ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လႊတ္ေတာ္ ၃ ရပ္စလုံးရဲ႕ ပထမဆုံးအႀကိမ္ စည္းေ၀းပြဲေတြကုိ ဒီကေန႔ မနက္မွာ စတင္ခဲ့ၿပီး ဥကၠ႒နဲ႔ ဒု-ဥကၠ႒ေတြကုိ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒အတြက္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရေရႊမန္းနဲ႔ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ခင္ေအာင္ျမင့္ကုိ ေရြးခ်ယ္လုိက္ၾကၿပီး မနက္ျဖန္မွာ သမၼတေလာင္း ၃ ေယာက္ရဲ႕ အမည္စာရင္းေတြကုိ တင္သြင္းၾကဖုိ႔လည္း ရွိေနပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ကေန ဆက္သြယ္ စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ဒီကေန႔မနက္ ၈ နာရီ ၅၅ မိနစ္မွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့အတုိင္း လႊတ္ေတာ္ ၃ ရပ္စလုံးကုိ တၿပိဳင္တည္း က်င္းပခဲ့ၾကတာပါ။ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ေတြအတြက္ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း အမည္စာရင္းေတြ တင္သြင္းၿပီး သက္ဆုိင္ရာ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးအတြက္ ဥကၠ႒ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း တြံေတး၊ ေကာ့မႉး၊ ကြမ္းၿခံကုန္း ၿမိဳ႕နယ္ေတြကုိ ကုိယ္စားျပဳၿပီး အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အတြက္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ ခံထားရတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ေဇကမၻာ ဦးခင္ေရႊက ေျပာျပပါတယ္။
“အစီအစဥ္က မနက္ပုိင္းမွာ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ သီးျခား အစည္းအေ၀း လုပ္တယ္။ လုပ္ၿပီးေတာ့မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ပထမ သဘာပတိ ေရြးတယ္။ သဘာပတိကေန ဥကၠ႒ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေရႊမန္းကို ေရြးတင္တယ္။ ေနာက္ ဒု-ဥကၠ႒ နႏၵေက်ာ္စြာကို ေရြးလုိက္တယ္။ ေနာက္ ဒီဘက္က အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္က ပထမ သဘာပတိ ေရြးတယ္။ သဘာပတိကတဆင့္ အားလုံးရဲ႕ဆႏၵနဲ႔ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ခင္ေအာင္ျမင့္ကုိ ဥကၠ႒ ေရြးတယ္။ ေနာက္ ဦးျမတ္ၿငိမ္းဆုိတာ ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ုံးရဲ႕ ၫႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္၊ Retired ေပါ့၊ သူ႔ကိုက ဒု-ဥကၠ႒ ေရြးလုိက္တယ္။
“ၿပီးေတာ့မွ ညေန ၃ နာရီခြဲမွာ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ႀကီးကို ဆက္က်င္းပတယ္။ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ မနက္ျဖန္မွာ ဒု-သမၼတ ၃ ဦးေပါ့၊ ေရြးဖို႔အတြက္ အတည္ျပဳတယ္။ ဒါပါပဲ။”
မနက္ျဖန္မွာ ကုိယ္စားလွယ္ အမည္စာရင္းေတြ တင္သြင္းၾကမယ္ေပါ့၊ ဒု-သမၼတ။
“ဟုတ္ကဲ့၊ ဒု-သမၼတ၊ တပ္မေတာ္က ၁ ေယာက္၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ၁ ေယာက္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္က ၁ ေယာက္၊ တင္သြင္းၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္းကေတာ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ျဖစ္သြားတာေပါ့။
“ဟုတ္ကဲ့၊ ဥကၠ႒ ျဖစ္သြားပါတယ္။”
ဒီေန႔ အစည္းအေ၀း ထုိင္ၾကတာ တၿပိဳင္တည္း အကုန္ စုထုိင္ၾကတာလား။
“ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္က အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္။ ခန္းမခ်င္း မတူပါဘူး။ ၿပီးေတာ့မွ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က်မွ ေပါင္းထုိင္ၾကတာပါ။ အေဆာက္အဦးႀကီးက အႀကီးႀကီးပဲ။ အေဆာက္အဦးေပါင္း ၃၁ လုံးေတာင္ ရွိပါတယ္။ စားေသာက္တဲ့ အခန္းေတြေရာ၊ Theatre ႀကီးေတြေရာ၊ အစံုေပါ့၊ ေဟာခန္းေတြေရာ၊ ေရးရာေကာ္မတီ အခန္းေတြေရာ၊ အမ်ားႀကီးပါပဲ။”
