အားလုံးအသင့္ျပင္
ေငြေၾကးျပႆနာေပၚျပီး ဘဏ္ေတြျပိဳတာကေန ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးေတြ အီထုိင္းလာကာ ထုတ္လုပ္ေရးေတြ က်ဆင္းလာတယ္။ စီးပြားေရး က်ဆင္းလာတယ္လုိ႔ေျပာေနၾကပါတယ္။ စီးပြားေရး အၾကပ္အတည္းတခုျဖစ္ေပၚလာျပီး စီးပြားေရးကပ္ဆုိက္ႏိုင္တဲ့အေျခအေနလုိ႔ဆုိေနၾကပါတယ္။ဒီလုိျဖစ္လာရင္ လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံေရးစတဲ့ လူ႕ကိစၥ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာလည္း မတည္မျငိမ္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ နယ္ပယ္အား လုံးက က်ဆင္းမႈ၊ ကေမာကၠမျဖစ္မႈေတြဟာ ဆုံခ်က္တခုကို ေရာက္ရင္ေပါက္ကြဲတတ္ပါတယ္။ ၀ုန္းဒိုင္းက်ဲျပီး ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ အခုျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းဟာ အရင္းရွင္ နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ထိပ္သီး ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက စျဖစ္တာပါ။ ၂၁ ရာ စုရဲ့ ပဌမ ဆယ္စုႏွစ္အကုန္ပုိင္းမွာျဖစ္တာပါ။ ၂၁ရာစု အရင္းရွင္စနစ္ အၾကပ္အတည္း အစကာလလုိ႔ ေျပာရင္ရပါတယ္။ ၂၀ ရာစုႏွစ္ အလယ္ပုိင္းက စၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟာ အရင္းရွင္ နယ္ခ်ဲ႕ စနစ္ရဲ႕ ေရွ႕ ေဆာင္ၾကီး ျဖစ္လာပါတယ္။ ၂၀ ရာစုအစပုိင္းမွာ ရုရွ ေအာက္တုိဘာ ေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ျမင္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ကမၻာမွာ အရင္းရွင္စနစ္အျပင္ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ဟာ တည္ရွိလာပါတယ္။ ဒါေပမ့ဲလူ႕ေလာက ႀကီးတခုလုံးကို အဆုံးအျဖတ္ေပးေနတာ အရင္းရွင္စနစ္ ျဖစ္ေနဆဲပဲ ျဖစ္တယ္။ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ဟာ အဆုံးအျဖတ္ေပးတဲ့ အခန္းကို မေရာက္ေသးပါ။ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံဟာ အရင္းရွင္စနစ္ရဲ့ ေရွ႕ ေဆာင္ႏိုင္ငံျဖစ္ေတာ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံမွာ တခုခုျဖစ္ရင္ တကမၻာလုံးကို ဂယက္ရိုက္ခတ္ပါတယ္။ သိပၸံနည္းပညာေတြ ေပါက္ကြဲထြက္လာျပီး ဂလိုဘယ္ လုိက္ေဇးရွင္းျဖစ္လာေတာ့လဲ အရင္းရွင္စနစ္ရဲ႕ဂလုိဘယ္ လုိက္ေဇးရွင္းပဲ ျဖစ္လာတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ အေမရိကန္ ဗိုလ္က်စိုးမုိးေရးရဲ႕ဂလုိဘယ္ လိုက္ေဇးရွင္းပဲ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရင္းရွင္စနစ္ လႊမ္းမိုးေနတဲ့ ကမၻာၾကီးမွာ အရင္းရွင္ႏုိင္ငံေတြမွာ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႕ ဆင္းရဲတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ ဆုိၿပီး ကြဲသြားပါတယ္။ ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ ကြာဟမႈၾကီးတယ္လုိ႕ေျပာၾကပါတယ္။ ဆုိရွယ္လစ္ႏိုင္ငံေတြဟာ ဆင္းရဲ မြဲေတတဲ့ ႏုိင္ငံကေန ဆုိရွယ္လစ္ ႏိုင္ငံကုိ ထူေထာင္ရတာေၾကာင့္ စီးပြားေရး အဆင့္ဘယ္ေလာက္မွ မတက္လာေသးပါဘူး။ အဲ့ဒီအျပင္ ပီျပင္တဲ့ ဆုိရွယ္လစ္ စီးပြားေရးကို မထူေထာင္ႏုိင္ေသးဘဲ အရင္းရွင္ အစိပ္အပိုင္းေတြကို ခြင့္ျပဳထားရေသးတဲ့ ကာလျဖစ္ေတာ့ ကမၻာ့စီးပြားေရးပ်က္မႈဒဏ္ကို သူတုိ႕လည္းအနည္းနဲ႕အမ်ားေတာ့ ခံစားရပါလိမ့္မယ္။ အခုျဖစ္ေနတဲ့ အရင္းရွင္စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈ အၾကပ္အတည္းဟာ အရင္းရွင္ ဂလုိဘယ္ လုိက္ေဇးရွင္း ကာလၾကီးမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ သမိုင္းမွာေပၚခဲ့တဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ အၾကပ္အတည္းေတြနဲ႔မတူဘဲ ပုိအႏၱရာယ္ၾကီးပါတယ္။ စစ္ေအးလြန္ကာလ ကုန္ဆုံးခ်ိန္ ကမၻာ့စည္း စနစ္ေဟာင္းကလည္း တည္ျငိမ္မႈကိုမေပးႏိုင္၊ စည္းစနစ္သစ္ကလည္း မေပၚေပါက္ေသးတဲ့ ကာလျဖစ္တာေၾကာင့္ရယ္၊ တကမၻာလုံးပ်က္သုဥ္းႏိုင္တဲ့ လက္နက္ေတြကိုလည္း ပုိင္ဆုိင္ထားတဲ့ႏုိင္ငံေတြကလည္း ရွိေနျပန္တယ္ဆုိေတာ့ အႏၱရာယ္က မေတြး၀ံ့စရာပါပဲ။
