္၊ ဒီတပ္စုမႉးနဲ႔ ဒီတပ္စုတစုလံုး ဒါေတြ လုပ္ေနတယ္ ဆိုတာကို၊ တပ္ခဲြမႉးက သိေပမယ့္ အေရးမယူဘူး။ ဒီတပ္ခဲြမႉးနဲ႔ တျခား ဘယ္သူေတြပဲ ဒါမ်ိဳးေတြ လုပ္လုပ္၊ တပ္ရင္းမႉးက သိေပမယ့္၊ အေရးမယူဘူး။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဒါဆိုရင္ ရွမ္းအမ်ိဳးသမီးအဖဲြ႔ေတြ ေရးသား ျဖန္႔ေ၀ ထုတ္ေ၀ခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာ “အဓမၼ ျပဳ က်င့္ရန္ လိုင္စင္ေပးထားျခင္း” (“License to Rape” Report) ဟာ၊ အမွန္ေတြပဲ ေပါ့။ ဒါေတြ ျဖစ္ပ်က္ေန တာ။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ ဟုတ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တပ္ထဲကို ေရာက္စ၊ စစ္သင္တန္း စ တက္ကတည္းက၊ သူတို႔လူ မ်ိဳးစု အခြင့္အေရးအတြက္ တိုက္ပဲြ၀င္ေနတဲ့ လူမ်ိဳးစုအင္အားစုေတြ အကုန္လံုးဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ရန္သူ ျဖစ္ တယ္လို႔၊ က်ေနာ္တို႔ကို ရိုက္သြင္းထားတာ။ အဲဒီေတာ့ “အဲဒီလူေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ရိွတဲ့ သူေတြ၊ အဲဒီလူ ေတြနဲ႔ တနည္းမဟုတ္တနည္းနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ သူေတြ၊ အဲဒီသူေတြအေပၚ စစ္တပ္က ဘာလုပ္လုပ္ တရား တယ္။ လုပ္သမွ် မွန္တယ္။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ရန္သူေတြ အႏၱရာယ္ေတြကို ငါတို႔ တပ္မေတာ္က ႏိွပ္ကြပ္တာ ျဖစ္တယ္” ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚက ရိွေနတယ္။ အဲ့ဒီအတြက္ မိန္းမေတြကို မုဒိန္းက်င့္တာကလည္း ရန္သူ႔လူ ကို ေခ်မႉန္းတာပဲ။ ေယာက္်ားေတြကို ေပၚတာဆဲြတာ၊ လူ သားမိုင္းရွင္းကိရိယာအျဖစ္ သံုးတာ၊ ႀကိဳက္သလို လုပ္တာ၊ လုပ္ခ်င္သလို လုပ္တာ၊ လုပ္သမွ် အကုန္လံုးဟာ၊ ရန္သူ႔လူကို ငါတို႔က ေခ်မႉန္းတာ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး၊ သူတို႔ ေခါင္းထဲမွာ အဲဒီအတိုင္းေတြ ျဖစ္ေနၾကတယ္။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ဒါ ရန္သူမွ မဟုတ္ပဲ။ ေဒသခံ ရိုးရိုးသားသား လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနၾကတဲ့ တိုင္းရင္း သားလူထု ေတြပဲ။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ ဟုတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ သတ္မွတ္တာက အဲဒီလို။ ဒီလူထုေတြက သူပုန္အင္အားစုေတြ ကို လိုတဲ့ေငြေၾကးေတြ ေထာက္ပံ့မယ္။ စစ္တပ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြ ေပးမယ္။ ဒီလူထုေတြဟာ ရန္သူ႔ လူေတြ ဒီလူထုေတြ ကပဲ ရန္သူ႔တပ္ထဲမွာ ၀င္ အမႈထမ္းၾကတယ္ေပါ့။ စသည္ျဖင့္ သတ္မွတ္ထားတာ။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ျခမ္းက ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ တပ္ေတြနဲ႔ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ စီစီ၀မ္-တာပန္ တိုက္ပဲြမွာ၊ လက္နက္ႀကီးနဲ႔ ေျမျမွဳပ္မိုင္းေတြ ေပါက္ကဲြခဲ့တဲ့ ၾကားမွာ၊ ကိုမ်ိဳးျမင့္ ဟာ ကိုယ္လက္အဂၤါေတြ ဆံုးရံႈးခဲ့ရပါတယ္။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ က်ေနာ္က မိုင္းရွာတဲ့ စက္ကေလးနဲ႔၊ လက္နက္ႀကီး တပစ္စာ လက္နက္ႀကီး တခ်စာ၊ ေနရာ၊ က်ေနာ္ ရွင္းေပးတယ္။ ရွင္းၿပီးသြားတာကို သတင္းပို႔ၿပီးေတာ့၊ ခဏေလးနားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာပဲ၊ ဗမာျပည္ကြန္ ျမဴနစ္ပါတီတပ္ဘက္ကေန ပစ္လိုက္တဲ့ ေမာ္တာက်ည္ဆံ တခုကေနၿပီးေတာ့၊ က်ေနာ္ ရိွေနတဲ့ေနရာနဲ႔ ေလး ငါးကိုက္အကြာ၊ ညာဘက္ထဲမွာ ဒိုင္း ဆို လာၿပီးက်တယ္။ ေမာ္တာက်ည္ဆံလည္း ကဲြတယ္။ မိုင္းကြင္းထဲမွာ ရိွတဲ့ မိုင္းေတြလည္း ကဲြတယ္။ ကဲြၿပီးေတာ့ ေမာ္တာက်ည္ဆံ အစေတြေကာ မိုင္းအစေတြေကာ၊ က်ေနာ့္ကို ထိၿပီးေတာ့၊ အခု ျမင္တဲ့အတိုင္းပဲ၊ ညာေျခက ဒူးဆစ္ေအာက္က၊ ညာလက္က တံေတာင္ဆစ္ေအာက္က၊ ဘယ္ဘယ္လက္ေခ်ာင္းေတြ အားလံုးနဲ႔၊ ဘယ္ဘက္မ်က္လံုးေတြ ဆံုးရံႈးသြားတယ္။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ကိုမ်ိဳးျမင့္က အဲဒီလို ေရွ႕တန္းမွာ တိုက္ပဲြမွာ ရရိွခဲ့တဲ့ဒဏ္ရာေတြက ျပင္းထန္လို႔၊ ကိုယ္ လက္အဂၤါေတြ အခုလို ျဖတ္ေတာက္ပစ္လိုက္ရတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ၊ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ဒီအေပၚမွာ ဘယ္လို မူ၀ါဒ ရိွသလဲ။ “တပ္မေတာ္တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ရန္ မသင့္” ဆိုၿပီး အၿငိမ္းစား ေပးတာေတာ့ မွန္တယ္၊ ဘယ္လိုအေနအထားမ်ိဳးနဲ႔ ဘယ္လိုခံစားခြင့္ေတြ၊ ကိုမ်ိဳးျမင့္အေပၚ ခ်မွတ္ေပးတာ ရိွသလဲ။ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အတိုင္းေပါ့။ ဒါမွမဟုတ္ ဘယ္လိုမ်ား အထူးကိစၥေတြ ရိွခဲ့သလဲဆိုတာ၊ နည္းနည္း ရွင္းျပေပးပါ။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ က်ေနာ္ ၁၉၈၇မွာ တပ္က ထြက္ေတာ့၊ က်ေနာ့္ကို ကိုယ္လက္အဂၤါေတြ ဆံုးရံႈးသြားမႈအတြက္၊ ေလ်ာ္ေၾကး ဆိုၿပီးေတာ့၊ အဲဒီတုန္းက (ေရႊတက်ပ္သား က်ပ္သံုးေထာင္ေခတ္) ျမန္မာေငြနဲ႔ ေငြေျခာက္ေထာင္ တလံုးတခဲထဲ ေပးတယ္။ ဒါေလ်ာ္ေၾကးအေနနဲ႔ ေပးတာ။ ကိုယ္လက္အဂၤါေတြ ဆံုးရံႈးသြားမႈအတြက္၊ အားလံုး အတြက္ကို။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ တပ္ကထြက္တဲ့အခ်ိန္မွာ၊ တသက္တာ ပင္စင္ေပါ့။ ေသသည္အထိ ပင္စင္ဆိုၿပီး ေပးတယ္။ အဲဒီပင္စင္က တလကို (၁၁၁) က်ပ္ ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္အတြက္ helper(အကူ)ေပါ့။ က်ေနာ္ က ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ဘာမွ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ က်ေနာ္ မေသမခ်င္း helper အတြက္ကို၊ အကူလစာေပးတယ္။ အဲဒီ အကူလစာရယ္ က်ေနာ့္ ေဆးပင္ စင္ရယ္၊ ႏွစ္ခုေပါင္းရင္၊ တလကို က်ေနာ္ (၂၈၀)က်ပ္ေလာက္ရတယ္။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ ကိုမ်ိဳးျမင့္ဟာ ၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီအေရး လူထုအံုၾကြမႈအေရးေတာ္ပံုႀကီးမွာ ဆႏၵျပျပည္သူ ေတြနဲ႔ အတူ လက္တဲြ ပါ၀င္ရင္း၊ေနာက္ပိုင္းမွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ NLD