ဒီေန႔ တက္ၾကတဲ့အထဲမွာ ကုိယ္စားလွယ္ အားလုံး စုံစုံလင္လင္ တက္တယ္ေပါ့၊ တေယာက္မက်န္။
“၁၀၀% တက္ပါတယ္။”
မနက္ျဖန္ အစည္းအေ၀းက ဘယ္အခ်ိန္ စၾကမလဲခင္ဗ်။
“၁၀ နာရီမွာ စပါမယ္။”
အန္ကယ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ ပထမ Session က ဘယ္ေလာက္ၾကာမယ္ ေျပာလဲ၊ ဒီေန႔ ေျပာၾကတဲ့ အထဲမွာ အဲဒါေတြေရာ ပါလားခင္ဗ်။
“ပထမ Session ဆုိတာ။”
အခု က်င္းပေနတာ ေတာက္ေလွ်ာက္ ဘယ္ေလာက္ ၾကာသြားမလဲ၊ ဘယ္ႏွစ္ရက္ ၾကာသြားမလဲ။
“အဲဒါ ဘာမွ မေျပာေသးပါဘူး။”
မနက္ျဖန္ လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ဒု-သမၼတ ၃ ေယာက္ကို ကုိယ္စားလွယ္ အမည္စာရင္း တင္သြင္းၾကမယ္ေပါ့။ တျခားေရာ။
“တင္သြင္းၿပီးေတာ့ ဆက္ၿပီး ေရြးၾကမယ္နဲ႔တူတယ္၊ ၾကည့္ရတာ။ အဲဒါအထိေတာ့ မေရာက္ေသးပါဘူး။ မေဆြးေႏြးေသးပါဘူး။”
သမၼတကို အတည္ေရြးဖို႔အတြက္က ဘယ္ေန႔ျဖစ္မယ္ဆုိတာ မသိေသးဘူးေပါ့။
“မသိေသးပါဘူး။ မနက္ျဖန္လည္း ျပတ္ရင္ ျပတ္သြားမွာပါ။”
ဒါဆုိရင္ တျခား သမၼတ ေရြးၿပီးမွပဲ ေကာ္မတီ ဖြဲ႕တာတုိ႔၊ အစိုးရအဖြဲ႕ ဖြဲ႕တာတုိ႔ ျဖစ္မယ္ထင္တယ္ေနာ္။
“အဲဒါေတြ ဆက္ျဖစ္မယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း အျမန္လုပ္တာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္၊ ႏုိင္ငံေတာ္က။”
အန္ကယ့္အထင္အရေတာ့ ဒီကိစၥက ျမန္ျမန္ေလး သူတုိ႔ လုပ္ၾကလိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္ေပါ့။
“ဟုတ္ကဲ့၊ ေသခ်ာပါတယ္။ ျမန္ျမန္ လုပ္ၾကပါလိမ့္မယ္။”
ဒီေန႔ ဘယ္ႏွစ္နာရီေလာက္ ၾကာသြားလဲ၊ အစည္းအေ၀းက။
“ညေန ၄ နာရီေလာက္မွာ အားလုံး ၿပီးကုန္ပါတယ္။”
အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဇကမၻာ ဦးခင္ေရႊ ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ေတြ နည္းတူ တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ စည္းေ၀းပြဲေတြကုိလည္း ျပည္နယ္၊ တုိင္း ေဒသႀကီး ၁၄ ခုက ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြမွာ ဒီကေန႔မနက္ ၈ နာရီ ၅၅ မိနစ္မွာ တၿပိဳင္တည္း က်င္းပၿပီး တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒နဲ႔ ဒု-ဥကၠ႒ေနရာေတြ ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခဲ့ၾကတဲ့အေၾကာင္း RNDP ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ား တုိးတက္ေရးပါတီက ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ေျမ ၂ ကေန ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္ခံထားရတဲ့ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးဖုိးမင္းက ေျပာျပပါတယ္။
“ဒီေန႔ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒နဲ႔ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ေရြးတာပါ။ အဲဒီမွာ သဘာပတိ ေရြးၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အေရြးခံတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ အားလုံး သဘာပတိ ေရွ႕ေမွာက္မွာပဲ က်မ္းက်ိန္ၾကပါတယ္။ က်မ္းသစၥာဆုိတယ္။ ေနာက္မွ သဘာပတိက အဲဒါၿပီးရင္ ဥကၠ႒ကို မဲနဲ႔ေရြးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒု-ဥကၠ႒ကို မဲနဲ႔ေရြးတယ္။ ဥကၠ႒နဲ႔ ဒု-ဥကၠ႒ကုိ ေရြးတယ္။ ဒါပါပဲ။ ဥကၠ႒ကို ႀကံ့ခုိင္ေရးပါ၊ ဒု-ဥကၠ႒လည္း ႀကံ့ခုိင္ေရးကပါ။”
တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ စည္းေ၀းပြဲေတြကုိ ဒီေန႔ က်င္းပၿပီးစီး သြားေပမဲ့လည္း ေနာက္ေန႔ေတြမွာ ဘာဆက္လုပ္ရမယ္ ဆုိတာေတာ့ လႊတ္ေတာ္ စည္းေ၀းပြဲ က်င္းပၿပီးစီးသြားတဲ့အထိ ကုိယ္စားလွယ္ေတြကုိ အေၾကာင္းၾကားထားျခင္း မရွိေသးပါဘူး။