၁၉၃၀ ကျဖစ္ေပၚတဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ စီးပြားေရးကပ္နဲ႔ မတူဘူးလုိ႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ေတြတုန္းက ကမၻာ့အရင္းရွင္စနစ္ကုိ ဦးေဆာင္ ဦးရြက္ျပဳေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက အေနာက္ဥေရာပ နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံေတြပါ။ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီ၊ အီတလီ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံဟာ သူ႔ဖာသာသူ သီးျခားအားေမြးေနတဲ့ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္းလည္းမဟုတ္ေသးပါ။ ဒါေပမ့ဲလက္၀ါးၾကီးအုပ္အရင္းရွင္စနစ္ကနယ္ခ်ဲ႕စနစ္ အျဖစ္န႔ဲကမၻာပတ္ေနပါျပီ။ ဒါေၾကာင့္ ဥေရာပနယ္ခ်ဲ႕ႏုိင္ငံေတြမွာ စီးပြားေရး အၾကပ္အတည္း ေပၚလာေတာ့ အေမရိကန္တုိ႔ ဂ်ပန္တုိ႔မွာလည္း အေႏွးနဲ႔အ ျမန္ေတာ့ ဂယက္ရုိက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီတုန္းက အရင္းရွင္စနစ္ေအာက္မွာ အရင္းရွင္ စနစ္အၾကပ္အတည္းကို အရင္းရွင္နည္းနဲ႔ ၾကိဳးစားေျဖရွင္း ၾကပါတယ္။ ၾကိဳးစားကုစား ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးတျခား နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ဘယ္လုိမွ ေျဖရွင္းလုိ႔ မရတဲ့ အဆုံးမွာ စစ္ပဲြဆုိတာနဲ႔ ေျဖရွင္းလုိက္ ၾကပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီး ျဖစ္လာတာပါပဲ။ အဲ့ဒီတုန္းက ဆုိရွယ္လစ္ႏိုင္ငံဟာ ဆုိဗီယက္တႏုိင္ငံထဲပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ဆုိဗီယက္ႏုိင္ငံဟာ လီနင္ရဲ႕ စီးပြားေရး ေပၚလစီသစ္အရ ႏိုင္ငံကို စီးပြားေရးအရ ေအာင္ျမင္စြာထူေထာင္ႏုိင္ၿပီး တည္ျငိမ္ တိုးတက္လာပါတယ္။ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ကုိ ေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ဆုိရွယ္လစ္စီးပြားေရးစနစ္ကို အပီအျပင္ ထူေထာင္ႏိုင္တာေၾကာင့္ အရင္းရွင္ကမၻာမွာ စီးပြားေရးကပ္ဆုိက္ေပမဲ့ ဆုိဗီယက္မွာ စီးပြားေရးတည္ျငိမ္ျပီး မွန္မွန္ပဲ တုိးတက္ဖြ႔ံျဖိဳး ေနပါတယ္။ အဲ့ဒီတုန္းက အရင္းရွင္စနစ္အက်ပ္အတည္းနဲ႔ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ရဲ့အားသာခ်က္ကို ဒီလုိျပတ္ျပတ္သားသား ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ ၂၁ ရာစုအစပုိင္း အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ရဲ႕ဂလုိဘယ္ လုိက္ေဇးရွင္း အေျခအေနမွာ ေပၚေပါက္တဲ့ စီးပြားေရး အၾကပ္အတည္း ကာလမွာ ဆုိရွယ္လစ္ႏိုင္ငံေတြ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္ကထက္မ်ားေပမဲ့ ဆုိရွယ္လစ္ စနစ္ရဲ့အားသာခ်က္ကို ဘယ္ေလာက္မွထုတ္ေဖၚႏုိင္ဦးမယ္မဟုတ္ပါ။
၁၉၃၀ ခုႏွစ္မွာေပၚေပါက္တဲ့ အရင္းရွင္စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းဟာ ေနာက္ဆုံးမွာ ဒုတိယကမၻာစစ္ (၁၉၃၈-၁၉၄၅)နဲ႔ ေျဖရွင္းလုိက္ၾကတဲ့အခါမွာ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အသြင္အျပင္ဟာ အၾကီးအက်ယ္ ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္။ အရင္းရွင္စနစ္ၾကီးကို အေနာက္ဥေရာပနယ္ခ်ဲ႕ႏုိင္ငံေတြက ေခါင္းေဆာင္မႈေပးေနရာက အေမရိကန္အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႕က ဦးေဆာင္မႈေနရာကို ရရွိလာျပီး ေခတ္သစ္ကုိလိုနီစနစ္ကို ထူေထာင္လုိက္နိုင္ပါတယ္။ အေရွ႕ဥေရာပတခုလုံးနဲ႕ အာရွကုန္းမၾကီး ေျမာက္ျခမ္းနဲ႔အလယ္ပုိင္းတခုလုံး ဆုိရွယ္လစ္ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္။ ကရစ္ဘီယံပင္လယ္ထဲကက်ဴးဗားႏုိင္ငံလည္း ဆုိရွယ္လစ္ႏုိင္ငံျဖစ္လာတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ကမၻာၾကီးကို အရင္းရွင္စနစ္ကပဲ အဆုံးအျဖတ္ေပးၿမဲျဖစ္ျပီး ဆုိရွယ္လစ္စနစ္က အဆုံးအျဖတ္အခန္းကို ေရာက္ဖုိ႔လုံးပမ္းဆဲကာလပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးစကားနဲ႔ေျပာရင္ေတာ့ အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္နဲ႔ ဆုိရွယ္လစ္ ေတာ္လွန္ေရး ေခတ္ၾကီးထဲမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေခတ္ကာလရဲ႕ထူးျခားခ်က္က အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ကို ေခါင္းေဆာင္တာ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕သမားျဖစ္ျပီး ဆိုရွယ္လစ္ႏုိင္ငံ အမ်ားအျပားေပၚထြက္လာသလုိ ကိုလိုနီကၽြန္ဘ၀က ရုန္းထြက္လာႏုိင္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေတြ အမ်ားအျပာေပၚထြက္လာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုိရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတုိက္ပြဲေတြ ဆက္စပ္ေပါင္းကူးသြားၾကတာပါပဲ။ ဗမာျပည္ဟာ အဲ့ဒီ ကမၻာ့အေျခအေနနဲ႔အညီ မိမိ ထူးျခားခ်က္ကုိ ဆုပ္ကုိင္ျပီး ဒုတိယ ကမၻာစစ္ကုိျဖတ္သန္းလုိက္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီးမွာ လြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံတခုျဖစ္လာတယ္။ မိမိ အမ်ိဳးသားဂုဏ္သိကၡာကို ျမွင့္တင္လုိက္ႏိုင္တယ္။ အမ်ိဳးသားစည္းလုံးညီညြတ္မႈကို တည္ေဆာက္လာႏုိင္ခဲ့တယ္။
ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီးျပီးတဲ့ေနာက္ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အရင္းရွင္ကမၻာမွာလည္း အရင္းရွင္စနစ္အရ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေတြ လုပ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီလုိလုပ္တဲ့အခါမွာ ဘ႑ာအရင္းအႏွီးလက္၀ါးၾကီးအုပ္မႈကို ျပန္လည္ခဲြေဝ ေနရာယူရတာျဖစ္ပါတယ္။တကယ္ေတာ့ အရာရာကို အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕သမားက လက္၀ါးၾကီးအုပ္စီးမိသြားျပီး က်န္တဲ့အရင္းရွင္ႏုိင္ငံေတြဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ထီးရိပ္ေအာက္က ေနထုိင္လုပ္ကုိင္ရတာျဖစ္သြားပါတယ္။
ဆိုရွယ္လစ္ ႏိုင္ငံေတြဟာလည္း ဆုိဗီယက္အမွဴးျပဳတဲ့ အုပ္စုတခုအျဖစ္န႔ဲရပ္တည္လႈပ္ရွားလာပါတယ္။ အဲ့ဒီလိုအေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အရင္းရွင္ကမၻာနဲ႔ ဆုိဗီယက္အမွဴးျပဳတဲ့ကမၻာဆုိျပီး ေပၚလာပါတယ္။ အဲ့ဒီအုပ္စုႏွစ္ခုရဲ႕ ပဋိပကၡဟာ ကမၻာမွာ စစ္ေအးဆုိတဲ့ ကာလၾကီးကုိ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ ပါတယ္။ လြတ္လပ္ခါစ ႏုိင္ငံေတြကလည္း ဘက္မလုိက္ၾကားေနေရး အုပ္စုကုိ ထူေထာင္လုိက္ၾကၿပီး စနစ္ခ်င္းမတူတဲ့ႏုိင္ငံေတြအခ်င္းခ်င္း ျငိမ္းခ်မ္းစြာယွဥ္တြဲေနထုိင္ေရးမူ ၅ ခ်က္ကို အဆိုျပဳခ်မွတ္ၾကပါတယ္။ ကမၻာ့ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ႀကီးကလည္း ေနာင္မွာ ဒီမူ ၅ ခ်က္ကုိ က်င့္သုံးလာပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႕အုပ္စုက ေခတ္သစ္ ကုိလိုနီစနစ္ကုိ က်င့္သုံးတာေၾကာင့္ ကမၻာစစ္ႀကီး ထ မျဖစ္ေပမဲ့ ေဒသစစ္ပြဲေတြ၊ အာဏာသိမ္းပြဲေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ၾကံမႈေတြ ကမၻာ့ေနရာအႏွံ႔မွာျဖစ္လာပါတယ္။
