ေအာင္ဆန္း (သို႔မဟုတ္) အ႐ိုင္း

( ၁ )

သူ၏ေအာက္မွ လူထုႀကီးသည္ စည္းကမ္းေသ၀ပ္ျခင္း အတန္ငယ္ကင္းမဲ့စြာ နားေထာင္လ်က္ရွိ၏။
လူထုႀကီးသည္ စူးစိုက္ျခင္းမရွိ။ တခ်ဳိ႕ကျပံဳးရယ္၍ ေန၏။
ေနာက္နား႐ွိ လူထုအစိပ္အပိုင္းတခုကား အခ်င္းခ်င္းေခါင္းခ်င္းကပ္ကာ တီးတိုးေျပာေနၾက၏။
သို႔ေသာ္ ပ်က္ရယ္ျပဳျခင္းကားမရွိ။ ေလးစားျခင္းသည္ အားလံုး၌ တညီတၫြတ္တည္း ရွိ၏။

အစိမ္းေရာင္ ကတၱီပါကားႀကီးသည္ သူ႔ကုိေနာက္ကားခံ၍ ထား၏။ ကားလိပ္ႀကီးမွာ ဘာ႐ုပ္ပံု ေတာေတာင္ မွ ျခယ္လွယ္ထားျခင္း မရွိ။ ပကတိ ပိန္းေျပာင္ေျပာင္ျဖစ္၏။ ကတၱီပါကားသည္ အျခား ဘာအဓိပၸါယ္ကိုမွ် ထူးထူးေထြေထြ မေဖၚျပ။ သို႔ေသာ္ မႈိင္းညိဳ႕ျခင္း တခုကိုသာ ရဲ၀ံ့စြာေဆာင္၍ေနသည္။

သူသည္ စိမ္းညိဳေသာကားႀကီး၏ ေရွ႕စင္ျမင့္ ဇာတ္ခံုေပၚ၌ ရပ္ကာ စကားေျပာ၍ ေနသည္။ သူသည္ ဗမာ ပထ၀ီေျမႀကီးမွ ဗမာ ၀ါဂြမ္းျဖင့္ ရက္လုပ္သည့္ ပင္နီဖ်င္ၾကမ္းႀကီးကို ၀တ္ထား၏။ လံုခ်ည္မွာ နီရဲေသာ ေရႊေတာင္ ပိုးလံုခ်ည္ျဖစ္၏။ ေခါင္းမွာ ပြေယာင္းေယာင္းႏွင့္ မေသသပ္။ မ်က္ႏွာ အသြင္အျပင္မွာ အပူပိုင္း ေဒသ အီေကြတာေပၚရွိ ကၽြန္းစုမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေသာ မြန္ဂိုလီယံအႏြယ္ လူရိုင္းမ်က္ႏွာႏွင့္ တူ၏။ သို႔မဟုတ္ ေတာင္ေပၚ ခ်င္းတေယာက္ႏွင့္လည္းတူ၏။

တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား လူလတ္တန္းစား၏ လကၡဏာျဖစ္ေသာထည္၀ါျခင္း ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ျခင္းတို႔ သည္ သူ႔တြင္ လံုး၀မခိုေအာင္း။ လမ္ေပၚတြင္ ေနရာတကာေတြ႕ျမင္ႏိုင္ေသာ သာမန္ဆင္းရဲသား တဦးႏွင့္ သာတူ၏။ လူထုထဲမွ သူတဦး၏ အသြင္အျပင္မ်ဳိးသာျဖစ္၏

သူသည္လက္ႏွစ္ဖက္ကို ေဘးသို႔ကား၍လႈပ္ကာလႈပ္ကာ စကားေျပာ၏။ သူ၏စကားလံုးမ်ားကား ေျပျပစ္ ျခင္းမရွိ။ ေခ်ာေမြ႕ျခင္းမရွိ။ သို႔ေသာ္ အတြင္း၌ကား အနက္ပါ၏။

သင္ပ႒မဦးဆံုး ေတြ႔ျမင္ေသာေအာင္ဆန္း၏ ပံုပန္းကိုေရးျပပါဆိုလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္သည္ သည္ပံုကိုေရးျပမည္္ျဖစ္ေပသည္။