အဖဲြ႔၀င္ ျဖစ္လာခဲ့သလို၊ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ၊ (၁၅) ႏွစ္ေလာက္ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံခဲ့ရတဲ့၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း တဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ က်ေနာ္ဟာ စစ္သားတေယာက္အျဖစ္နဲ႔ေကာ၊ အင္မတန္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကို ေတြ႔ ႀကံဳလာခဲ့ရတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ အနိဌာရံုေတြကို သိလာရတယ္။ တပ္က ထြက္တဲ့ အခ်ိန္မွာေကာ၊ မထြက္ ေသးခင္ အခ်ိန္ကေလးမွာေကာ၊ ငါ တတ္ႏိုင္သမွ် ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရး ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္မယ္လို႔၊ က်ေနာ္ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။ ၁၉၈၈ မွာ ဒီမိုကေရစီေတာင္းဆိုမႈ အေရးေတာ္ပံုႀကီး ျဖစ္လာတယ္။ က်ေနာ္ ပါ ၀င္လာတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ NLD member ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ NLD ရဲ႕ “မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာဟူသမွ် တာ၀န္အရ ဖီဆန္ၾက” ဆိုတဲ့ အာဏာဖီဆန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ က်ေနာ္ ပါသြားတယ္။ ပထမအႀကိမ္ က်ေနာ္ အဖမ္းခံရတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ (၁)လ ၾကာတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပန္လြတ္လာတယ္၊ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပန္အဖမ္းခံရ တယ္။ ေထာင္ (၁၀)ႏွစ္ ခ်ခံခဲ့ရတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ (၈)ႏွစ္ နီးပါး ၾကာခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပန္လြတ္လာတယ္။ အျပင္မွာ (၂၉)ရက္ပဲ ေနရတယ္။ တတိယအႀကိမ္ အဖမ္းခံရတယ္။ (၇)ႏွစ္ က်တယ္။ ေထာင္ထဲမွာ (၇)ႏွစ္နဲ႔ (၄) လ ေနခဲ့ရတယ္။ စုစုေပါင္း က်ေနာ္ ေထာင္ထဲမွာ (၁၅)ႏွစ္ျပည့္ဖို႔ ရက္ပိုင္း အလိုေလာက္ ေနခဲ့ရတယ္။ က်ေနာ္ ႏိုင္ငံေရးထဲ ပါလာၿပီးေတာ့ NLD ကို ၀င္လိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္၊ ေထာင္လည္း က်သြားေရာ၊ က်ေနာ့္ကို ေပးထားတဲ့ ေဆးပင္စင္ေတြ အကုန္လံုးကို ျဖတ္ပစ္လိုက္တာ၊ အခု အခ်ိန္အထိပဲ။ မရေတာ့ဘူး။ သူတို႔ က်ေနာ့္ကို တသက္တာ အခမဲ့ေဆးကုခြင့္၊ ပင္စင္၊ အကုန္ေပးခဲ့တာ မွန္ေပမယ့္၊ သူတို႔နဲ႔ က်ေနာ္ ဆန္႔က်င္ ဘက္ side မွာ ရပ္လိုက္မိတဲ့ အခါက်ေတာ့၊ သူတို႔ က်ေနာ့္ကို ေပးထားတဲ့ ခံစားခြင့္ေတြ အကန္ ရုပ္သိမ္းပစ္ လိုက္တယ္။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ လက္ရိွမွာေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အင္းဒီးယားနားျပည္နယ္ (Indiana State) ဖို႔(တ္)၀ိန္း (Fort Wayne) ၿမိဳ႕မွာ၊ ‘ဒုကၡသည္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး အစီအစဥ္’ (Refugee Resettlement Program) နဲ႔၊ ကိုမ်ိဳဳးျမင့္ ေနထိုင္ေနပါတယ္။ သူ႔အေၾကာင္းကို ဒါရိုက္တာ Nic Dunlop က၊ Burma Soldier အမည္နဲ႔ မွတ္တမ္း ရုပ္ရွင္(documentary film) ရိုက္ကူးခဲ့ပါတယ္။ စစ္တပ္အတြင္းမွာ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြနဲ႔ သူ႔ဘ၀ အေတြ႔အႀကံဳေတြကို မွတ္တမ္းတင္ထားတဲ့ ရုပ္ရွပ္ပါ။