၁၉၆၀ ခုႏွစ္ေတြေရာက္တဲ့အခါမွာ ဆိုရွယ္လစ္အုပ္စုထဲမွာ သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ အရင္းခံကေတာ့ မာ့က္စ္၀ါဒမူေတြကုိ ဆုပ္ကုိင္ေရးနဲ႕ မာ့က္စ္၀ါဒမူေတြကို စြန္႔လႊတ္ေရးျဖစ္တယ္။ မာ့က္စ္၀ါဒမူေတြ စြန္႔လႊတ္တာကို ေခတ္သစ္ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရး၀ါဒလုိ႔ေခၚပါတယ္။ခရုေရွာ့အမွဴးျပဳတဲ့ ဆိုဗီယက္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီမွာ ေပၚေပါက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ၀ါဒအရ ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ကုိစြန္႔လႊတ္ျပီး အရင္းရွင္၀ါဒကုိ ျပန္လည္ က်င့္သုံးတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆုိရွယ္လစ္အုပ္စုမွာ ဆုိဗီယက္လုိင္းနဲ႔ တရုတ္လုိင္းဆုိျပီး ကြဲသြားပါတယ္။ အဲ့ဒီကေန ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ အစပုိင္းကုိေရာက္ေတာ့ဆုိရွယ္လစ္ဂိုဏ္းဆုိတာ မရွိေတာ့ပါ။ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ နယ္ခ်ဲ႕အုပ္စုနဲ႕ ဆုိဗီယက္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေရးအုပ္စုတုိ႔ ထိပ္တုိက္တုိးတဲ့ စစ္ေအးကာလျဖစ္သြားပါေတာ့တယ္။ ကမၻာမွာ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အရင္းရွင္အုပ္စုက၀င္စြက္တ ေဒသမတည္မျငိမ္မႈေတြနဲ႔ ေဒသစစ္ပြဲေတြ ျဖစ္သလုိ ဆုိဗီယက္ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေရးအုပ္စုက ၀င္စြက္တဲ့ ေဒသမတည္မၿငိမ္မႈနဲ႔ ေဒသစစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ေလ့ရွိလာပါတယ္။
၁၉၈၀ ခုႏွစ္ အကုန္ပုိင္းေရာက္တဲ့အခါမွာ ဆုိဗီယက္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဆုိဗီယက္အုပ္စုျပိဳကြဲသြားပါတယ္။ စစ္ေအးကာလ ၿပီးဆုံးသြားတယ္လုိ႔ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕သမားဟာ အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႕ႏိုင္ငံေဟာင္းေတြအေပၚ ၾသဇာေညာင္းသလုိ ဆုိဗီယက္ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေရးအုပ္စု၀င္အားလုံးအေပၚလည္း ၾသဇာလႊမ္းလာႏိုင္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ဆုိဗီယက္ထိပ္တုိက္ျဖစ္မႈဟာ မရွိေတာ့ပါ။ ဥေရာပ၊ အာရွ ေျမပုံမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ အၾကီးအက်ယ္ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ အဲ့ဒီကာလမွာတက္လာတဲ့ အေမရိကန္သမၼတတုိင္းဟာ အေမရိကန္ရာစုႏွစ္၊ အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္မႈ ဆုိတာကုိ ေျပာဆုိတဲ့ အေျခအေနျဖစ္လာပါတယ္။
စစ္ေအးလြန္ကာလတေလွ်ာက္မွာ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕သမားထင္တုိင္းၾကဲတဲ့ကာလလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ သိပၸံနည္းပညာ ေပါက္ကြဲမႈေတြ ျဖစ္လာၿပီး အေမရိကန္အရင္းရွင္စနစ္ရဲ႕ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္းကာလ ျဖစ္လာလုိ႔ပါပဲ။ ဒီကာလအတြင္း ကမၻာ့ဘယ္ေထာင့္ၾကားက ဘယ္ျပႆနာမဆုိအေမရိကန္မပါတာမရွိပါ။ ေဒသစစ္ပြဲဆုိလည္း အေမရိကန္ပါတာပဲ။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔လူ႔အခြင့္အေရးအေၾကာင္းျပျပီး ဘယ္ျပည္တြင္းေရးမဆုိ ဘယ္ေဒသကုိမဆုိ တနည္း မဟုတ္တနည္း တုိက္ရုိက္ သုိ႔မဟုတ္ သြယ္၀ိုက္နည္းနဲ႔ အေမရိကန္ပါ၀င္ပတ္သက္ရတာခ်ည္းပဲျဖစ္တယ္။
ေငြေရး ေၾကးေရး ဘ႑ာေရး ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး၊ ထုတ္လုပ္ေရး၊ စုိက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရး စတဲ့ နယ္ပယ္အားလုံးကို အေမရိကန္ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ အရင္းရွင္ၾကီးေတြကပဲ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ထားႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ဟာ စီးပြားေရးအင္အားအၾကီးဆုံးပါ။ စစ္ေရးမွာလည္းအင္အားအၾကီးဆုံးပါ။ ဒါေၾကာင့္အေမရိကန္မွာ ေပၚေပါက္တဲ့ စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းဟာ ဘယ္ေခတ္ကာလေတြနဲ႔မွမတူတဲ့ အႏၱရာယ္ၾကီးကုိ ကမၻာသူ ကမၻာသား ေတြဆီ သယ္ေဆာင္လာပါလိမ့္မယ္။
အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲအသြင္ေတြေျပာင္းေျပာင္း ဘယ္ေလာက္ပဲ ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္ပါတယ္ ဆုိဆုိ သူ႔ရဲ႕က်ဆုံးရမယ့္ အရင္းခံအေၾကာင္းအခ်က္ေတြဟာ သူ႔ရဲ႕သေႏၶပါအေၾကာင္းအခ်က္ေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါကို ဘယ္လုိမွ ေရွာင္လြဲလုိ႔မရပါ။ ရာစုႏွစ္ ၂ ခု ေက်ာ္ေလာက္ ရွင္သန္ တည္တန္႔လာတဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ဟာ အခုအခ်ိန္မွာ မီးစာကုန္ ဆီခန္း ဘ၀ကိုေရာက္လာေနၿပီ ျဖစ္တယ္။ ဒါကို လီနင္က အေစာၾကီးကတည္းကေတြ႔ျမင္ခဲ႔တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လီနင္က နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ဟာ ေသပန္းပြင့္ေနတဲ့ အရင္းရွင္စနစ္လုိ႔ေျပာခဲ့တာပဲ။ ဆိုရွယ္လစ္ဂုိဏ္းျပိဳကြဲသြားတာတုိ႔ သိပၸံနည္းပညာ ေပါက္ကြဲလာတာတုိ႔ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြဟာ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ရဲ႕ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္း ျဖစ္ေပၚေစလုိက္တာအမွန္ပဲ။ အဲ့ဒါေၾကာင့္လည္း တခ်ိဳ႕က အရင္းရွင္စနစ္သာတည္ရွိလိမ့္မယ္၊ အရင္းရွင္စနစ္အတြင္းမွာပဲ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ျပီး အရင္းရွင္စနစ္ပဲ ဆက္လက္ရွင္သန္တည္ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ ျမင္ၾကတာပဲ။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ဆုိတာ လက္ေတြ႔မျဖစ္ႏိုင္တဲ့စနစ္လုိ႔ေတာင္ တခ်ိဳ႕ကေျပာေနၾကပါတယ္။ တကယ္ကအရင္းရွင္စနစ္ဟာ ေသြးစုတ္မႈ ကပ္ပါးစနစ္ကို အေျခခံရတယ္။ အစြန္းထြက္တန္ဘုိးနဲ႔ လွီးယူရတဲ့စနစ္ျဖစ္တယ္။ ဘ႑ာ အရင္းအႏွီးကုိ လက္၀ါးၾကီး အုပ္ရတဲ့စနစ္ျဖစ္တယ္။
ဘ႑ာ အရင္းအႏွီးကို အေၾကြးစနစ္နဲ႔လည္ပတ္ရတာျဖစ္တယ္။ စေတာ့ရွယ္ယာ ေငြေခ်း စာခ်ဳပ္၊ ေခ်းေငြဆုိတာေတြဟာ အေၾကြးစနစ္ေတြပဲ။ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ဆုိတာကေတာ့ ေလာင္းကစား၀ိုင္းၾကီးပါ။ ေစ်းကြက္လႊတ္ထားတယ္ဆုိျပီး ေစ်းကြက္စီးပြားေရးလုိ႔ေျပာကာ ထုတ္လုပ္ေရးကုိ စညး္မဲ့ကမ္းမဲ့ထုတ္လုပ္တယ္။ အရင္းရွင္စနစ္ဟာ အဲ့ဒါေတြကို မလြဲမေသြလုပ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြမလုပ္ရင္ အရင္းရွင္စနစ္မဟုတ္ေတာ့ပါ။ အဲ့ဒါေတြလုပ္ရတာေၾကာင့္လည္း အရင္းရွင္စနစ္မွာမလြဲမေသြအၾကပ္အတည္းေပၚရပါတယ္။ အခုအေမရိကန္ ဘဏ္ ေတြျပိဳတာ အေၾကြးစနစ္နဲ႔လည္ပတ္ထားတာေၾကာင့္ပဲ။ဘဏ္ေတြမွာ ေငြမရွိဘူး။ အခြံပဲျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ တႏြယ္ ငင္တစင္ပါဆုိသလိုဆက္စပ္တဲ့ အရင္းရွင္စီးပြားေရးအစိပ္အပိုင္းအားလုံးထိခိုက္ေတာ့တာပဲ၊
ေလာေလာဆယ္ အလုပ္ လက္မဲ့ဦးေရတုိးပြားလာတယ္။ အငတ္ေဘးနီးကပ္လာတဲ့ေဒသေတြမ်ားလာတယ္။ ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ လူမႈေရး နယ္ပယ္ အားလုံးမွာ မတည္မျငိမ္မႈေတြတုိးပြားလာတယ္။ ဒါေတြအားလုံးမွာမတည္ျငိမ္မႈေတြ တုိးပြားလာတယ္။ ဒါေတြအားလုံးဟာ အရင္းရင္စနစ္ထဲက အရင္းရွင္စနစ္ကို ေသတြင္းပို႔မဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ရဲ့ သေႏၶပါအေၾကာင္းအခ်က္ေတြပဲ။