ထိုအခါကား ၁၉၃၆ - ခု၊ ပ႒မဆံုး က်င္းပအပ္ေသာ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား ညီလာခံႀကီးကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဂ်ဴဗလီေဟာခန္းမတြင္ ဆင္ယင္ေသာအခါ ျဖစ္ေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္ အထက္တန္း ေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားလ်က္ရွိရာ နယ္မွ ေက်ာင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအျဖစ္ ေက်ာင္းသား ညီလာခံသို႔ တက္ေရာက္စဥ္ ေအာင္ဆန္း စကားေျပာသည္ကိုေတြ႔ျမင္ရျခင္းျဖစ္ေပသည္။

၁၉၃၆- ခု၊ သပိတ္ေမွာက္ကိစၥ ေတာက္ေလာင္ေတာ့မည့္ဆဲဆဲ၊ မီးခိုးေရာင္အူေနသည့္အခိုက္၊ `ေအာင္ဆန္း´ အမည္ကုိ သတင္းစာမ်ားတြင္ ဖတ္ရေသာအခါ သူ႔ကို သိခ်င္ေသာစိတ္ ထက္သန္ခဲ့သည္။ ထိုအခါ ေအာင္ဆန္းမွာ တကၠသိုလ္ သမဂၢအသင္း၏ ေႄကြးေၾကာ္သံျဖစ္ေသာ အိုးေ၀မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ ျဖစ္၏။ ကၽြန္ေတာ္မွာ စာေပ၀ါသနာပါသူျဖစ္ရာ ေအာင္ဆန္းကို အိုးေ၀မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ အျဖစ္ စိတ္၀င္စား၏။ အားက်၏။ သူ႔အေၾကာင္းကုိ သိခ်င္၏။ ေတြ႔ဖူးခ်င္၏။

သို႔ေသာ္ ဂ်ဴဗလီေဟာ ေက်ာင္းသားမ်ားညီလာခံတြင္ သူ၏ ရုပ္သြင္ႏွင့္ သူ စကားေျပာသည္ကို ေတြ႔ျမင္ ၾကားနာရေသာအခါ အထင္ႏွင့္အျမင္ ကြာေနသည္ကို ေတြ႔ရ၏။ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ထားသည္မွာ ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသား၊ ရုပ္ေျဖာင့္၊ ဂိုက္က်၊ စကားေျပာေကာင္းဟု ျဖစ္၏။ အယ္ဒီတာလည္း ျဖစ္သျဖင့္ အေတာ္ အထင္ႀကီးထားေလ၏။

ေတြ႔ရေသာအခါ ရုပ္ကလည္း မေျဖာင့္။ စကားေျပာကလည္း မေျပျပစ္။ သို႔ျဖစ္၍ စိတ္ထဲက မေက်နပ္။

ထိုအခါ ကၽြန္ေတာ္မွာ အရြယ္ႏုနယ္ေသး၍ စိတ္ကူးယဥ္ယဥ္ျဖင့္သာ ေအာင္ဆန္းကို ႐ုပ္ေျဖာင့္ေစခ်င္၊ စကားေျပာ ေကာင္းေစခ်င္ ေန၏။ ထို႔ေၾကာင့္ စိတ္ထဲက မေက်နပ္။

( ၂ )

ေနာက္ ၁ - ႏွစ္ခန္႔ ၾကာေသာအခါ ကၽြန္ေတာ္လည္း တကၠသိုလ္သို႔ ေရာက္၍ေနသည္။ က်ေနာ္ တကၠသိုလ္ ေရာက္သည့္ ၁၉၃၇ - ၃၈ ခုႏွစ္က၊ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ တကၠသိုလ္သမဂၢတြင္ ဒုတိယဥကၠ႒၊ ဗမာႏိုင္ငံ လံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢတြင္ ဥကၠ႒ျဖစ္၏။ ထိုအခါ ကၽြန္ေတာ္သည္ ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ အသိျဖစ္လာ၏။ အသိသာ ျဖစ္ရံုျဖစ္သည္မရင္းႏွီးခဲ့ေပ။