(မွတ္ခ်က္။ ။ ေနာက္ခံစကားေျပာသူက မူရင္းအဂၤလိပ္ဘာသာႏွင့္ ေျပာထားေသာေနရာတြင္ ျမန္မာလိုစကား ေျပာႏွင့္ အစားထိုးထားၿပီး၊ ကိုမ်ိဳးျမင့္ ကိုယ္တိုင္က ျမန္မာလို ေျပာဆို ပါ၀င္ရိုက္ကူးထားသည့္ မိနစ္ (၇၀) ၾကာ Burma Soldier မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ အစအဆံုးကို၊ http://vimeo.com/21435257 တြင္၊ download လုပ္ၿပီး ၾကည့္ရႈႏိုင္ပါသည္။
Burma Soldier ကို New York ၿမိဳ႕ Break Thru Films Production မွ ရိုက္ကူးၿပီး၊ ဒါရိုက္တာမ်ားမွာ Nic Dunlop, Annie Sundberg, Rick Stern ႏွင့္ A LeBrocquy တို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။ ထုတ္လုပ္သူက Julie LeBrocquy ျဖစ္ပါသည္။
ဤ http://vimeo.com/21435257 တြင္၊ JOIN THE CLANDESTINE RELEASE INTO BURMA - THE PRODUCERS OF BURMA SOLDIER OFFER YOU THE FILM IN BURMESE HERE FREE TO STREAM AND DOWNLOAD - PLEASE PASS TO ALL BURMESE IN AND OUTSIDE OF BURMA ဟု ေဖၚျပထားပါသည္။ “ဤမွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသို႔ လွ်ိဳ႕၀ွက္စြာတင္သြင္းေနေသာ လႈပ္ရွားမႈတြင္၊ သင္လည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ပါ။ Burma Soldier ထုတ္ လုပ္သူမ်ားက ျမန္မာဘာသာႏွင့္ ဤမွတ္ တမ္းရုပ္ရွင္ကို၊ အခမဲ့ download လုပ္ခြင့္ျပဳၿပီး၊ ဆက္ၿပီး ျဖန္႔ေပးၾကဖို႔၊ ေမတၱာရပ္ခံလိုက္ပါသည္။ ျမန္မာ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အားလံုးဆီ၊ ျဖန္႔ခ်ိေပးၾကပါ” ဟု အဓိပၸါယ္ ရပါသည္။)
ကိုမ်ိဳးျမင့္။ ။ က်ေနာ္ ဒီ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္လာတယ္။ (၂၀၀၈ ဇြန္လ ၂၄ ရက္တြင္၊ ထိုင္း ႏိုင္ငံ တပ္(ခ္)ခရိုင္ (Thak Province)၊ အံုးဖ်ံရြာအနီး “အုံးျပန္႔ ဒုကၡသည္စခန္း” (Umpiem Mai Refugee Camp) မွ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အင္းဒီးယားနားျပည္နယ္ (Indiana State) ဖို႔(တ္)၀ိန္း (Fort Wayne) ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရိွလာခဲ့သည္.) အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ က်ေနာ္ တျပားမွလည္း tax (အခြန္) မေဆာင္ဖူး ဘူး။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြက္လည္း က်ေနာ္ ဘာအလုပ္မွ လုပ္မေပးခဲ့ဖူးဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ ေရာက္တဲ့ လက စၿပီးေတာ့၊ က်ေနာ့္ကို social supplemental income (လူမႈေရးအရ အေထာက္အကူျပဳ၀င္ ေငြ) ေခၚတဲ့ ေထာက္ပံ့ေၾကးေငြ တလကို ေဒၚလာ ၆၇၄ ေဒၚလာ ေပးထားတယ္။ အဲဒီ ၆၇၄ ေဒၚလာက က်ေနာ့္တေယာက္ထဲ အတြက္ဆို ေလာက္တယ္။ ဆိုေတာ့၊ က်ေနာ္ တခ်ိန္တုန္းက