အရင္းရွင္စနစ္မွာ အၾကပ္အတည္းေတြ႕လာရင္ ထြက္ေပါက္အျဖစ္ ႏွစ္နည္း နဲ႔ပဲ ေျဖရွင္းတာေတြ႔ရပါတယ္။ တနည္း က ၀ယ္လုိအားျမွင့္တင္တဲ့နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းပါတယ္။ အဲ့ဒီနည္းဟာ စားသုံးသူေတြကို သုံးစြဲစရာေငြေၾကးရွိလာေအာင္ အလုပ္အကိုင္ ဖန္တီးေပးတာလုပ္တယ္။ အဲဒီနည္းနဲ႔ ၀ယ္လုိအားတက္လာတာနဲ႔အမွ် အရင္းအႏွီးလည္ပတ္မႈ ေတြပုံမွန္ျဖစ္လာျပီး ေသြးစုပ္မႈကိုလည္း မွန္တန္းျဖစ္ေအာင္ ထိန္းလုိက္ျခင္းျဖင့္ လက္၀ါးၾကီးအုပ္မႈ နယ္ပယ္နဲ႔ အတုိင္းအတာကုိ ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕ ၾကီးထြားေစလုိက္ကာ ေစ်းကြက္ကုိလည္း တုိးခ်ဳံ႕ေစလုိက္တဲ့နည္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ လည္ပတ္ေနတဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ယႏၱယားၾကီး တေနရာမွာပိတ္ဆုိ႔သြားတဲ့အခါ အဲ့ဒီပိတ္ဆုိ႔ေနတာကို ဖယ္ရွားလုိက္ျခင္း အားျဖင့္ ယႏၱယားကုိ ပုံမွန္ျပန္လည္ပတ္ေအာင္လုပ္တဲ့သေဘာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တေနရာမဟုတ္တေနရာမွာ ျပန္ပိတ္ဆုိ႔တတ္ျပီး မရင္းရွင္စနစ္ဟာလည္း တခ်ိန္မဟုတ္တခ်ိန္မွာ ျပန္ျပီးအၾကပ္အတည္းနဲ႔ရင္ဆုိင္ရပါတယ္။
အဲဒီလုိ ၀ယ္အားျမွင့္တင္တဲ့နည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းလုိ႔မရရင္ စစ္ထတုိက္တဲ့နည္း ကုိသုံးတာပဲ။ စစ္တုိက္တဲ့နည္းန႔ဲ ေျဖရွင္းတာကေတာ့ စစ္ရႈံးသြားသူေတြ ဆီမွာရွိတဲ့ အရင္းရွင္ယႏၱယားအေဟာင္းေနရာမွာ အရင္းရွင္ယႏၱယားအသစ္နဲ႕ အစားထုိးပစ္တာလုပ္တာပဲ။ ဒီနည္းနဲ႕စစ္ႏုိင္သူေတြက သူတုိ႔ရဲ့လက္၀ါးၾကီးအုပ္အရင္းအႏွီးကုိ တိုးခ်ဲ႕ႏိုင္ျပီး၊ စစ္ရႈံးသူေတြက အကန္႔အသတ္နဲ႔ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ အရင္းအႏွီးကို ထိန္းသိမ္းခြင့္ ရသြားေစတဲ့ နည္းေတြပဲျဖစ္တယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ အရင္းရွင္စနစ္ကုိ အသက္ဆက္ၾကတယ္။
၁၉၃၀ ခုႏွစ္ အေမရိကန္စီးပြားေရးအၾကပ္အတည္းကုိ ေျဖရွင္းပုံနဲ႔ ဒုတိယကမၻာစစ္အျပီး အေမရိကန္ရဲ႕ မာရွယ္စီမံကိန္းကိုေလ့လာရင္ ဒီကိစၥေတြ အေတာ္ထင္သာျမင္သာျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၂၉ - ၃၀ မွာ အေမရိကန္မွာ စီးပြား ေရးကပ္ဆုိက္ေတာ့ ၀ယ္လုိအားျမွင့္တင္တဲ့နည္းန႔ဲအေမရိကန္ဟာသူ႔စီးပြားေရး အၾကပ္အတည္းကုိ သူေက်ာ္နင္းပါတယ္။ စစ္လက္နက္ပစၥည္းစက္ရုံေတြေထာင္ျပီး အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာေတြေျဖရွင္းတယ္။ ဥေရာပကုိစစ္လက္နက္ ေရာင္းခ်တဲ့ ေစ်းကြက္အျဖစ္ ဖန္တီးလိုက္တယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ျဖစ္လာေတာ့ အေမရိကန္ဟာ လက္နက္ေရာင္းခ်သူ ေငြေခ်းစားသူ ျဖစ္လာတယ္။ ဂ်ပန္က အေမရိကန္ကို၀င္တုိက္လုိ႔ အေမရိကန္စစ္ထဲ ၀င္လာေပမဲ့ အေမရိကန္ဟာ စစ္တလင္း မျဖစ္တာေၾကာင့္ ထုတ္လုပ္ေရးေတြ (လယ္ယာ၊ စက္မႈအားလုံး) ပုံမွန္ပဲလုပ္ႏိုင္တယ္။ ပုိ႔ကုန္ေတြ ပုိလွ်ံတာ ေခတၱျဖစ္တယ္။ ဥေရာပစစ္ေျမျပင္မွာ အျပင္းအထန္ တုိက္ခိုက္ေနၾကတုန္း ၀ယ္လုိအားက်သြားလုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ဒုတိယ ကမၻာစစ္အျပီးမွာ မာရွယ္စီမံကိန္းအရ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကို အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေတြေပးတဲ့နည္းန႔ဲ ၀ယ္လုိအားျမွင့္တင္လုိက္တဲ့အခါမွာ ပုိလွ်ံေနတဲ့ ပုိ႔ကုန္ျပႆနာဟာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္းေျဖရွင္းျပီးရုံမက ထုတ္လုပ္ေရးေတြ အမ်ားၾကီးတုိးခ်ဲ႕ႏိုင္လာတယ္။
ဒီနည္းနဲ႔ အရင္းရွင္စနစ္ႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီတုိ႔လက္ပမ္းက်သြား ခ်ိန္မွာ အေမရိကန္အရင္းရွင္စနစ္က လက္ခံေမာင္း ထ ခတ္ေတာ့တာပဲ။
တဘက္မွာ အရင္းရွင္စနစ္အၾကပ္အတညး္ေတြ႔ေလေလ အဖိႏွိပ္ခံျပည္သူေတြ အဖိႏွိပ္ခံအမ်ိဳးသားေတြဟာ ႏိုးၾကားမႈရွိျပီး စည္းလုံးမႈရွိၾကရင္ေတာ္လွန္ေရးေတြ ေပါက္ကြဲဖုိ႔အလားအလာရွိေလပါပဲ။ ပထမကမၻာစစ္ (၁၉၁၄-၁၉၁၈)ျဖစ္ေတာ့ ရုရွမွာဆိုရွယ္လစ္ေတာ္လွန္ေရးေအာင္ျမင္သြားတယ္။