သူႏွင့္ကား ရင္းႏွီး၍မျဖစ္။ သူသည္ ရင္းႏွီး၍ရေသာလူစားမ်ဳိးမဟုတ္။ ႏိုင္ငံေရး အတူတူတြဲဖက္လုပ္လွ်င္ သာ သူႏွင့္ရင္းႏွီးမည္ျဖစ္၏။ တကၠသိုလ္တြင္ေနစဥ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ သမဂၢႏိုင္ငံေရးကိုသာ တဘက္သတ္ မလိုက္။ စာေပ၊ ကဗ်ာလည္း ေရးခ်င္၏။ ဂီတကိုလည္း လိုက္စား၏။ သည္လိုအစံု လုပ္ခ်င္သျဖင့္ သူႏွင့္ မရင္းႏွီးႏိုင္ေပ။ သူကား ႏိုင္ငံေရးသမား သက္သက္ျဖစ္သည္။

ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ ကၽြန္ေတာ့္ကို သခင္ဘဟိန္းက အသိဖြဲ႔ေပးခဲ့၏။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေရး သမားသက္သက္ မဟုတ္သျဖင့္ သူ၏ အသိထက္ လြန္ေျမာက္၍ ရင္းႏွီးေသာအျဖစ္သို႔မေရာက္သြားခဲ့ေပ။

သခင္ဘဟိန္းကား သည္လိုမဟုတ္။ သခင္ဘဟိန္းသည္ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔သူျဖစ္၏။ စာေပကဗ်ာလကၤာ ကိုႏွစ္သက္၏။ ဂီတကိုခ်စ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ခဏႏွင့္ပင္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ကာ သူကြန္ျမဴနစ္ျဖစ္ေန သည့္ ဘ၀အထိပင္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ျခင္းမပ်က္။ ကၽြန္ေတာ္ကား ႏိုင္ငံေရးသမားလည္းမဟုတ္။ သို႔ေသာ္ ခ်စ္ ခင္ရင္းႏွီး၏။ ကိုေအာင္ဆန္းႏွင့္ကား သည္ကဲ့သို႔မဟုတ္။ ကၽြန္ေတာ္စာေရး၀ါသနာ ပါသည္ကုိ ကိုေအာင္ဆန္းသိသည္။ သို႔ရာတြင္ ကၽြန္ေတာ္ေရးခဲ့ေသာ ဒဂုန္မဂၢဇင္းမွရတုပိုဒ္စံု စေသာကဗ်ာမ်ား၊ ၀တၳဳတို၊ ေဆာင္းပါး စသည့္ စာေပမ်ားကို သူအကုန္ ဖတ္ဖူးလိမ့္မည္ မထင္။ ဂရုစိုက္၍ ဖတ္မည့္ လူမ်ဳိးလည္းမဟုတ္။

သို႔ေသာ္ တခါက ကိုဗဟိန္းႏွင့္အတူ သမဂၢအမႈေဆာင္ ေကာ္မတီခန္းတြင္ ပင္းယ မဂၢဇင္း၌ ပံုႏွိပ္ထားေသာ ကၽြန္ေတာ္၏ ေဆာင္းပါး တခုကိုကား ကၽြန္ေတာ့္ေရွ႕တြင္ ဖတ္သည္ကိုေတြ႔ရဖူး၏။ဖတ္ၿပီးလွ်င္ေ၀ဖန္ခ်က္ေပး၏။

ကိုေအာင္ဆန္းသည္လည္း အဂၤလိပ္ - ဗမာ ေဆာင္းပါးရွင္တဦး ျဖစ္ေပသည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရး သားေသာ သူ၏ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ဂႏၳေလာက မဂၢဇင္းတြင္ ဖတ္ဖူးရသည္။ သူသည္ ဗုဒၶဘာသာ တရားေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားကုိ ေရး၏။ ေက်ာင္းသားမ်ား အ၀တ္အစား ၀တ္ဆင္ေရး ျပႆနာကို သူသည္ ဂႏၳေလာကတြင္ ပန္းတေနာ္ ဦးသန္႔ႏွင့္ အျပန္အလွန္ ေရးသည္။ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢအသင္း၏ ေႄကြးေၾကာ္သံ `မ်ဳိးၫႊန္႔´ မဂၢဇင္းတြင္ ပါေသာ သူ၏ `ေလာက၀ိဟာ´ အမည္ရွိ ေဆာင္းပါးတုိ ကေလးကိုကား သေဘာက်ခဲ့၏။ ကမၻာေလာကႀကီးကို ကိုယ္ေတြ႔ပညာ ဗဟုသုတ အျမင္တို႔ကိုေပးေသာ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ဥပမာတင္၍ ေရးသားထားသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ဗမာစာ အေရးညံ့သူ မဟုတ္ေပ။ တိတိက်က် ေရးတတ္၏။ပါဠိကိုမွန္ကန္စြာသံုး၏။