“ေနာက္ေန႔ အစီအစဥ္ကေတာ့ မသိေသးဘူး။ ေနာက္ေန႔ အစီအစဥ္ေတာ့ သူတုိ႔ ေနာက္မွပဲ အဆက္အသြယ္ လုပ္လိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။”
ရခုိင္ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးဖုိးမင္း ေျပာျပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရခုိင္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္စည္းေ၀းပြဲကုိေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေတာ္ ခန္းမမွာ က်င္းပခဲ့တာျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္က ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ RNDP ပါတီက ကုိယ္စားလွယ္ ၁၈ ေယာက္တုိ႔ အပါအ၀င္ ေရြးေကာက္ခံ ကုိယ္စားလွယ္ အားလုံး ၄၇ ဦး တက္ေရာက္ခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္ စည္းေ၀းပြဲကုိေတာ့ အရင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အဦး ေနရာမွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ပဲခူးတုိင္း ေဒသႀကီး စည္းေ၀းပြဲကုိေတာ့ တရား႐ုံးေဘးနားက ပဲခူးတုိင္း ႐ုံးအတြင္းမွာ က်င္းပခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
တုိင္းေဒသႀကီးေတြ အားလုံးကုိ ရခုိင္တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္စည္းေ၀းပြဲလုိပဲ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒နဲ႔ ဒု-ဥကၠ႒တုိ႔ကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ကုိယ္စားလွယ္ေတြ က်မ္းသစၥာ က်ိန္ဆုိၿပီးတာနဲ႔ စည္းေ၀းပြဲကို ခပ္ေစာေစာပုိင္းမွာပဲ က်င္းပ ၿပီးစီးသြားတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ေရြးခ်ယ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကုိယ္စားလွယ္ေတြကုိ ခုခ်ိန္ထိ တစုံတရာ အသိေပး အေၾကာင္းၾကားျခင္း မရွိေသးေပမဲ့ တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ အားလုံးနီးပါးမွာ စစ္တပ္က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေပးထားတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ အမ်ားစု အႏုိင္ရထားတဲ့အျပင္ စစ္တပ္ကုိယ္စားလွယ္ ၂၅% ကလည္း ရွိေနျပန္ေတာ့ စစ္တပ္ကုိ လုိလားသူ၊ ဒါမွမဟုတ္ စစ္အစုိးရ အတြင္းက အရာရွိေဟာင္းေတြပဲ ေရြးခ်ယ္ခံရလိမ့္မယ္လုိ႔ အမ်ားစုက ယူဆထားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပါလီမန္ ၃ ရပ္စလုံးအတြက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေနရာ စုစုေပါင္း ၁,၅၃၇ ဦးရွိတဲ့ အထဲက ၁,၁၅၄ ဦးကုိ ႏုိ၀င္ဘာ ၇ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကတာျဖစ္ၿပီး က်န္ ၃၈၈ ဦး၊ ဒါမွမဟုတ္ အမတ္ေနရာ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၂၅% နဲ႔ ညီမွ်တဲ့ ဦးေရကေတာ့ စစ္တပ္က တုိက္႐ုိက္ေရြးခ်ယ္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ စုစုေပါင္း ၄၉၃ ဦးထဲမွာ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီက အမတ္ေနရာ ၃၈၈ ေနရာ၊ ဒါမွမဟုတ္ အမတ္ေနရာ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၇၇% ေက်ာ္ကုိ အႏုိင္ရထားတာ ျဖစ္တဲ့အျပင္ စစ္တပ္က တုိက္႐ုိက္ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ အမတ္ ၂၅% လည္း ရွိေနေသးတဲ့အတြက္ က်န္ အတုိက္အခံ ပါတီေတြအတြက္ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္း နည္းလြန္းတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံေရး အကဲခတ္ေတြက သုံးသပ္ ေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။