အဖိႏွိပ္ခံ အမ်ိဳးသားျပည္သူေတြ ႏိုးၾကားလာ တယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ျဖစ္ေတာ့ အေရွ႕ဥေရာပတခုလုံး အာရွအလယ္ပုိင္းနဲ႔ အေရွ႕ပိုင္းတခုလုံး ဆုိရွယ္လစ္ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ကာရစ္ဘီယံပင္လယ္က က်ဴးဗားႏိုင္ငံလည္း ဆုိရွယ္လစ္ႏိုင္ငံျဖစ္လာတယ္။ ကုိလိုနီႏိုင္ငံအမ်ားအျပား လြတ္လပ္ေရး ရလာတယ္။ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႕က်င္ေရး အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး စိတ္ဓာတ္တကမၻာလုံးမွာ ျမင့္မားလာတယ္။ ကြန္ျမဴနစ္ လႈပ္ရွားအရွိန္အဟုန္ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။
စစ္ေရးကာလမွာ ဆုိရွယ္လစ္လႈပ္ရွားမႈအတြင္းမွာ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရး၀ါဒေပၚေပါက္လာျပီး ဆုိဗီယက္အမွဴးျပဳတဲ့ အုပ္စုတခုလုံး အဲ့ဒီ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ေရး၀ါဒ ဒါမွမဟုတ္ အရင္းရွင္လမ္းေၾကာင္း ျပန္လိုက္ခဲ့တာေၾကာင့္ ဆိုရွယ္လစ္လႈပ္ရွားမႈဟာ အၾကီးအက်ယ္ အားနည္း ယုတ္ေလွ်ာ့ သြားခဲ့ရတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးေတြလည္း ကေသာင္းကနင္းျဖစ္ လာပီး ေတာ္လွန္ေရးေတြ ေပါက္ကြဲ ေအာင္ပြဲခံတာ မရွိေတာ့ပါ။ စစ္ေအးကာလ ကုန္ဆုံးေတာ့ဆုိဗီယက္အုပ္စုလည္း ျပိဳကြဲျပီး အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕သမားလည္း ကမၻာမွာ တဦးတည္းေသာ ဗိုလ္ျဖစ္လာတယ္။ ဒါကို အရင္းရွင္စံနစ္ေအာင္ပြဲခံၿပီး ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ ေနာက္ဆုတ္ရတယ္လုိ႔ ေျပာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
အခုအခ်ိန္အခါမွာ ဆုိရွယ္လစ္အင္အားစုေတြဘက္က လုံေလာက္တဲ့ ျပင္ဆင္မႈေတြ ရွိမယ္ဆုိရင္ အေမရိကန္ နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ရဲ႕ ဂလုိဘယ္လိုက္ေဇးရွင္း ကာလမွာ ေပၚေပါက္တဲ့ အၾကပ္အတည္းဟာ တမၻာလုံးေတာ္လွန္ေရးေတြ ေပါက္ကြဲဘို႔ အလားအလာအရွိဆုံး အခ်ိန္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ႔ဲ ဆုိရွယ္လစ္ အင္အားစုေတြ ေတာ္လွန္တဲ့ ကမၻာ့ျပည္ သူေတြ ကိုလိုနီစနစ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ မ်ိဳးခ်စ္ေတြဘက္က လုံး၀ ျပင္ဆင္မႈ မရွိေတာ့ မဟုတ္ပါ။
သူ႕နည္းနဲ႔သူ၊ သူ႕အတုိင္း အတာနဲ႔သူ၊ သူ႕က႑နဲ႔သူေတာ့ လုံးပမ္းေနၾကတာပါပဲ။ ကေန႔ အေမရိကန္ကစလုိက္တဲ့ အရင္းရွင္စံနစ္ အၾကပ္အတည္းကိုဘယ္လုိကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းၾကသလဲ အေပၚမွာ မူတည္ျပီး လႈပ္ရွားမႈေတြကလည္း ပုံစံအသစ္ေတြနဲ႔ ေပၚထြက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၁ ရာစုရဲ့ ေတာ္လွန္ေရးပုံစံသစ္ေတြကို ျမင္ေတြ႕ရဖုိ႔အလားအလာရွိေနပါတယ္။ နိေပါ ႏိုင္ငံကေတာ့ ေစ်းဦးေပါက္သြားၿပီ။
ဗမာျပည္ဟာ စစ္ဗ်ဴရုိကရက္ အရင္းရွင္စနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ဆင္းရဲမြဲေတြေနတဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံပါ။ အရင္းရွင္စီးပြားေရး အၾကပ္အတည္း ဒဏ္ကုိ မလြဲမေသြခံရပါလိမ့္မယ္။ ခ်မ္းသာတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ ဆုံးရႈံးစရာမ်ားၿပီး ဆင္းရဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ဆုံးရႈံးစရာမရွိလုိ႔ ကမၻာ့စီးပြားပ်က္လည္းဆင္းရဲတဲ့ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ မဆုံးရႈံးပါဘူးလုိ႔ေျပာခ်င္ ရင္ေတာ့ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ကေန႔ ဗမာျပည္မွာ ျဖစ္ေနတာက ဆင္းရဲတဲ့ ဗမာျပည္ဟာ ခရုဆံ ကၽြတ္ကိန္း ဆုိက္ေနပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးကတည္းက အမ်ိဳးသားစည္းလုံးမႈျပိဳကြဲျပီး ျပည္တြင္းစစ္ ေတာက္ေလွ်ာက္ျဖစ္လာတဲ့ တိုင္းျပည္ဟာ ၂၁ ရာစုကမၻာ့အရင္းရွင္စနစ္ စီးပြားေရးကပ္ၾကီးကို ဘယ္လုိေက်ာ္နင္းမလဲ။ တုိင္းျပည္မွာ ဘာမ႑ိဳင္မွမရွိ ေတာ့ဘူး။ အကုန္လုံးဟာ ဖရိုဖရဲ ျဖစ္ခ်င္တုိင္းျဖစ္ေနျပီ။တကယ္ေတာ့ က်ဆုံးႏုိင္ငံျဖစ္ေနျပီ။ တိုင္းျပည္တျပည္ မွာရွိအပ္တဲ့ မ႑ိဳင္ေတြ ဗမာျပည္မွာျပိဳလဲကုန္ျပီ။ ဗမာျပည္ကုိ တကယ္ ကယ္တင္ႏိုင္မွာက စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ ျဖဳတ္ခ်ပစ္ဖို႔ပဲ ျဖစ္တယ္။ စစ္အုပ္စုကိုဖ်က္သိမ္းပစ္ဖုိ႔ပဲျဖစ္တယ္။