တခါတရံဟာသဥာဏ္ပါ၏။

ပုသိန္ၿမိဳ႕တြင္က်င္းပေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားညီလာခံ၌ သူ၏ ဥကၠ႒မိန္႔ခြန္းတြင္ ကင္းဘဲလ္အစီရင္ခံစာကို `ပညာေရးပူရာဏ္ က်မ္းႀကီးေပတကား…´ ဟု ေျပာင္ေလွာင္ထားသည္မွာသေရာ္ခ်က္ပါေပသည္။

ေက်ာင္းမွထြက္ၿပီး ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးသို႔ ၀င္ေသာအခါ ငတ္ျပတ္၍လား မေျပာတတ္ ဒဂုန္မဂၢဇင္းတြင္ ေရးလိုေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္ကိုေျပာ၏။ ကၽြန္ေတာ္လည္း တိုက္ရွင္တို႔ႏွင့္စီစဥ္၍ လစဥ္ကိုေအာင္ဆန္း ေဆာင္းပါးမ်ားပါေစသည္။

ဒဂုန္မဂၢဇင္းက ကိုေအာင္ဆန္းေရးေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားအတြက္ ေငြခ်ီးျမႇင့္၏။ သူေရးေသာေဆာင္းပါးကား `ႏိုင္ငံေရးအမ်ဳိးမ်ဳိး´ ဟူေသာေဆာင္းပါးျဖစ္သည္။ ဂရိတ္ႏိုင္ငံေရးကအစခ်ီ၍ မ်က္ေမွာက္ဗမာႏိုင္ငံေရး အေျခအေနအထိ ေရး၏။ စာေျပာင္၏။ ဖတ္၍ေကာင္း၏။

သူလည္း ဒဂုန္တြင္ ၾကာၾကာမေရးရ။ မၾကာခင္ ဂ်ပန္ျပည္သို႔ ထြက္သြားသျဖင့္ သူ႔ေဆာင္းပါးလည္း ရပ္၍ သြား၏။ အစိုးရကလည္း ၿငိဳးထား၍လားမေျပာတတ္ ဒဂုန္မဂၢဇင္းမွာ ထိုႏွစ္မွာပင္ ပိတ္ျခင္းခံရရွာေလ သည္။

( ၃ )

သမဂၢဥကၠ႒ျဖစ္ေသာ ၁၉၃၈ - ၃၉ ခုႏွစ္ကသူသည္ ဘီ-အယ္လ္တန္းတြင္ရွိ၍ ပဲခူးေက်ာင္းေဆာင္ အလယ္ ထပ္တြင္ေနသည္။ သူ၏အခန္းသည္ သပ္ယပ္ျခင္းကင္းမဲ့၏။ အခန္းတြင္ စာအုပ္မ်ားျပည့္ႏွက္ေန၏။ စာ အုပ္မ်ားသည္ စားပြဲေပၚတခ်ဳိ႕၊ ဗီဒိုေပၚတခ်ဳိ႕၊ ၾကမ္းျပင္ေပၚတြင္ တခ်ဳိ႕ျပန္႔ႀကဲကာ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ေန ၾက၏။ သူသည္ အင္မတန္ စာဖတ္သူတေယာက္ျဖစ္၏။