ကိုယ္လက္အဂၤါေတြပါ အဆံုးရံႈးခံၿပီးေတာ့၊ စြန္႔လႊတ္ခဲ့ၿပီးေတာ့ လုပ္ခဲ့ရတဲ့ တပ္မေတာ္က၊ တကယ့္တကယ္မွာ အေတြးအေခၚအရ က်ေနာ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ၊ က်ေနာ့္ကို ရန္သူလို႔ သတ္မွတ္လိုက္ၿပီး အကုန္ ျဖတ္ေတာက္ လိုက္တယ္။ က်ေနာ္ ဘာတခုမွ လုပ္မေပးခဲ့ဘူးတဲ့ အက်ိဳးမျပဳေပးခဲ့ဘူးတဲ့၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အေမရိကန္ျပည္သူေတြက၊ က်ေနာ့္ကို တလကို ၆၇၄ ေဒၚလာ ေပးထားတယ္။ က်ေနာ္က ဒါကို ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီး ေတာ့ ေတြးၾကည့္တဲ့အခါမွာ၊ က်ေနာ့္ေခါင္းထဲမွာ ေတြးစရာေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာတယ္။ တျခားတပ္မေတာ္ သားေတြကို က်ေနာ္ ေျပာျပခ်င္တာက၊ စစ္သားတေယာက္ အေနနဲ႔ကေတာ့ အထက္ကေပးတဲ့အမိန္႔ကို နာခံ ရမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ စစ္သားဆိုေပမယ့္၊ စစ္သားကလည္း လူသားပဲ။ လူသားတေယာက္အေနနဲ႔ လူသားရဲ႕ ႏွလံုးသား၊ လူသားရဲ႕သိမ္ေမြ႔တဲ့စိတ္ကေတာ့ လူသားတိုင္းမွာ ရိွတာပဲ။ အဲဒီေတာ့၊ အထက္ကေန ၿပီးေတာ့ “မင္း စစ္သား၊ အမိန္႔နာခံရမယ္၊ ဒါ လုပ္ဆိုတိုင္း လုပ္ရမယ္” ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးကေတာ့၊ မသင့္ေတာ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။ ခိုင္းလိုက္တဲ့ အမိန္႔ဟာ မသင့္ေတာ္ဘူး၊ မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ ထင္ရင္၊ အာဏာဖီဆန္ခြင့္ ရိွတယ္။ အဲဒီ အာဏာဖီဆန္ခြင့္အတြက္ ရမယ့္ အက်ိဳးရလဒ္ကေတာ့ ေထာင္ထဲေတာ့ ေရာက္မွာပဲ။ စစ္စည္း ကမ္းအရေတာ့ အေရးယူခံရမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္၊ ကိုယ္ဟာ ျပည္သူလူထုအေပၚမွာ မတရားသျဖင့္ မလုပ္ခဲ့တဲ့ စစ္သားတေယာက္၊ ျပည္သူလူထုအက်ိဳးစီးပြားဘက္က ရပ္ၿပီးေတာ့၊ စစ္တပ္ကေန ေပးလာခဲ့တဲ့ အမိန္႔ဟာ၊ မတရားဘူးထင္ရင္ အာခံခဲ့တဲ့ စစ္သားတေယာက္အျဖစ္နဲ႔၊ အခုအခ်ိန္မွာ တိုင္းျပည္အတြက္ လူထုအတြက္ ၀င္ရပ္ေပးလိုက္တာဟာ၊ တခ်ိန္က်ရင္ တိုင္းျပည္မွာ တပ္မေတာ္သားေကာင္း တေယာက္အေနနဲ႔၊ တခ်ိန္တုန္း က လူထုဘက္က ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ တပ္မေတာ္သားတေယာက္အေနနဲ႔၊ သူဟာ လူထုရဲ႕မိတ္ေဆြ လူထုရဲ႕ခ်စ္သူ အျဖစ္နဲ႔ေတာ့ သူ႔သမိုင္းမွာ တင္က်န္ခဲ့မွာပဲ။
ဦးေရာ္နီညိမ္း။ ။ တပ္မေတာ္(ၾကည္း) စစ္ေျမျပင္အင္ဂ်င္နီယာတပ္ရင္းတရင္းရဲ႕ တပ္ခဲြတခဲြမွာ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ရင္း၊ ၁၉၈၄ စီစီ၀မ္-တာပန္ တိုက္ပဲြမွာ၊ ကိုယ္လက္အဂၤါေတြ ဆံုးရံႈးခဲ့သူ၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ပါတီ၀င္ အျဖစ္နဲ႔ ေထာင္ဒဏ္(၁၅)ႏွစ္ က်ခံခဲ့ရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ျဖစ္ခဲ့သူ၊ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ရဲ႕ စစ္သည္ေဟာင္း ကိုမ်ိဳးျမင့္ကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။ က်ေနာ္ ေရာ္နီညိမ္း ပါ။
source by : http://www.voanews.com