ကေန႔စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ ဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားေနတာေတြဟာ အားရစရာေကာင္းပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီအင္အားစုေတြကုိမၾကဳံဖူး၊ မၾကားဖူးတဲ့ ေထာင္ဒဏ္ေတြခ် ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ ညွဥ္းပမ္းသတ္ျဖတ္ေနတဲ့ၾကားက ရဲရဲ၀့ံ၀ံ့ ျပတ္ျပတ္သားသားပဲ လႈပ္ရွားတိုက္ပြဲ၀င္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမ့ဲ မေအာင္ျမင္ေသးပါ။ နည္းနာသစ္ေတြရွာ ၾကံၾကျပီးဆက္လက္တုိက္ပြဲ၀င္ရပါဦးမယ္။
လြတ္လပ္စြာ အသင္းအပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္မရွိတာေၾကာင့္ လ်ိဳ႕၀ွက္ျပီးက်စ္လစ္တဲ့ အစုအဖြဲ႔ေလးေတြဖြဲ႔ၾကျပီး အခ်ိန္ေကာင္း အခါေကာင္းကိုေစာင့္ရင္း အသင့္ျပင္ထားသင့္ၾကပါတယ္။ အင္အားစုတိုင္းဟာ ကိုယ္ပိုင္ႏိုင္ရာ နယ္ပယ္ေတြမွာ ကိုယ္သန္ရာတုိက္ပြဲသ႑ာန္ေတြအတြက္ အသင့္ျပင္သင့္ပါတယ္ နအဖ လက္နက္ကိုင္တပ္ အသီးသီးမွာရွိတဲ့ တပ္မွဴးတပ္သားေတြဟာလည္း နအဖ ထိပ္သီးေတြနဲ႔လမ္းခြဲျပီး ျပည္သူလူထုဘက္ကုိရပ္ဖုိ႔အသင့္ျပင္ရင္း အခ်ိန္ ေစာင့္သင့္ပါတယ္။ နအဖ ထိပ္သီးေတြဟာလည္း ဗိုလ္သန္းေရႊရဲ႕အတြင္းစည္းထဲေနရတာ ကမ္းနားသစ္ပင္ဘ၀ပဲ ဆုိတာ လက္ေတြ႔ေပါင္းမ်ားလွပါျပီ။ သူတုိ႔လည္း ဒီဘ၀အသိေတာ့ရွိသင့္ျပီ။
လူထုလူတန္းစား လူ႔အလႊာ အသီးသီး အင္အားစုအသီးသီးဟာ မိမိပိုင္ႏိုင္ရာနယ္ပယ္မွာ မိမိ သန္ရာတုိက္ပြဲ သ႑ာန္ေတြအတြက္ လွ်ိဳ႕၀ွက္က်စ္လစ္စြာ စုစည္းၾကျပီး အသင့္ျပင္ထားရသလုိ အစုိးရအမႈထမ္းေတြကလည္း အစုိးရ ယႏၱယားထဲက ဘယ္နည္းနဲ႔ဘယ္အစိတ္အပိုင္းကို ဖ်က္ဆီးပစ္မယ္ဆုိတာ အသင့္ျပင္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္နက္ ကိုင္တပ္ေတြလည္း ဒီီလုိပါပဲ။ နအဖ ရဲ႕အမိန္႔ကိုဘယ္ေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဖီဆန္ျပီး လူထုဘက္ရပ္တည္ႏိုင္မယ္ဆုိ တာ အသင့္ျပင္ရမယ္။ တေနရာရာက သ႑ာန္တခုခုနဲ႔ စတင္ေပါက္ကြဲတာနဲ႔ ေနရာအႏွ႔ံက နည္းသ႑ာန္ေပါင္းစုံနဲ႔ နအဖ ကိုဦးတည္ဆန္႔က်င္တာျဖစ္ရင္ ပါတီစုံဒီမိုကေရစီတံခါးဟာ ပြင့္သြားမွာမလြဲပါ။
၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ဖ်က္သိမ္းေရးဦးတည္ခ်က္ထားျပီး လႈပ္ရွားရင္မတူတဲ့နယ္ပယ္၊ မတူတဲ့အင္အားစု၊ မတူတဲ့တိုက္ပြဲသ႑ာန္နဲ႔ လႈပ္ရွားရေပမဲ့ ေျခလွမ္းညီညီ ဟန္ခ်က္ညီညီလႈပ္ရွားတာျဖစ္သြားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒဟာ တကယ္ေတာ့ စစ္ဗိုလ္တမတ္သားပါတဲ့ ပါလီမန္မဟုတ္ပါ။ ေဘာင္းဘီ၀တ္ထားတဲ့ စစ္ဗိုလ္ တမတ္သားပါျပီး ေဘာင္းဘီခၽြတ္တဲ့ စစ္ဗိုလ္ေတြနဲ႔ စစ္အုပ္စုအလုိေတာ္ရိေတြ ၇၅ % ပါမယ့္ ပါလီမန္ ျဖစ္မွာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္အုပ္စုရဲ႕လူေတြ ရာခုိင္ႏႈန္းျပည့္ပါတဲ့ ပါလီမန္ျဖစ္မွာပါ။ တကယ့္လူထုကုိယ္စားလွယ္ တဦးတေလေတာင္ မပါႏုိင္ေအာင္ လုပ္ထားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအေျခခံဥပေဒဖ်က္ပစ္ဖုိ႔ တုိက္ပြဲကအစခ်ီျပီး စစ္အုပ္စုတခုလုံးဖ်က္သိမ္း ပစ္တဲ့ တုိက္ပြဲကိုလုပ္ရမွာပါ။ အရင္းရွင္စနစ္ရဲ႕စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ဟာ ဒီတုိက္ပြဲအတြက္ အခြင့္ေကာင္းအခါေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အားလုံး အသင့္ျပင္ သင့္ၿပီ။
ေမာင္မိုးဦး
၂၅ ၊ ၁၂ ၊၂၀၀၈
မွ်ေဝသူ ။ ။ ေနာ္မန္