သူသည္ ေဒါသႀကီးသူတဦးျဖစ္၏။ သည္လို အမ်ားကထင္၏။ ကၽြန္ေတာ့္အဖို႔ကား ေဒါသႀကီးသည္ မႀကီး သည္ကုိ မသိ။ သူ႔တြင္ စိတ္လိုက္မာန္ပါ စိတ္ေတြရွိသည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ထင္၏။

ႏွစ္ကုိကား အေသအခ်ာ မမွတ္မိေတာ့။ သပိတ္ေမွာက္ ႏွစ္လည္အထိမ္းအမွတ္ပြဲတခု တကၠသိုလ္သမဂၢ တြင္ က်င္းပ၏။ ပရိသတ္ထဲကထ၍ ေ၀ဖန္စကားမ်ား ေျပာၾက၏။ ထိုသို႔ ေျပာၾကသည့္အထဲတြင္ စစ္ကိုင္း ေက်ာင္းေဆာင္မွ ကုလားေက်ာင္းသားတဦးက ဥကၠ႒ေဟာင္း မစၥတာရာရွစ္ကုိေ၀ဖန္ရာ၌ အေတာ္ထိခိုက္ ေသာ အျပစ္ေတြကို ထုတ္ေဖၚေျပာေလသည္။ ကုလားေက်ာင္းသားေျပာသည့္ စကားမ်ားသည္ အေျခခိုင္ သည္ မခိုင္သည္ကုိကား မမွတ္မိေတာ့ေပ။ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ မစၥတာရွာရွစ္အတြက္ ေဒါပြကာထိုကုလား ကို ႀကိမ္းေမာင္း၍ `ရဲရင္ထြက္´ စေသာ စေသာ အသံုးမ်ဳိးသံုး၏။ လက္သီးဆုပ္ကာ ကုလားအပါးသို႔ တိုး၍ သြား၏။ ေဘးက ေက်ာင္းသားမ်ားက ၀ိုင္း၍ ဆြဲထားရေလ၏။

သူသည္ ေဒါသေၾကာင့္ ဆတ္ဆတ္တုန္လ်က္ ရွိေလသည္။

ကုလား-ဗမာ အဓိက႐ုဏ္းအၿပီး ေဒါက္တာဗေမာ္၏ တကၠသိုလ္ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအဆိုၾကမ္းကို သမဂၢက ျငင္းပယ္လိုက္သည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ညိဳျမအမွဴးရွိေသာ ေက်ာင္းသားတစုကမေက်နပ္သျဖင့္ သမဂၢကို အယံုအၾကည္မရွိ အဆိုတင္သြင္း၏။ ထုိအစည္းအေ၀း၌ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ညိဳျမကိုေဒါပြကာ ဥကၠ႒ ကုလားထိုင္မွေန၍ ညိဳျမအတင္းကို အေတာ္ေျပာလိုက္ေလသည္။

သည္လို စိတ္လိုက္မာန္ပါ ေျပာၿပီးေနာက္ တပါတ္ေလာက္ ၾကာေသာအခါ၊ ထိုေန႔က ေအာင္ဆန္းက ညိဳျမ အား႐ႈံ႕ခ်ေသာ စကားမ်ားကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကာ္ျငာစာကုိ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းေဆာင္ အသီးသီး တြင္ ထြက္ေပၚ၍ လာေလသည္။

တကၠသိုလ္တြင္ ရွိစဥ္က ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ၿပံဳးေသာ မ်က္ႏွာထားကို ထားခဲ၏။

သူ၏မ်က္ႏွာထားသည္ သုန္မႈန္၏။ တခါေတြ႔ဖူးေသာသူကို ေနာက္တခါေတြ႔လ်င္ ႏႈတ္ဆက္ခ်င္မွဆက္၏။ သူ႔ကုိသိသူက ျပံဳးျပေသာ္လည္း သူသည္ တံု႔ျပန္၍ျပံဳးခ်င္မွျပံဳး၏။ ဥကၠ႒ျဖစ္သျဖင့္သူ႔ကိုကား ေက်ာင္းသား တိုင္းကသိၾက၏။ သူကလည္း အစဥ္လိုလို ႏိုင္ငံေရးကိုသာ ေတြးေနဟန္တူ၏။ ဗမာျပည္၏ လြတ္လပ္ေရး အတြက္ စိတ္ပူပံုရ၏။ ထို႔ေၾကာင့္သူသည္သုန္မႈန္လ်က္ရွိေနသည္။

သူစကားေျပာလ်င္လည္း ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းကိုသာ ေျပာသည္။ သူေျပာေနစဥ္ ေဘးရွိလူမ်ားက နား ေထာင္ေနရသည္။ ေဘးကလူမ်ား၏ စကားကုိသူမၾကား။ သူေျပာခ်င္တာေတြကိုသာ စြပ္၍ေျပာေနတတ္ သည္။

( ၄ )

တခါကရန္ကုန္ကိုဂ်ပန္တို႔သိမ္းပိုက္စအခ်ိန္။

၀ိတိုရိယရိပ္သာရွိ အိမ္တအိမ္တြင္ သခင္ျမႏွင့္ရဲေဘာ္မ်ား ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္မွာလည္း ေတာကေရာက္ကာစျဖစ္သည္။ ဧည့္ခန္းရွိစႏၵယားတြင္ ကၽြန္ေတာ္က ထိုင္ကာတီးေန၏။ ေဘးမွသခင္စံေ၀ ႏွင့္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား အခ်ဳိ႕က၀ိုင္း၍ သီခ်င္းလိုက္ဆိုလ်က္ရွိ၏။ ဘီ-အိုင္-ေအ သမားမ်ားမွာ ဂီတ အင္မတန္ ငတ္ေန၍ သီခ်င္းသံကုိ ေတာင့္တေနသျဖင့္ အတင္းတီးခိုင္းၾက၏။ စႏၵယားမွာ အသံေတြပ်က္ ေန၏။

ခ်စ္ခင္မွာလား၊ၾကင္မွာလားခင္ခင္ရယ္။

ခ်စ္သဲႏြယ္၊

အဟုတ္ကိုခ်စ္ေတာ့မယ္

ခင္ရယ္ၾကင္မယ္…

၀ိုင္း၍ဆိုေနၾကရာမွ သည္ေနရာသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ကိုေအာင္ဆန္းသည္ ေဂါက္ - ေဂါက္ - ေဂါက္ - ေဂါက္ႏွင့္ တဘက္က ေလွ်ာက္လာကာ စႏၵယားအပါးတြင္ လက္ေထာက္ကာ ရပ္လ်က္…

`ေဟ့…ရပ္ၾက။ ခုလိုအခါမ်ဳိးမွာ ရဲစိတ္ရဲမာန္ တက္ေစမယ့္ ရဲတင္းသံတုိ႔ကိုသာ ဆိုရမယ္ဗ်။ ဒီခ်စ္မယ္ၾကင္မယ္သီခ်င္းမ်ဳိးကမဟန္ဘူး…´။

႐ုတ္တရက္ေၾကာင္၍ ကၽြန္ေတာ္သည္ စႏၵယားကို ေခတၱရပ္လိုက္၏။

သူသည္ သူေျပာခ်င္တာ ေျပာၿပီး၍ ထြက္သြားေလသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ဆက္လက္သီဆိုုကာ က်န္ရစ္ခဲ့ၾကသည္။ သူကား သည္လိုလူစားမ်ဳိး။

သမဂၢဥကၠ႒ ကိုလွေမာင္ (ယခုသံအမတ္)၏ လက္ထပ္ပြဲသည္ ဘီ-အိုင္-ေအေခတ္၌ ေရႊေတာင္ၾကားတြင္ က်င္းပသည္။ သူ၏လက္ထပ္ပြဲသည္ ဘီအိုင္ေအသမားမ်ားတြင္ ပ႒မဦးဆံုးျဖစ္၏။ လက္ထပ္ပြဲၿပီးေသာအ ခါ ဧည့္ခန္းေဆာင္တြင္ မိတ္ေဆြမ်ားစု႐ံုးကာေနၾက၏။ စႏၵယားဆရာတဦးကတီးကာ ေဖ်ာ္ေျဖလ်က္ရွိ သည္။

သည္အတြင္း ကုိေအာင္ဆန္းသည္ စႏၵယားဆရာကိုရပ္ေစကာ ကၽြန္ေတာ့္ကိုလူၾကားထဲမွ အတင္းဆြဲေခၚ၍ သီခ်င္းတပုဒ္ကုိတီးေစ၏။ သူသည္ စႏၵရားကိုလက္ေထာက္ကာ မရတရျဖင့္လိုက္ဆိုေန၏။ တီးေသာ သီခ်င္းမွာ `ကၪၥန´သီခ်င္းပင္ ျဖစ္၏။ ေတးဆံုးလွ်င္ လက္ခုပ္တီးကာေနာက္တပုဒ္တီးခုိင္းျပန္၏။

တခါက ဂ်ပန္ေခတ္ ၀န္ႀကီးတဦး၏ ထမင္းစားပြဲတြင္ သူလာ၏။ ထမင္းစားပြဲ စမည္ျပဳေသာအခါ သူ႔ကို စစ္ ေသနာပတိဟု အားလံုးက ေလးစားေသာအားျဖင့္ ထမင္းစားခန္းႀကီးထဲသို႔ သူ႔ကို အရင္၀င္ေစ၏။ ဧည့္ သည္မ်ားကား အ၀တြင္ရပ္၍ သူ႔အ၀င္ကို ေစာင့္လ်က္ေနၾကသည္။ သူသည္ စစ္၀တ္စစ္စားႏွင့္ ၀င္လာကာ ႐ုတ္တရက္၊ စားပြဲထိပ္ ကုလားထိုင္တြင္ ၀င္ထိုင္လိုက္ၿပီး ဇတ္ကနဲ ဘယာေၾကာ္တတံုးကို ယူစားလိုက္ ေလ၏။

သူ ထမင္းစားေနစဥ္ ဧည့္သည္၀င္လာလို႔လည္း ဗမာဧည့္၀တ္ထံုးစံအရ ထမင္းစားပါအံုးလားဟု ေခၚခ်င္မွ ေခၚေသာလူစားမ်ဳိးျဖစ္၏။ ဒါေတြေၾကာင့္ သူ႔ကို မိတ္ေဆြရင္းမ်ားက `ေၾကာင္သည္´ ဟု အမွတ္ထား ၾကေလ၏။

( ၅ )

သူ႔တြင္ သိမ္ေမြ႔ျခင္းမရွိ။ အလွအပကို သူမမက္ေမာ။ သူသည္ ၾကမ္းတမ္းသည္။ ႐ိုင္းသည္။ ဆက္ဆံေပါင္း သင္းေရးတြင္ရွိေသာ ဧည့္၀တ္ထံုးစံ၊ ယဥ္ေက်းျခင္း စသည္တို႔ကိုသူသည္ လံုး၀ဂရုမစိုက္။ ဂီတ၊ ပန္းခ်ီ၊ သဘင္ စေသာ အႏုပညာရပ္မ်ားကို မလိုက္စား။ သူ႔ကိုသူ အတင္းယဥ္ေက်းေအာင္ မလုပ္။ သူ၏ နဂိုရ္ အတိုင္း ခပ္႐ိုင္း႐ိုင္း၊ ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းပင္ မျပဳမျပင္ဘဲေန၏။

သူ႔တြင္ ႏိုင္ငံေရး၀ိညာဥ္ကား ျပင္းထန္လွေခ်သည္၏။ သူသည္ ႏိုင္ငံေရး တခုတည္းကုိသာ လုပ္ေသာလူတဦးျဖစ္၏။

သူသည္ ႐ိုင္း၏။ ၾကမ္း၏။ ေၾကာင္၏။ သို႔ေသာ္ ကိစၥမရွိ။ သူသည္ ဧည့္ခံခန္းေဆာင္မွ ဂုဏ္သေရရွိ လူႀကီး လူေကာင္း မဟုတ္။ တခုတည္းေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ႏွင့္ တခုတည္းကိုသာ မဲ၍လုပ္ေသာႏုိင္ငံေရးသတၱ၀ါျဖစ္၏။ထို႔ေၾကာင့္ကိစၥမရွိ။

၁၉၄၂ - ၄၃ ခုႏွစ္တြင္ သူႏွင့္ ေနာက္ဆံုးေတြ႔၏။ သူသည္ အႏုပညာအေၾကာင္းကုိ ေျပာျပ၏။

`အႏုပညာဆိုတာ ရွိတာပဲ။ လင္မယားဘ၀မွာလဲ အႏုပညာမဲ့ရင္ လင္မယားကြဲမွာေပါ့။ ဒီလိုပဲေတာ္လွန္ေရး မွာလဲ အႏုပညာရွိတာပဲ။ အႏုပညာေျမာက္မွ ေတာ္လွန္ေရးဟာလဲ တကယ့္ေတာ္လွန္ေရးအစစ္ပဲ…။´

ဆရာမေဒၚခင္ၾကည္ႏွင့္ ေစ့စပ္ၿပီးစလက္မထပ္ခင္ ၃-၄ ရက္အလိုက ကိုဘဟိန္းကိုလာရွာရင္း ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္သြားေတြ႔၏။

သူသည္ဧည့္ခန္းရွိ အဖံုးပိတ္ထားေသာ စႏၵယားတြင္ လက္ေထာက္ကာ `ဒီမယ္ … အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္ဆို တာ သိပ္ … စဥ္းစားေတြေ၀ေနလို႔မရဘူး။ တခါတည္း ဇြတ္လုပ္လိုက္ရတယ္ ….´ဟု မေမးဘဲ သူ႔ဘာသာ သူ သူေျပာေန၏။

လက္ထပ္ၿပီးစက ကၽြန္ေတာ္ေရးလ်က္ရွိေသာ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပန္းမႈစာအုပ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အင္းယားကန္ေစာင္းရွိသူ႔အိမ္သို႔ေရာက္သြား၏။

ဧည့္ခမ္းတြင္ ေခတၱေစာင့္ေနရ၏။ ထြက္လာေသာအခါ သူ႔ႏႈတ္ခမ္းတြင္ ရဲေနသည္ကုိေတြ႔ရ၍ မျပံဳးမိေအာင္ဟန္ေဆာင္ေနရ၏။

သည့္ေနာက္ သူႏွင့္ကၽြန္ေတာ္မေတြ႔ေတာ့။ ေတြ႔ဆံုဖို႔လည္း အေၾကာင္းမရွိ။ အေၾကာင္းမရွိဘဲ သူ႔ဆီသြား လည္ကလည္း ေဖၚေဖၚေရြေရြ ေလာကြတ္ျပဴငွာ ေခၚမည့္လူစားမ်ဳိးလဲ မဟုတ္။

တခါက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဘ၀တြင္ ေမာ္ေတာ္ကားႀကီးထဲ၌ သူ၏ဇနီး၊ ကေလးမ်ားႏွင့္ တျပံဳႀကီးကို ျမင္လိုက္၏။ ေအာ္ …. သားနဲ႔၊ မယားနဲ႔မို႔ လူစိတ္ ေတာ္ေတာ္ေပါက္လာၿပီ။ အရင္ကလို ေၾကာင္ေတာ့မည္မဟုတ္။ အၾကမ္းအ႐ိုင္းမွ ယဥ္ေက်းလာေတာ့မည္ဟု ေအာင့္ေမ့လိုက္၏။ မွန္၊မမွန္ကားမေျပာတတ္။

ဖ ဆ ပ လ ဥကၠ႒ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္၊ ဦးေအာင္ဆန္းကိုကား ကၽြန္ေတာ္မသိ။ သူ၏ ႏုိင္ငံေရးကို ေ၀ ဖန္ျခင္း မဟုတ္။ သူ၏ အျဖစ္သာ။ ကၽြန္ေတာ္သိသည့္အထိ ေျပာျပျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

တခုေတာ့ ထင္သည္။ သူသည္ လူထုထဲမွလူတဦးျဖစ္၍၊ လူထုႏွင့္ဆက္စပ္ေန၍ လူထုေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာသည္ျဖစ္လိမ့္မည္။

ဒဂုန္တာရာ
ဒီဇင္ဘာလ၊ ၁၉၄၆
မွတ္ခ်က္ ။ ။ ေန႔သစ္ မွ ကူးယူ တင္ျပပါသည္ ။